VERGİ UYUŞMAZLIĞI ÇERÇEVESİNDE İNCELEME RAPORUNUN İHBARNAMEYE EKLENMEMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Vergi idaresi, tek yanlı ve icraî işlemleriyle, kişilerin başta mülkiyet hakkı olmak üzere temel hak ve özgürlüklerine müdahale etmektedir. Özellikle, ihbarname ile tarhiyat yapıldığı durumlarda, söz konusu müdahalenin etkileri daha yoğun hissedilmektedir. Çünkü ihbarname, beyana dayalı olmayan tarhiyatların duyurulduğu resmî bir belgedir. Bu nedenle, vergi dairesi tarafından ihbarname düzenlenmesi, ödevlilerin beyan ve iradesi dışında bir tarhiyat yapıldığını göstermektedir. İhbarname ile tarhiyat yapılmasına neden olan gerekçelerin başında vergi incelemesi gelmektedir. İhbarname ile yapılan tarhiyatın dayanaklarından birisi olan vergi incelemesinin sonuçlarına ise, inceleme raporlarında yer verilmektedir. Başka bir deyişle, vergi incelemesine dayalı tarhiyatlarda tarh işleminin tesis edilme gerekçesine ilişkin maddî olay ve tespitler ile hukukî nedenlerin görülebileceği tek yer inceleme raporları olmaktadır. Bu nedenle, söz konusu raporların ihbarname ekinde ilgilisine tebliğ edilmesi kanunda özel olarak hüküm altına alınmıştır. Ancak, uygulamada, zaman zaman inceleme raporlarının vergi dairesi tarafından ilgilisine tebliğ edilmediği görülmektedir. Bu durum, kişilerin kendilerini tam anlamıyla savunabilmelerini engellemekte ve konu bakımından vergi uyuşmazlığına neden olmaktadır.

Evaluation of not Adding the Review Report to Notice in the Framework of Tax Dispute

The tax administration intervenes in the fundamental rights and freedoms of individuals, especially the right to property, through unilateral and executive acts. The effects of the intervention in question are felt more intensely, especially in cases where an assessment is made through notice. Because the notice is an official document in which non-declaration based assessments are announced. Therefore, the issuance of a notice by the tax office shows that a assessment has been made, except for the declaration and volition of the taxpayers. Tax review is one of the primary reasons that causes an assessment with a notice. The results of the tax review, which is one of the basis of the assessment made with the notice, are included in the review reports. In other words, in tax review-based assessments, material events and determinations related to the grounds for the establishment of the tax imposition act and legal reasons can only be seen in a review reports. For this reason, it is specially stipulated in the law that the said reports are notified to the relevant person in the annex of the notice. However, in practice, from time to time, it is observed that the review reports are not notified to the relevant person by the tax office. This situation prevents individuals from defending themselves in full manner and causes tax dispute in terms of subject.

___

  • Ağar S, Vergi Tahsilatından Kaynaklanan Uyuşmazlıklar ve Çözüm Yolları (Yaklaşım 2009).
  • Akdoğan A, Vergi İncelemesi (Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Maliye ve Vergi Hukuku Enstitüsü 1979).
  • Candan T, Vergilendirme Yöntemleri ve Uzlaşma (2. Baskı, Maliye ve Hukuk Yayınlar 2006).
  • Candan T, Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu (8. Baskı, Yetkin Yayınları 2020).
  • Çağlayan R, İdari Yargılama Hukuku (10. Baskı, Seçkin 2018).
  • Çelebi E G, ‘Bireysel Başvuru Kararlarının Bağlayıcılığı ve İcrası Sorunu ile Kurumsallaşma İhtiyacı’ (2016) (33) Anayasa Yargısı 93-118.
  • Furtun İ H, Vergi Hukukunda Mahkemelerin Hukuk Yaratma-Kanun Boşluğu Doldurma Yetkileri (Yetkin 2009).
  • Gözler K ve Kaplan G, İdare Hukuku Dersleri (22. Baskı, Ekin 2020).
  • Gözübüyük A Ş ve Tan T, İdare Hukuku (Cilt II-İdari Yargılama Hukuku) (9. Baskı, Turhan 2017).
  • Günday M, İdare Hukuku (11. Baskı, İmaj 2017).
  • Işıktaş Y ve Metin S, Hukuk Metodolojisi (6. Bası, Filiz 2019).
  • Kaneti S, ‘Vergi Usul Kanunu’ndaki Boşlukların Yargı Tarafından Doldurulması’ (1991) (123) Vergi Dünyası 35-48.
  • Kaplan G, İdari Yargılama Hukuku (6. Baskı, Ekin 2020).
  • Karakoç Y, Genel Vergi Hukuku (Yetkin 2017).
  • Karakoç Y, Vergi Yargılaması Hukuku (4. Baskı, Yetkin 2017).
  • Öncel M, Çağan N, Kumrulu A ve Göker C, Vergi Hukuku (28. Baskı, Turhan 2019).
  • Saygılıoğlu N, Vergi Hukukunda Yorum (Maliye ve Gümrük Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı 1987).
  • Şenyüz D, Vergi Usul Hukukunda Tebligat (Yaklaşım 1997).
  • Tuncer M ve Esen A, Vergi ve Vergi Cezası Uyuşmazlıkları (Maliye Postası 2000).
  • Yılmaz E ve Çağlar T, Tebligat Hukuku (6. Baskı, Yetkin 2013).
  • Zabunoğlu Y K, İdare Hukuku (Cilt 2) (Yetkin 2012).