ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ STATÜSÜNDE AMİRİN EMRİ VE KAVRAMIN TARİHİ GELİŞİMİ
Amirin emri savunması uluslararası ceza hukukunda en yaygın olarak üzerinde konuşulan ve tartışmalı savunmalardan biridir. Bu durum özellikle amirin emrinin bir uluslararası suç teşkil ettiği anda probleme dönüşmektedir. Uluslararası ceza hukuku bakımından bu kavramın önemi açıktır; çünkü, birçok uluslararası suç, katı bir hiyerarşi altında hareket eden astlarca işlenilen suçlar şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda askeri emrin yerine getirilmesi görevi ile hukukun üstünlüğünün muhafaza edilmesi gereği çatışmaktadır. Bu noktada astın karşısına bir ikilem çıkmaktadır. Suç işleme riskini alarak emre itaat etmeli midir, yoksa askeri emre itaatsizlik nedeniyle cezalandırılma riskini görmezden mi gelmelidir? Bu ikileme ilişkin olarak tarihi süreçte mutlak sorumsuzluk prensibi, mutlak sorumluluk yaklaşımı ve şartlı muafiyet yaklaşımı; ulusal ve uluslararası düzeyde ortaya çıkmış ilkelerdir. Bu konu Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü'nde de yer almıştır. Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü ise açık hukuka aykırılık kavramını mündemiç şartlı muafiyet yaklaşımını esas almıştır
THE PLEA OF SUPERIOR ORDERS IN THE INTERNATIONAL CRIMINAL COURT STATUS AND ITS HISTORICAL DEVELOPMENT
The plea of obedience to superior orders is certanly one of the most widely debated andcontreversial defences in international criminallaw. This situation, especially, becomesproblematic when a superior order constitues an international crime. The importance of thisconcept in terms of international criminal law is clear; because many international crimesis emerging as crimes processed by soldiers acting under a strict hierarchy. In this case,the duty of military obedience clashes with the need to preserve the supremacy of therule of law. At this point, a dilemma stands out against soldiers. With regard to this dilemmain the historical process, the absolute liabilityapproach, the absolute irresponsability andconditional liability approach emerged at the national and international levels. Thissubject was also included in the Statute of the International Criminal Court. Statute of theInternational Criminal Court is based on the conditional exemption approach.
___
- Cassese Antonio, International Criminal Law, Oxford University Press, New York, 2003.
- Cryer Robert vd., An Introduction to International Criminal Law and Procedure, Cambridge University Press, 2.bası, 2010.
- Demirel Muhammed, Amirin Emri, On İki Levha Yayınları, İstnabul, 2014.
- Güneysu Gökhan, Uluslararası Hukukta Amirin Emri, 1. Bası, On İki Levha Yayınevi, 2015.
- Schabas William A., An Introduction the International Criminal Court, Çev.
- Gülay Arslan, Uluslararası Ceza Mahkemesine Giriş, 2. Basım, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, Legal Yayıncılık, 2004.
- Tezcan Durmuş, ERDEM Mustafa Ruhan ve ÖNOK Murat, Uluslararası Ceza Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
- Aksar Yusuf, “Uluslararası Adalet Divanı’nın Belçika Tutuklama Kararı Davası (14 Şubat 2002) ve Uluslararası Ceza Hukuku”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ciltt 52, Sayı 4, 2003,
- http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-2003-52-04/AUHF- 2003-52-04-Aksar.pdf (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- Ansermet Lydia, 2014. “Manifest Illegality and the ICC Superior Orders Defense: Schuldtheorie Mistake of Law Doctrine as an Article 33(1)(c) Panacea.” Vanderbilt Journal Of Transnational Law 47, no. 5, Academic Search Complete, EBSCOhost (accessed October 30, 2015).
- Finnegan Colonel Patrick, “Operational Law: Plan and Execute” (1996) 76:2 Military Review 29 at 32.
- Gaeta Paola, “The Defence of Superior Orders: The Statue of the International Criminal Court versus Custaomary International Law”, European Journal of International Law 10, no.1, Academic Search Complete EBSCOhost (Erişim Tarihi: 26.10.2015)
- Lütem İlhan, “Some Controversial Aspects of War Crimes”, Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, 1953, C.2, s.3, http://www.journals.istanbul.edu. tr/iuafdi/article/view/1023007051/1023006573 (Erişim Tarihi: 10.11.2015)
- Minow Martha, “Living Up to Rules: Holding Soldiers Responsible for Abusive Conduct and the Dilemma of the Superior Orders Defence.” Mcgill Law Journal 52, 2007, no. 1, Business Source Complete, EBSCOhost (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- Sato Hiromi, “The Defence of Superior Orders in International Law: Some Implications for the Codification of International Criminal Law, International Criminal Law Review 9, 2009, no.1, s. 119-122, Academic Search Complete EBSCOhost (Erişim Tarihi: 26.10.2015)
- Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, New York, 10 Decemeber 1984, http://www.ohchr.org/EN/ ProfessionalInterest/Pages/CAT.aspx (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- Charter of the International Military Tribunal, http://avalon.law.yale.edu/imt/ imtconst.asp (Erişim Tarihi: 13.11.2015)
- Dragan Kolundžija, Statement of Guilt Before the International Tribunal for the Former Yugoslavia, Oct. 9, 2001, http://www.icty.org/sid/214 (Erişim Tarihi:19.11.2015)
- Prosecutor v. Drazen Erdemovic, Judgment, 7 October 1997, s.6, http:// www.icty.org/x/cases/erdemovic/acjug/en/erd-aj971007e.pdf (Erişim Tarihi: 14.11.2015)
- Prosecutor v. Drazen Erdemovic, Join Separete Opinion of Judge MacDonald and Judge Vonrah, http://www.icty.org/x/cases/erdemovic/acjug/en/erdasojmcd971007e.pdf (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- Prosecutor v. Drazen Erdemovic, Seperate and Dissenting Opinion of Judge Cassese, http://www.icty.org/x/cases/erdemovic/acjug/en/erdadojcas971007e.pdf (ErişimTarihi:14.11.2015)
- http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/ acref/9780195369380.001.0001/acref-9780195369380-e-1565 (Erişim Tarihi: 14.11.2015)
- Report of Robert Jakson to the International Conference on Military Trials, 1945, s.47, https://www.loc.gov/rr/frd/Military_Law/pdf/jackson-rptmilitary-trials.pdf (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- TBMM İnsan Hakları Komisyonu, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/ insanhaklari/pdf02/belge_cezadivani_b3.pdf (Erişim tarihi : 26.10.2015)
- The Jaluit Atoll Case, s.74, http://www.worldcourts.com/imt/eng/ decisions/1945.12.13_United%20States_v_Masuda.pdf (Erişim Tarihi: 13.11.2015)
- Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.4.211.pdf (Erişim Tarihi:16.11.2015)
- Uluslararası Ceza Mahkemesi Resmi İnternet Sayfası, https://www.icccpi.int/nr/rdonlyres/add16852-aee9-4757-abe7-9cdc7cf02886/283503/ romestatuteng1.pdf (Erişim Tarihi:16.11.2015)
- United States v. Calley, U.S Court of Military Appeals 21 December 1973 , https://www.icrc.org/casebook/doc/case-study/united-states-william-calleycase-study.htm, (Erişim Tarihi:14.11.2015)
- Updated Statue of The International Criminal Tribunal for The Former Yugoslavia, 2009, http://www.icty.org/x/file/Legal%20Library/Statute/ statute_sept09_en.pdf (Erişim Tarihi:12.10.2015)
- ISSN: 1309-6826
- Başlangıç: 2010
- Yayıncı: Türkiye Adalet Akademisi