YETKİSİZ HEKİMLİK SUÇU (1219 SAYILI KANUN m.25)

Tıbbî müdahaleler, niteliği itibariyle insanın yaşamı ve vücut dokunulmazlığı üzerinde tehlike yaratmaya elverişli bir faaliyet alanıdır. Bu nedenle, tıbbî müdahale yalnızca hekimler tarafından uygulanabilir; istisnaî ve küçük müdahaleler dışında, hekim olmayan kişilerin tıbbî müdahalede bulunması yasaklanmıştır. Hekim olmayan kişilerin tıbbî müdahalede bulunmalarına, hastanın rıza göstermesi hukuken mümkün değildir. Bu açıdan, anılan müdahaleler hukuka uygunluk nedeninden yoksundur. Hekim olmayan kişilerin hasta tedavi etmesi veya tabip unvanını takınması, kamu sağlığı üzerinde tehlike yaratacağından, anılan fiiller, bağımsız bir ceza normu kapsamında düzenlenmiştir. 1219 sayılı Tababet Şuabatı San’atlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanunu’nun 25. maddesine göre, diploması olmayan kişinin, menfaat temin etmek amacına yönelik olmasa bile, hasta tedavi etmesi veya tabip unvanını takınması cezalandırılmaktadır.Buna göre, yetkisiz kişilerin hasta tedavi etmesi veya tabip unvanını takınması, herhangi bir başka zarar neticesi oluşturmasa bile, anılan madde kapsamında yaptırım altına alınacaktır. Bu çalışmada, anılan suç sistematik olarak açıklanmış ve yargısal uygulamada karşılaşılabilecek olası sorunlara karşı çözüm önerileri ileri sürülmüştür.

Unauthorized Practice of Medicine (Art. 25 of the Law No. 1219)

Medical interventions inherently have a potential to risk human life and body integrity. For this reason, they can only be performed by physicians. It is forbidden for non-physicians to perform medical interventions except for rare and minor interventions. It is not legal for the patient’s to consent to medical interventions by non-physicians. In this respect, the such interventions do not have the justificatory defenses. As a non-physician wearing the title “doctor” and treating patients creates a danger to the public health, the mentioned acts are regulated by an independent criminal norm. According to Article 25 of the Law No. 1219 on the Application of Medicine and Branches, a person without a diploma is punished for treating a patient or wearing a medical title, even if it is not aimed at providing benefits. Accordingly, treating patients or wearing the title “doctor” by unauthorized persons will be sanctioned under the mentioned article, even if it does not constitute any other harm. In this study, the referred offense was explained systematically and solutions to possible problems in judicial practice were suggested.

___

  • ARTUK, Mehmet Emin / GÖKÇEN, Ahmet / YENİDÜNYA, Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Adalet, 2015.
  • BAYAT, Ali Haydar, Genel Tıp Tarihi, İstanbul: Zeytinburnu Bel. Kültür Yayınları, 2016.
  • BAYRAKTAR, Köksal, Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu, İstanbul: İÜ Yayınları, 1972.
  • ÇİLİNGİROĞLU, Cüneyt, Tıbbî Müdahaleye Rıza, İstanbul: Filiz Kitabevi, 1993.
  • DÖNMEZER, Sulhi / ERMAN, Sahir, Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku, C.I, İstanbul: Beta, Ocak 1997.
  • DÖNMEZER, Sulhi, “Çocuk Düşürme ve Düşürtmenin Dünü ve Bugünü”, İÜHFM, C.L, Sy:1-4, 1984, s.3-11.
  • ERMAN, Barış, Ceza Hukukunda Tıbbî Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu, Ankara: Seçkin Yayınları, 2003.
  • GÖKCAN, Hasan Tahsin, Tıbbî Müdahaleden Doğan Hukukî ve Cezaî Sorumluluk, Ankara: Seçkin Yayıncılık, Şubat 2013.
  • GÖZLER, Kemal, İdare Hukuku, C.II, Bursa: EkinYayınları, 2003.
  • HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, Ankara: Seçkin Yayıncılık, Mart 2016.
  • HAKERİ, Hakan, “Tıp Hukukunun Temel Kavramları”, in Roche Sağlık Hukuku Günleri, İstanbul, Deniz Ofset Matbaacılık, Temmuz 2007, s.65-95.
  • KANBUR, Nihat, “Rahim Tahliyesine Yönelik Fiiller Bakımından Hekimin ve Diğer Sağlık Personelinin Çocuk Düşürtme Suçu Çerçevesinde Cezai Sorumluluğu”, Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu 28 Şubat-1 Mart 2008, Ankara, TBB Yayınları, 2008, s.1229-1258.
  • KATOĞLU, Tuğrul, “Ceza Hukukunda Suçun Mağduru Kavramının Sınırları”, AÜHFD, C.LXI, Sy:2, 2012, s.657-693.
  • KEYMAN, Selahattin, “Hekimin Cezaî Sorumluluğu”, AÜHFD, C.XXXV, Sy:1-4, 1978, s.57-89.
  • KOCA, Mahmut, “Kısırlaştırma Suçu (TCK m.101)”, İÜHFM, C. LXVII, S.1-2, 2009, s.44.
  • KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin Yayınları, Eylül 2018.
  • OTACI, Cengiz, “Türk Ceza Hukukunda Cenin Düşürtme ve Cenin Düşürme Suçları”, Ceza Hukuku Dergisi, C.III, Sy:8, Aralık 2008, s.29-56.
  • OZANSÜ, Cemil, “Kısırlaştırma Suçu”Tıp Ceza Hukukunun Güncel Sorunları V. Türk-Alman Tıp Hukuku Sempozyumu 28 Şubat-1 Mart 2008, Ankara, TBB Yayınları, 2008, s.1284-1294.
  • ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin, Eylül 2018.
  • ÜNVER, Yener, “Türk Tıp Hukukunda Rıza”, YÜHFD, C.III, Sy:2, 2006, s.227-288.
  • YENERER ÇAKMUT, Özlem, Tıbbî Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, İstanbul: Legal Yayıncılık, Ocak 2003.
  • http://emsal.yargitay.gov.tr.,
  • https://www.istabip.org.tr/site_icerik_2016/haberler/agustos2017/sahte_ doktor_altug_aslan_adanur_karar.pdf,
  • http://kazanci.com,
  • http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.5adb8fd246c127.63964438