VERGİ ETİĞİ YAKLAŞIMI

Çalışmada öncelikle etik kavramının farklı yaklaşımlarına yer verilmiştir. Bu yaklaşımların vergi hukukuna yansıması şeklinde tezahür eden vergi etiği kavramı da vergiye uyum kapsamında ele alınmıştır. Vergi etiğine uyulmaması halinde karşılaşılan neticeler vergiye karşı tepkiler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu da vergi uyumunun bozulması ve kamu gelirlerinin azalması sonucunu yaratmakta; dolayısıyla da kamu menfaatinin zarara uğramasına neden olmaktadır. Bu çerçevede vergi etiği anlayışını etkileyen birtakım idari, ekonomik ve sosyal faktörler belirlenmiştir. Bu faktörlerin gereği gibi yerine getirilmesi halinde vergi etiğinin yükselerek, kamunun uğradığı zararın azaltılabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Vergi, Etik, Vergi Uyumu, Vergi Kaçırma, Vergi Affı.

Tax Ethics Approach

Firstly different approaches to the concept of ethics given in the study. The concept of tax ethics, which manifests as the reflection of these approaches in the tax law, has also been taken into account in the context of tax compliance. The consequences of failure to comply with the tax ethics are in the form of reactions to the taxation. This creates a deterioration of tax compliance and a decline in public revenues; thus causing a loss of cumulative benefits. In this framework, a number of administrative, economic and social factors have been identified that affects tax ethics. If these factors are fulfilled as required, it can be said that tax ethics will increase and the public loss can be reduced.

Keywords:

Tax, Ethics, Tax Compliance, Tax Evasion, Tax Amnesty,

PDF

___

ACAR, Fatih / AYDIN, Fazıl. Kayıt Dışı Ekonomi, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara, 2014.
AKDOĞAN, Abdurrahman. Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Ankara, 2013.
AKGÜL YILMAZ, Gülay. Kamu Maliyesi, Arıkan Yayıncılık, İstanbul, 2007.
AKTAN, Coşkun Can. “Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama”, Çimento İşveren Dergisi, C.1, Sa.1, Temmuz-Ağustos 2008, s.4-21.
AYAS, Işıl / SARUÇ, Naci Tolga. “Vergi Kültürü ve Vergi Ahlakı: İtalya ve Türkiye”, AKÜ İİBF Dergisi, C.XVII, Sa.2, 2015, s.177-188.
AYDEMİR, Şinasi. Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi, Maliye Hesap Uzmanları Derneği, İstanbul, 1995.
BAYRAKLI, Hasan Hüseyin / SARUÇ, Naci Tolga / SAĞBAŞ, İsa. “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulguları”, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Antalya, 10-14 Mayıs 2004, s.204-254.
ÇAŞKURLU, Eren / ARSLAN, Cem Barlas. Kamu Maliyesine Giriş, Gazi Kitabevi, Ankara, 2017.
ÇELİKKOL, Suat. “Aristoteles’te Etik Göreceliğin Eleştirisi”, ERZSOSDER, Erzincan, 2015, s.161-172.
ERDEM, Metin / ŞENYÜZ, Doğan / TATLIOĞLU, İsmail. Kamu Maliyesi, Ekin, Bursa, 2012.
FELDMAN, Fred. (Çev. Ferit Burak Aydar), Etik Nedir?, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2013.
GİRAY, Filiz. Vergi Teşvik Sistemi ve Uygulamaları, Ekin, Bursa, 2012.
GÜÇLÜ, Abdülbaki / UZUN, Erkan / UZUN, Serkan / YOLSAL, Ümit Hüsrev. Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 2008.
GÜRİZ, Adnan. Hukuk Felsefesi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2009.
KİTAPCI, İsmail. Vergi Etiği - Vergi Psikolojisi, Seçkin, Denizli, 2015.
LIJPHART, Arend. (Çev. Ergun ÖZBUDUN / Ersin ONULDURAN), Çağdaş Demokrasiler, Yetkin, Ankara, 1986.
ORGAN, İbrahim / YEGEN, Baki. “OECD’ye Üye Ülkeler Açısından Kişisel Gelir Vergisi Mükellef Sayılarının ve Seçmen Sayılarının Değerlendirmesi” Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.4, Sa.5, 2015, s.161-176.
ÖMERCİOĞLU, Abdullah / DAYIOĞLU, Melike Rana / ARSLAN, Cem Barlas. “Vergi Suçlarının Türkiye’de Adli Görünümü”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.8, Sa.1, 2018, s.51-70.
ÖMERCİOĞLU, Abdullah. Vergi Demokrasisi, Gazi Kitabevi, Kırıkkale, 2018.
ÖNCEL, Mualla / KUMRULU, Ahmet / ÇAĞAN, Nami. Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013.
ÖZTÜRK, Cemal. Kamu Yönetiminde Stratejik Yaklaşımlar, SAGE Matbaacılık, Ankara, 2016.
ÖZYER, Kubilay / AZZOĞLU, Öznur. “Demografik Değişkenlerin Kişilerin Etik Tutumları Üzerindeki Etkileri”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.6, Sa.2, 2010, s.59-84.
PÜRSÜNLERLİ ÇAKAR, Elif. “Vergiye Karşı Direnme Şekilleri ve Vergi İnzivası”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XVII, Y.2013, Sa.1-2, s.1293-1313.
SARUÇ, Naci Tolga. Vergi Uyumu: Teori ve Uygulama, Seçkin, Ankara, 2015.
SONG, Y. D. / YARBROUGH, T. E. “Tax Ethics and Taxpayer Attitudes: A Survey”, Public Administration Review, C.38, 1978, s.442-452.
TÜREDİ, Salih / TOPAL, Mehmet Hanefi. “Vergilendirme ve Demokrasi Arasındaki İlişki: Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Panel Nedensellik Analizi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C.11-1, Nisan 2016, s.63-86.
YÜKSELER, Zafer / TÜRKAN, Ercan. Türkiye’de Hanehalkı: İşgücü, Gelir, Harcama ve Yoksulluk Açısından Analizi, TÜSİAD Yayınları, İstanbul, 2008.