Şiddet ve Postmodernizm Bağlamında Martin Scorsese Sineması

Bu çalışmanın amacı Scorsese sinemasında şiddet ve postmodern unsurların, film anlatısına ve diline olan yansımalarını incelemektir. Bu bağlamda çalışmanın literatür bölümünde sinemada postmodern anlatıların ne olduğu ve bu anlatıların şiddetle olan ilişkisi üzerine durulmuştur. Bulgular bölümünde nitel bir araştırma deseni olan gömülü teori kullanılarak Scorsese sineması, literatür taramasında verilen kuramsal bilgiler ışığında çözümlenmiştir. Yönetmenin, filmlerinde şiddeti eğlencelik bir unsur olarak sunmadığı, postmodern tutumla hemen yanı başımızda gerçekleşen, sıradan ve gösterişsiz bir olgu olarak karakterlerin amacına hizmet eden yapıda inşa ettiği görülmüştür. Sonuç olarak filmlerin; konu, tür, karakter, hikâye ve olay örgüsü, zaman ve mekân gibi çerçevelerde birbirlerinden farklılık gösterseler dahi şiddet ve postmodernizm bağlamında benzer tema ve motiflerle çevrelendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

martin scorsese, sinema, şiddet, postmodernizm, gömülü teori

The Cinema of Martin Scorsese in the Context of Violence and Postmodernism

This study aims to examine the reflections of violence and postmodern elements on film narrative and language in the Scorsese cinema. In this context, the literature section of the paper focuses on postmodern narratives in cinema and their relationship with violence. In the findings section, this paper analyzes the Scorsese cinema based on the theoretical background provided in the literature review by applying grounded theory as a qualitative research methodology. It is observed that the director does not present violence as an element of entertainment in his films. Rather, by maintaining a postmodern attitude, he constructs violence in a structure that serves the characters’ ambitions as an ordinary and unpretentious phenomenon. In conclusion, even though the films differ from one another in terms of subject, genre, character, story and plot, time, and space; it was revealed that they were surrounded by similar themes and motifs in the context of violence and postmodernism.

Keywords:

martin scorsese, cinema, violence, postmodernism, grounded theory,

PDF

___

Altheide, D. L. (1996). Qualitative Media Analysis. London: Sage Publications.
Anderson, P. (2016). Postmodernitenin Kökenleri (E. Gen, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Arendt, H. (2016). Şiddet Üzerine (B. Peker, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Atayman, V. (2004). Şiddetin Mitolojisi. İstanbul: Donkişot Yayınları.
Baudrillard, J. (2016). Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm (O. Adanır, Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Bauman, Z. (2000). Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları (İ. Türkmen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Benjamin, W. (2014). Şiddetin eleştirisi üzerine (E. Göztepe, Çev.). A. Çelebi (Ed.), Şiddetin eleştirisi üzerine (ss. 19-42). İstanbul: Metis Yayınları.
Best, S. & Kellner, D. (2016). Postmodern Teori (M. Küçük, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bordwell, D. & Thompson, K. (2010). Film Art: An Introduction. New York: McGraw-Hill.
Büker, S. (2012). Sinema Dili Üzerine Yazılar. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Büyükdüvenci, S. & Öztürk, S. R. (2014). Postmodernizm ve sinema. S. Büyükdüvenci ve S. R. Öztürk (Der.), Postmodernizm ve sinema (ss. 13-36). Ankara: Dipnot Yayınları.
Carter, C. & Weaver K. C. (2003). Violence and the Media. Buckingham: Open University Press.
Charmaz, K. (2006). Constructing Grounded Theory a Practical Guide Through Qualitative Analysis. London: Sage Publications.
Chatman, S. (2008). Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı (Ö. Yaren, Çev.). Ankara: Deki Yayınları.
Connelly, M. K. (1991). The films of Martin Scorsese: A critical study. Unpublished Doctoral Dissertation. Cleveland: Case Western Reserve University Department of English.
Connor, S. (2015). Postmodernist Kültür: Çağdaş Olanın Kuramlarına Bir Giriş (D. Şahiner, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Cook, P. (1982). Masculinity in crisis?. Screen, 23(3-4), 39-46.
Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. London: Sage Publications.
Corrigan, T. (1991). A Cinema Without Walls: Movies and Culture After Vietnam. London: Routledge.
Erdemir, F. (2009). Postmodern sinemada kahramanın dönüşümü. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (35), 21-40.
Galtung, J. (1969). Violence, peace and peace research. Journal of Peace Research, Vol. 6/3, 167-191.
Gençoğlu, A. Y. (2014). Bir kavram ve kuram üretme stratejisi olarak temellendirilmiş kuram. Tarih Okulu Dergisi (TOD), XVII, 681-700.
Gilfoyle, T. J. (2003). Scorsese’s Gangs of New York: Why myth matters. Journal of Urban History, 29(5), 620–630.
Giroux, H. A. (1995). Racism and the aesthetic of hyper-real violence: Pulp Fiction and other visual tragedies. Social Identities, 1(2), 333-354.
Gitlin, T. (1988). Hip-deep in post-modernism. New York Times Book Review, (6), 35-36.
Glaser, B. G. & Strauss, A. L. (1967). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. New York: Aldine.
Grist, L. (2007). Masculinity, violence, resistance: A new psychoanalytic reading of Raging Bull. Atlantis, 29(1), 11-27.
Habib, S. & Hinojosa, R. (2015). Doing grounded theory with video-based research. Journal of Ethnographic & Qualitative Research, 10(1), 42–52.
Haenni, S. (2010). Geographies of desire: Postsocial urban space and historical revision in the films of Martin Scorsese. Journal of Film and Video, 62(1-2), 67-85.
Han, C., B. (2017). Şiddetin Topolojisi (D. Zaptçıoğlu, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Hayward, S. (2012). Sinemanın Temel Kavramları (U. Kutay & M. Çavuş, Çev.). İstanbul: Es Yayınları.
Hunt, E. R., Marland, J. & Rawle, S. (2015). Film Dili (S. Aytaç, Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları.
Iannucci, J. M. (2005). Postmodern anti-kahraman Taxi Driver’da kapitalizm ve kahramanlık. Doğu Batı Dergisi, Ankara: Doğu Batı Yayınları, (32), 259-270.
İspir, N, & Kaya, Z. (2012). Sinemada postmodern arayışlar. Atatürk İletişim Dergisi, (2), 81-99.
Jameson, F. (1994). Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı (N. Plümer, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karadoğan, A. (2005). Postmodern sinema mı, film mi?. İletişim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 133-160.
Kasapoğlu, A. (2015). Özne Hayatı Konuşunca: Sosyolojide Temellendirilmiş Kuram İncelemeleri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Keane, J. (1996). Şiddetin Uzun Yüzyılı (B. Peker, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Kendrick, J. (2005). Screen violence and the new hollywood. Unpublished Doctoral Dissertation. Indiana: Indiana University, Department of Communication and Culture.
Kendrick, J. (2009a). Film Violence: History, Ideology, Genre. New York: A Wallflower Press Book.
Kendrick, J. (2009b). Hollywood Bloodshed Violence in 1980s American Cinema. Carbondale: Southern Illinois University Press.
Kogan, I. (2018). Master of the universe: Scorsese’s “The Wolf of Wall Street” Through a psychoanalytic lens. Am J Psychoanal, (78), 267–286.
Lash, S. (1990). Sociology of Postmodernism. London: Routledge.
Laurence, M. (2016). Why we love to hate the wolf (of wall street): Using Georges Bataille and Friedrich Nietzsche to critique the function of moral ideology under late capitalism. New Political Science, 38 (1), 81-99.
Lyotard, J. F. (2013). Postmodern Durum (İ. Birkan, Çev.). Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
Mamber, S. (1990). Parody, intertextuality, signature: Kubrick, DePalma, and Scorsese. Quarterly Review of Film & Video, 12(1-2), 29-35.
Mey, G. & Dietrich, M. (2017). From text to image–shaping a visual grounded theory methodology. Historical Social Research/Historische Sozialforschung, 42(4), 280-300.
Michaud, Y. (1991). Şiddet (C. Muhtaroğlu. Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
Monaco, J. (2001). Bir Film Nasıl Okunur? (E. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
Mortimer, B. (1997). Portraits of the postmodern person in taxi driver, raging bull, and the king of comedy. Journal of Film and Video, 49(1/2), 28-38.
Neuman, W. L. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (S. Özge, Çev.). Ankara: Yayın Odası Yayıncılık.
Oxford Dictionary (t.y.). Violence. 02.01.2021 tarihinde https://www.lexico.com/en/definition/violence adresinden edinilmiştir.
Palmer, B. D. (2003). The hands that built America: A class-politics appreciation of Martin Scorsese’s The Gangs of New York. Historical Materialism, 11(4), 317-345.
Prince, S. (2003). Classical Film Violence: Designing and Regulating Brutality in Hollywood Cinema, 1930– 1968. New Jersey: Rutgers University Press.
Raymond, M. (2009). Too smart, too soon: ‘The King of Comedy’ and American independent cinema. Film Criticism, 34(1), 17-35.
Riley, R. & Riley, T. (2003). Film, Faith, and Cultural Conflict: The Case of Martin Scorsese’s The Last Temptation of Christ. London: Greenwood Publishing Group.
Ryan, M. & Kellner, D. (2016). Politik Kamera (E. Özsayar, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Sarup, M. (2017). Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm (A. Güçlü. Çev.). Ankara: Pharmakon Yayınevi.
Slocum, J. D. (2000). Film violence and the institutionalization of the cinema. Social Research, 67(3), 649– 681.
Şaylan, G. (2016). Postmodernizm, Ankara: İmge Kitabevi.
Tomasulo, F. P. (1999). Raging bully: Postmodern violence and masculinity in Raging Bull. C. Sharnett (Ed.), Mythologies of violence in postmodern media, (p. 175-197). Detroit: Wayne State University Press.
Trend, D. (2008). Medyada Şiddet Efsanesi (G. Bostancı. Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Von Gunden, K. (1991). Postmodern Auteurs: Coppola, Lucas, De Palma, Spielberg, and Scorsese. London: McFarland.
Weinreich, M. (1998). The urban inferno, on the aesthetics of Martin Scorsese’s Taxi Driver. Pov: The Danish Journal of Film Studies, (6), 91-109.
Wood, R. (1986). Raging Bull: The homosexual subtext, Movie, (31), 108-14.
Zizek, S. & Fiennes, S. (Yönetmen). (2012). The pervert’s guide to ideology [Film]. England: British Film Institute/Channel Four Television Corporation.
Zizek, S. (2018). Şiddet: Altı Yan Düşünce (A. Ergenç. Çev.). İstanbul: Encore Yayınları.