Küçük Objelerin Üç Boyutlu (3B) Modellenmesinde Yersel Lazer Tarama (YLT) Tekniği

Kültürel miras eserlerinin Yersel Lazer Tarama (YLT) tekniği ile 3B sayısallaştırılması, tarihi koruma amaçları için oldukça önemlidir. Bunu yaparak, turizm, doğal afetler ve savaş hasarı gibi olaylara karşı eserlerin korunmasına yardımcı olurken, dünyanın dört bir yanındaki araştırmacılar için 3B verilere erişim sağlamaktadır. Bu makalede literatürde yapılan çalışmalar değerlendirilerek kullanılan yöntemler ele alınmıştır. Bu doğrultuda Mersin ilinde tarihi öneme sahip olan Soli Pompeopolis Antik kentinde bulunan taş blok yersel lazer tarayıcı ile taranmıştır. Tarama verileri ticari bir yazılımda birleştirilmiş ve kültürel mirasa ait 3B model oluşturulmuştur.

Laser Scanning Technique for 3D Modeling of Small Objects

3D digitization of cultural heritage artifacts with Terrestrial Laser Scanner (YLT) technique is very important for historical preservation purposes. By doing so, it helps protect artifacts against events such as tourism, natural disasters and war damage, while providing access to 3D data for researchers around the world. In this article, the studies in the literature are evaluated and the methods used are discussed. In this direction, the stone block in the ancient city of Soli Pompeopolis, which has historical importance in Mersin, was scanned with a terrestrial laser scanner. The scan data were combined in a commercial software and a 3D model of the cultural heritage was created.

___

  • Alptekin A, Çelik M Ö & Yakar M (2019a). Anıtmezarın yersel lazer tarayıcı kullanarak 3B modellenmesi. Türkiye LİDAR Dergisi, 1(1), 1-4.
  • Alptekin A, Çelik M Ö, Doğan Y & Yakar M (2019b). Mapping of a rockfall site with an unmanned aerial vehicle. Mersin Photogrammetry Journal, 1(1), 12-16.
  • Arbace L, Sonnino E, Callieri M, Dellepiane M, Fabbri M, Iaccarino Idelson A & Scopigno R (2013). Innovative Uses Of 3B Digital Technologies To Assist The Restoration Of A Fragmented Terracotta Statue. Journal Of Cultural Heritage, 14(4), 332– 345.
  • Erener A & Yakar M (2012). Monitoring Coastline Change Using Remote Sensing and GIS Technologies. Lecture Notes in Information Technology, 30, 310–314.
  • Evcim S (2015). Arkeolojik Alanlarda Laser Ölçümle Belgeleme ve Kent Modeli Oluşturma Üzerine Bir Örnek: Olympos Antik Kenti. The Journal of Academic Social Sciences, 16(16), 1–15.
  • Ernst F, Şenol H İ, Akdağ S & Barutcuoglu Ö (2021). Virtual Reality for City Planning. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 6(3), 150-160. DOI: 10.46578/humder.941015
  • Hamal S N G, Sarı B & Ulvi A (2020). Using of Hybrid Data Acquisition Techniques for Cultural Heritage a Case Study of Pompeiopolis. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 2 (2), 55-60.
  • Korunmaz A G, Dülgerler O G & Yakar M (2011). Kültürel Mirasın Belgelenmesinde Dijital Yaklaşımlar. S.Ü. Müh.‐Mim. Fak. Derg., 26(3).
  • Lastilla L (2019). 3D High-Quality Modeling Of Small And Complex Archaeological Inscribed Objects: Relevant Issues And Proposed Methodology. The International Archives Of The Photogrammetry, Remote Sensing And Spatial Information Sciences, Volume 42(2), 2nd International Conference Of Geomatics And Restoration, 8–10 May 2019, Milan, Italy.
  • Memduhoglu A, Şenol H İ, Akdağ S & Ulukavak M (2020). 3D Map Experience for Youth with Virtual/Augmented Reality Applications. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 5(3), 175-182. DOI: 10.46578/humder.771954
  • Mohammed O & Yakar M (2016). Yersel Fotogrametrik Yöntem İle İbadethanelerin Modellenmesi. Selçuk-Teknik Dergisi, 15(2), 85-95.
  • Oruç M E (2021). Küçük objelerin modellenmesinde videogrametri ve fotogrametri yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Türkiye Fotogrametri Dergisi, 3(2), 62-68. DOI: 10.53030/tufod.1019385
  • Ravanelli R, Nascetti A, Rita M D, Nigro L, Montanari D, Spagnoli F & Crespi M G (2017). 3D Modellıng Of Archaeologıcal Small Fınds By A Low-Cost Range Camera: Methodology And Fırst Results. International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 589-592.
  • Sarı B, Hamal S N G & Ulvi A (2020). Documentation of complex structure using Unmanned Aerial Vehicle (UAV) photogrammetry method and Terrestrial Laser Scanner (TLS). Turkey Lidar Journal, 2(2), 48-54.
  • Taşdemir Ş, Yakar M, Ürkmez A & İnal Ş (2008). Determination Of Body Measurements Of A Cow By Image Analysis. International Conference On Computer Systems And Technologies-Compsystech’08, Association for Computing Machinery, New York, NY, USA, Article 70, 1-8.
  • Tsiafaki D, Koutsoudis A, Arnaoutoglou F & Michailidou N (2016). Virtual Reassembly And Completation Of A Fragmentary Drinking Vessel. Virtual Archaeology Review, 7(15), 67-76.
  • Ulvi A & Yakar M (2014). Yersel Lazer Tarama Tekniği Kullanarak Kızkalesi’nin Nokta Bulutunun Elde Edilmesi ve Lazer Tarama Noktalarının Hassasiyet Araştırması. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6(1), 25-36.
  • Ulvi A (2021). Documentation, Three-Dimensional (3D) Modelling and visualization of cultural heritage by using Unmanned Aerial Vehicle (UAV) photogrammetry and terrestrial laser scanners. International Journal of Remote Sensing, 42(6), 1994-2021.
  • Uslu A, Polat N, Toprak A S, Uysal M (2016). Kültürel Mirasın Fotogrametrik Yöntemle 3B Modellenmesi Örneği. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(2), 165-176.
  • Yakar M & Yılmaz H M (2008). Kültürel Miraslardan Tarihi Horozluhan’ın Fotogrametrik Rölöve Çalışması ve 3 Boyutlu Modellenmesi. S.Ü. Müh.-Mim. Fak. Derg., 23(2).
  • Yakar M, Yıldız F & Yılmaz H M (2005). Tarihi Ve Kültürel Miraslarin Belgelenmesinde Jeodezi Fotogrametri Mühendislerinin Rolü. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 10.
  • Yakar M, Yılmaz H M & Mutluoğlu H M (2009). Hacim Hesaplamalarında Laser Tarama ve Yersel Fotogrametrinin Kullanılması, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.
  • Yakar M, Yilmaz H M & Mutluoglu O (2010). Comparative Evaluation of Excavation Volume by TLS and Total Topographic Station Based Methods. Lasers in Engineering 19 (5–6), 331–345.
  • Yaman A & Kurt M (2019). Tarihi ve kültürel mirasların belgelenmesi ve üç boyutlu modellenmesi için Geoslam yersel lazer tarayıcının kullanım olanaklarının araştırılması: Aksaray İli Ulucami Örneği. Turkey Lidar Journal, 1(1), 5-9.
  • Yılmaz H M & Yakar M (2008). Computing of Volume of Excavation Areas by Digital Close Range Photogrammetry. Arabian Journal for Science and Engineering 33 (1A), 63–79.
  • Yılmaz H M, Yakar M, Mutluoglu O, Kavurmaci M M & Yurt K (2012). Monitoring of soil erosion in Cappadocia region (SelimeAksaray-Turkey). Environ Earth Sci, 66, 75–81.
  • Zachar J, Milan Horňák & Predrag Novaković (2017). 3b Dıgıtal Recordıng Of Archaeologıcal. Archıtectural And Artıstıc Herıtage, ISBN:978961237898, 133.