Türk ceza hukukunda haksız arama suçu

Anayasamızın 17. maddesine göre, tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz. Haksız arama suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) kişi hürriyeti ve dokunulmazlığını koruyan hükümlerinin yer aldığı “Hürriyete Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmiştir. Kanun’un 120. maddesi- ne göre, hukuka aykırı olarak bir kimsenin üstünü veya eşyasını arayan kamu görevlisi cezalandırılacaktır. Bu makalede, TCK’nın genel hükümlerine paralel olarak, haksız arama suçunun unsurları, suç için öngörülen yaptırım, suçun soruşturma ve kovuştur- ma konuları ile suçun özel görünüş biçimleri ele alınıp incelenecektir.

The crime of unlawful search

According to Article 17 of Turkish Constitution, the physical integrity of nobody can be harmed apart from naturally obligatory conditions and the conditions which are specified the related law. The crime of unlawful search is regulated in sections with the heading “Crimes against Liberty” where the protective provisions for personal liber- ties and personal immunity are specified, in Turkish Penal Code No. 5237. According to the Article 120 of this Law, the civil servants who make body and belonging search on anyone unlawfully shall be punished. In this paper, the elements of the crime of unlawful search, the stipulated sanction for this crime, the inquiry and proceeding and special appearances forms of crime are handled in parallel with the general provisions of Turkish Penal Code No. 5237.

PDF

___

Aksoy Şemsettin: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Uluslararası Yargı ve Yargıtay Kararları Işığında Önleme ve Koruma Tedbiri Olarak Arama, Seçkin Yayınevi, Ankara 2007.
Arslan Çetin: “Memura Aktif Mukavemet Suçu ve Bazı Suçlarla İçtimaı Soru- nu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.51, S.2, Y. 2002.
Artuk Mehmet Emin/Gökçen Ahmet/Yenidünya Ahmet Caner: 5237 sayılı Yeni TCK’ya göre Hazırlanmış Ceza Hukuku Genel Hükümler - I, Turhan Kitabevi, Ankara 2006.
Artuk Mehmet Emin/Gökçen Ahmet/Yenidünya Ahmet Caner: Ceza Huku- ku Özel Hükümler, Turhan Kitabevi, 7. Baskı, Ankara 2006. (Özel Hükümler).
Aydın Murat: Arama ve Elkoyma, 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2012.
Demirbaş Timur: Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 3. Baskı, Seçkin Yayıncı- lık, Ankara 2005.
Erem Faruk: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, C.III, Seçkin Yayınevi, An- kara 1985.
Gülcü Mustafa:Özel Güvenlik Görevlilerini Kimlik Sorma Arama El Koyma Yetkileri, Polis Dergisi Özel Sayı (Ocak- Şubat- Mart 2003) , Y. 9, S. 34.
Gülşen Recep,: “Haksız Arama Suçu”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.16-17-18-19, Y. 2007-2008.
Hafızoğulları Zeki: Ceza Hukuku Ders Notları, www.zekihafizoğullari.com. (Erişim tarihi: 05.04.2007).
Hafızoğulları Zeki/Özen Muharrem: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Ki- şilere Karşı Suçlar, US-A Yayıncılık, Ankara 2010.
Hakeri Hakan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
Hakeri Hakan/Ünver Yener: Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
Keklik Ramazan: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçları, Adalet Yayınları, An- kara 2012
Koca Mahmut: “YTCK’da Hukuka Uygunluk Sebepleri, Ceza Hukuku Dergi- si (CHD), Y.1, S.1, Ekim 2006.
Kunter Nurullah/Yenisey Feridun: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Mu- hakemesi Hukuku, İkinci Kitap, 12. Baskı, İstanbul 2003.
Koca Mahmut/Üzülmez İlhan: “Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşıl- ması (TCK m. 27)”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XI, S. 1-2, Haziran 2007. (Hukuka Uygunluk Sebepleri).
Koca Mahmut: “YTCK’da Hukuka Uygunluk Sebepleri, Ceza Hukuku Der- gisi (CHD), Y.1, S.1, Ekim 2006.
Koca Mahmut/Üzülmez İlhan: “Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşıl- ması (TCK m. 27)”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XI, S.1- 2, Haziran 2007.
Koca Mahmut/Üzülmez İlhan: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ankara 2011. (Ceza Hukuku)
Kurşun Günal: Ceza Muhakemesinde Hüküm, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2011.
Özbek Veli Özer: “Ceza Hukukunda Nedensellik Bağlantısı ve Fiilin Objektif İsnat Edilebilirliği Sorunu”, Baki Kuru’ya Armağan, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara 2004.
Özbek Veli Özer: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbiri Olarak Ara- ma, Seçkin Yayınevi, Ankara 1999.
Özbek Veli Özer: CMK İzmir Şerhi: Yeni Ceza Muhakemesi Kanununun An- lamı, Ankara 2005.
Özbek Veli Özer: TCK İzmir Şerhi, Yeni Türk Ceza Kanununun Anlamı, C.I, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2006.
Özbek Veli Özer: TCK İzmir Şerhi, Yeni Türk Ceza Kanununun Anlamı, C.II, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2008.
Özbek Veli Özer: “Türk Ceza Hukuku’nda Hata (md. 30)”, Ceza Hukuku Der- gisi, S. 7, Ağustos 2008.
Özbek Veli Özer/Doğan Koray: “Zorunluluk Halinin (TCK md. 25/2) Hukuki Niteliği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.IX, S. 2, İzmir 2007.
Özbek Veli Özer/Kanbur Mehmet Nihat/Bacaksız Pınar/Doğan Koray/Tepe İlker: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ankara 2012.
Özbek Veli Özer/Kanbur Mehmet Nihat/Bacaksız Pınar/Doğan Koray/Tepe İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2011.
Özgenç İzzet: Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, 3. Baskı, Ankara 2006.
Polat Levent: Haksız Arama Suçu, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2007.
Savaş Vural/Mollamahmutoğlu Sadık: Türk Ceza Kanununun Yorumu, An- kara 1995
Saygılar Yasemin F.: “Arama”, Uğur Alacakaptan’a Armağan-1, İstanbul Bil- gi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2008.
Soyaslan Doğan: Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2006.
Soyer Güleç Sesim: “Türk Ceza Kanununda Haksızlık Yanılgısı (m. 30/4)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.X, S.1, İzmir 2008.
Şen Ersan: Yeni Türk Ceza Kanunu Yorumu, C.I, İstanbul 2006.
Toroslu Nevzat: Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara 2008.
Ünver Yener: Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, An- kara 2003.
Yalçın Sancar Türkan: Müteselsil Suç, Ankara 1995.
Yalvaç Gürsel: Karşılaştırmalı Gerekçeli Yeni TCK-CMK ve CGTİK, Adalet Yayınevi, Ankara 2005.
Yaşar Osman: Uygulamada ve Öğretide Hürriyet Aleyhinde İşlenen Suçlar, Seçkin Yayınları, Ankara 2001.
Yenisey Feridun: Yeni Ceza Muhakemesi Hukuku Soruşturma Evresi ve Adli Kolluk, Ulus Basım Yayın, İstanbul 2006.