Yabancı ülke mahkemelerince verilen mahkûmiyet kararlarının adlî sicile kaydedilmesi ve hak mahrumiyeti doğurması

Gelişen ulaşım ve iletişimin etkisiyle adeta tek bir yerleşim yeri haline gelen Dünyada, devletlerin egemenliklerini ilan ettikleri sınırlar suç ve suçlulukla mücadelede noktasında eski önemini yitirmeye başlamıştır. Yaşanan bu süreç karşısında, genel kabul görmüş olan “cezaların mülkiliği” ilkesi gereğince, sadece verildikleri ülkenin sınırları içinde geçerli olan ceza mahkemesi ilamlarına ve bunların kanunî sonuçlarına, artan yabancılık unsuru nedeniyle uluslararası alanda da geçerlilik tanınması zarureti ortaya çıkmıştır. Ancak karşılaştırmalı hukuka bakıldığında bu konuda yeknesak bir uygulama görülmemektedir. Ülkeler, yabancı mahkeme kararlarının hangilerine hukukî değer atfederek adlî sicile kaydedileceği ve hak mahrumiyeti uygulanacağına dair farklı şekillerde uygulama yapmaktadırlar. Makalede, Türk Hukukunda yabancı mahkûmiyet kararlarının adlî sicile kaydı ve bu kayıtların hak mahrumiyeti doğurması konusunda yasal düzenleme ve uygulamadan kaynaklanan sorunlar tartışılarak çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.

Registration to criminal records of convictions given foreign court and deprivation of rights to bear these convictions

Due to developing transportation and communication, world has become like a single place and borders which states proclaim their sovereignty began to lose its importance in the fight against crime and criminality. According to principle of "territorial of penalties", it is generally accepted that legal consequences of decisions of criminal court is effective only within the limits of the border of the country. But this principle is losing its validity in the international arena due to the growing of a foreign element in the criminal area. However there is no a uniform application of the law in this regard among countries. Countries are giving different legal value of foreign judgments and making varied practice concerning criminal record and deprivation of rights. In the article, the issue is coming from legislation and application about registration of criminal records of foreign criminal court decisions and deprivation of rights to bear these records will be discussed and some proposals were made to solve these problems.

___

  • Artuk, M.Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, A. Caner: “Ceza Hukuku Genel Hükümler”, 3. Baskı, Turhan Kitabevi, 2007.
  • Arslan, Çetin: “Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y.2007, C.56, S.4.
  • Bakıcı, Sedat: “5237 sayılı Yasa Kapsamında Ceza Hukuk Genel Hükümleri”, Adalet, 2007.
  • Bıyıklı, Hasan İsmet: “Ceza Kararlarının Uluslararası Geçerliliği”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 3, 1974.
  • Centel/Hamide, Zafer/Hamide, Çakmut/Özlem: “Türk Ceza Hukukuna Giriş”, 7. Baskı, Beta, 2011.
  • Demirel, Hakkı: “Yabancı Ceza İlamlarının Değeri”, http://auhf.ankara.edu.tr/ dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-1952-09-01-02/AUHF-1952-09-01-02-Demirel. pdf (Son Erişim: 14.05.2013).
  • Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir: Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Genel Kısım, 12. Baskı, Beta, 1997.
  • Hakeri, Hakan: “Ceza Hukuku Genel Hükümler”, 13. Baskı, Adalet Yayınevi, 2012. Jescheck, Hans-Heinrich: “Alman Ceza Hukukuna Giriş”, Çev. Feridun Yenisey, Beta, 2007.
  • Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: “Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler”, 4. Baskı, Seçkin, 2011.
  • Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe: “Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku”, 16. Baskı, Beta, 2008.
  • Nuhoğlu, Ayşe: “Ceza Hukukunda Emniyet Tedbirleri”, 1997.
  • Otacı, Cengiz: “Suçun Kanuni Sonucu Olarak Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C:2, Y:2, S:4, Ocak 2011.
  • Önder, Ayhan: “Ceza Hukuku Genel Hükümler”, Beta, 1992, C.II-III.
  • Özbek, V.Özer: TCK İzmir Şerhi, Yeni Türk Ceza Kanununun Anlamı, 3. Baskı, 2006, C.1.
  • Özbek, V.Özer: “İnfaz Hukuku”, Orion, 2007.
  • Özbek, V. Özer/Kanbur, M.Nihat/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker: “Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler”, 2. Baskı, Seçkin, 2011.
  • Özdemir, Kenan: “Ceza Hukukunda Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S.59, Y.2005.
  • Özen/Mustafa: “Non Bis İn İdem (Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz) İlkesi,” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, S. 1, Özgenç, İzzet: “Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler”, 8. Baskı, Seçkin, 2012.
  • Öztürk, Bahri/Erdem, M. Ruhan: “Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku”, 11. Baskı, Seçkin, 2011.
  • Tezcan, Durmuş: “Avrupa Toplulukları İçinde Ceza Hukukunun Yeri”, Prof. Aziz Köklü’nün Anısına Armağan, Ankara, 1984.
  • Tezcan, Durmuş: Uluslararası Ceza Divanı Açısından Uluslararası Adlî Yardım, s.103, http://www.iku.edu.tr/TR/userfiles/huk/937.pdf (Son Erişim: 15.05.2013).
  • Tezcan, Durmuş/Erdem, E. Mustafa/Önok, R. Murat: “Uluslararası Ceza Hukuku”, Seçkin, 2009.
  • Töngür, Ali Rıza: “Ceza Hukukunda Yeni Boyutlarıyla Erteleme”, Adalet, 2009.
  • Turhan, Faruk: “Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Güvenlik Tedbiri Olarak Hak Yoksunluğu ve Yasaklığının Hukuki Niteliği, Kapsam ve Koşulları Üzerine Bir Değerlendirme”, Ceza Hukuku Dergisi, 2007, S.4.
  • Ünver, Yener/Hakeri, Hakan: “Ceza Muhakemesi Hukuku”, 5. Baskı, Adalet.
  • Yenisey, Feridun: “Milletlerarası Ceza Hukuku,Ceza Yargılarının Milletlerarası Değeri ve Mevzuatı”, Beta, 1988.