TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİNE KAYITLI GEMİLERE TANINAN AYRICALIKLAR

Kolay bayrak devletlerinin giderek artan bir şekilde donatanları kendine çekmesi,özellikle geleneksel denizci devletleri bu duruma karşı etkin önlemler almaya yönlen- dirmiştir. Bu önlemler, önceleri elverişli bayrak uygulamasını sona erdirmeye yönelikolmuştur. Ancak zamanla, kolay bayrak devletlerinin uluslararası platformdaki etkin- likleri dolayısıyla, elverişli bayrak uygulamasını yok etme çabalarının etkisiz olacağıanlaşılmış, devletler de kolay bayrak ile mücadele için, mili gemi sicilleri yanında kolaybayrak uygulamasının sunduğu ayrıcalıklara benzer ayrıcalıklar sunan ikinci bir sicilkurma yoluna gitmişlerdir.Kolay bayrak devletleri ile mücadele etme gereğinin Türk denizciliği açısından dakaçınılmaz olduğunun anlaşılması üzerine, 16.12.1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Ulus- lararası Gemi Sicil Kanunu (TUGSK) yürürlüğe konulmuş ve Türk Uluslararası GemiSicili kurulmuştur1 . Bu sicile tescil edilen gemilere, Türk Milli Gemi Siciline kayıtlı olangemilerden bağımsız olarak bir takım ayrıcalıklar tanınarak, Türk donatanlarının kolaybayrak devletlerine kaçışının önüne geçilmek istenmiştir.Eldeki çalışmanın kapsamı, Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilere bahşe- dilen ayrıcalıklar ile sınırlıdır. Amaç, Türk hukukundaki mevcut düzenlemeyi ortayakoymaktır. Anılan sicile kayıtlı gemilere sunulan ayrıcalıklar sadece TUGSK ile sınırlıolmadığından mevzuatımızdaki diğer düzenlemelere de çalışmanın hacmi ile orantılıbir şekilde değinilmiştir. Çalışmanın amacını aşmamak için mukayeseli hukuktaki ge- lişmeler üzerinde durulmamıştır.Uluslararası sicilleri doğuran ihtiyaç ve koşullar dikkate alınmadan mevzuatımızdakimevcut düzenlemeyi ortaya koymanın sağlıklı olmayacağı değerlendirilerek, tümdengelimci bir yaklaşımla; iki bölümden oluşan eldeki çalışmanın birinci bölümünde, ulus- lararası gemi sicilinin ortaya çıkışının kaynağını oluşturan kolay bayrak kavramı ve bukavramın sunduğu avantajlar ele alınmıştır. İkinci bölümde ise Türk Uluslararası GemiSiciline tescil edilebilecek gemilere ve bu gemilere sağlanan ayrıcalıklara yer verilmiştir.

The Privileges of Those Vessels Registered in Turkish International Ship Registry

FOC countries fascinate shipowners increasingly. That leads maritime nations totake effective precautions for this condition. Initially, main goal of those precautionsis to dissolve flag of convenience implementation. However, it is comprehended thatefort of elimination FOC implementation would be ineffective due to efficiency ofFOC countries at international platform. Consequently, states establish second shipregisters, which provide some privileges similar to privileges provided by FOC imple- mentation, in order to overcome FOC countries. In terms of Turkish Maritime, the necessity of dealing with FOC countries is under- stood inevitably. Therefore, Turkish International Ship Registry Act of 1999 (TISR) isenforced and Turkish International Ship Registry is set up. Apart from ships registeredin the Turkish National Ship Registry, some privileges are provided to ships registeredin the TISR so as to prevent Turkish ships from fleeing to FOC countries. The content of this essay is limited by privileges provided to ships registered inTISR. The main purpose is to explain existing regulations in the legislation of Turkey.Other regulations in the Turkish legislation is evaluated since privileges provided toships registered in TISR is not restricted with merely Turkish International Ship Regis- try Act of 1999. Besides, progress in comparative law is not pointed out in order notto transcend the purpose of the essay. Remarking existing regulations in the Turkish legislation would be considered asredundant without taking into acount necessity and conditions which generate in- ternational registry. Accordingly, -with deductive approach- FOC concept that emer- gences international ship registry and advantages provided by this concept is clarifiedin the first section of the essay, which is consisted of two sections. Ships that can beregistered in TISR and privileges provided to those ships are mentioned in the secondsection

___

  • Aydın, F.: ”Denizcilik Sektörü ve Vergilendirilmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, Eylül 2009.
  • Aydın O. D.: Deniz Hukukunda Liman Devleti Yetkisi ve Denetimi, B. 1, İstanbul 2009.
  • Çağa, T.: ”Türkiye’de Deniz Kabotaj Tekeli”, İÜHFM, 1975, C. XLI, S. 3-4.
  • Çağa, T./Kender, R.: Deniz Ticaret Hukuku, B. 14, İstanbul 2005.
  • Demirkıran, M.: ”Avrupa Topluluğu Gemi Sicili Çalışmaları ve Türk Uluslararası
  • Gemi Sicili ile Karşılaştırılması”, Deniz Hukuku Dergisi, 2000, 1-4, Gündüz Aybay Anısına Armağan.
  • Ekşi, N.: Yabancı Gemilerin İhtiyati Haczi, B. 2, İstanbul 2004.
  • Ekşi, N.: ”Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunun Hazırlanmasına Etki Eden Faktörler ve Kanunun Genel Esaslarının Değerlendirilmesi”, Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul 2000.
  • Erişti, M.: ”Denizcilik Sektörünü İlgilendiren TUGS Kanunu Uygulaması ve Bir Sorun”, Yaklaşım Dergisi, Yıl 2004.
  • Kender, R./Çetingil, E.: Deniz Ticaret Hukuku ( Takip Hukuku ve Deniz Sigortaları ile Birlikte), B. 11, İstanbul 2009.
  • Kuran, S.: Uluslararası Deniz Hukuku, B. 3, İstanbul 2009.
  • Molenaar, E. J.: Coastal State Jurisdiction over Vessel-Source Pollution, The
  • Netherlands: Kluwer Law İnternational, 1998.
  • Ready, N. P.: Ship Registration, 3rd ed, London 1998.
  • Özçayır, O.: Port State Control, 2nd ed, London 2004.
  • Pazarcı, H.: Uluslararası Hukuk Dersleri, B. 8, Ankara 2005.
  • Tekinalp, G.: Türk Yabancılar Hukuku, B. 8, İstanbul 2003.
  • Tütüncü, A. N.: Gemi Kaynaklı Kirlenmenin Önlenmesi Azaltılması ve Kontrol Altına Alınmasında Devletin Yetkisi, B. 3, İstanbul 2004.
  • Uluç, A. T.: ”İzmir’de Konuşlanmış Denizcilik Şirketlerinin Gemi Adamlarına Yönelik İnsan Kaynakları Politikalarının Analizi”, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 9, S. 3, 2007.
  • Ülgener, F.: ”Türk Uluslararası Gemi Sicil Kanunun ve Yönetmelik Tasarısı ile İlgili Bir Değerlendirme”, Deniz Hukuku Dergisi, Y. 4, S. 3-4, 1999.
  • Üstüner, C.: Deniz Ticaretinin Vergilendirilmesi, İstanbul 2009