TÜRK BORÇLAR HUKUKUNDA İKALE SÖZLEŞMESİ

Hem Roma hukukunda hem de eski hukukumuz İslam hukukunda uygulaması bulunan ikale sözleşmesi Türk borçlar hukukunda da borç ilişkisini sona erdiren sebepler arasında yer almaktadır. "Taraflar arasındaki mevcut bir borç ilişkisinin, kısmen veya tamamen ortadan kaldırılması amacıyla yapılan sözleşme" şeklinde tanımlayabileceğimiz ikale sözleşmesi, isimsiz bir sözleşmedir. Taraflar arasındaki ilişkiyi kural olarak geçmişe etkili bir şekilde sona erdiren ikale sözleşmesinin yapılmasıyla taraflar ani edimli sözleşmelerde aldıklarını geri verme borcu altına girerler. Sürekli borç ilişkisi doğuran sözleşmeler ise ileriye etkili olarak ortadan kaldırılabilir. Kural olarak şekle bağlı olmayan ikale sözleşmesi, açık irade beyanları ile kurulabileceği gibi örtülü irade beyanları ile de kurulabilir. İkale sözleşmesi tasarruf işlemi niteliğinde olduğu için taraflar tasarruf yetkisine sahip olmalıdır.

Termination of Contract by Mutual Agreement in Turkish Law of Obligation

As in Roman Law and our earlier (Islamic) Law, mutual rescission agreement is one of the reasons which terminate contracts. Mutual rescission agreement is an innominate contract which can be described as "The contract that fully or partially terminates a contractual relationship between the parties". Parties' of this agreement's liability is giving back the things that they took in sudden executed contracts when the agreement made efficient to the past process. The contracts which creates continuous obligations can be terminated as efficient to the future. As a principle, a mutual rescission agreement can be made with explicit and implicit declaration of intent. Because of being an act of disposal, parties must have power of disposition for making a valid mutual rescission agreement.

___

  • Akil, Cenk, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Sulh Ve Sulh Yoluyla Şarta Bağlı Hüküm Verilip Verilemeyeceği Meselesi, GÜHFD C. XVI, Y. 2012, Sa. 4, s. 1-18.
  • Aksu, Mustafa: Türk Borçlar Kanununun Getirdiği Yeniliklerden İbra, http:// journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/ 2014/01/4-Mustafa-AKSU.pdf.
  • Ali Haydar: Dürerül Hükkam Şerhi Mecelletil Ahkam, C. I, İstanbul 1330.
  • Akıncı, Şahin: Borçlar Hukuku Bilgisi Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş 7. Baskı, Konya. Akıncı, Şahin: Vekalet Sözleşmesinin Sona Ermesi, Konya 2004. (Akıncı, Ve- kalet)
  • Altunkaya, Mehmet: Edimin Başlangıçtaki İmkansızlığı, Ankara 2005.
  • Astarlı, Muhittin: İş Hukukunda İkale, Ankara 2013.
  • Aybakan, Bilal: İkale, Diyanet İslam Ansiklopedisi, C. 22, s. 14-16. Başpınar, Veysel: Borç İlişkilerinin Kısmi Butlanı, Ankara 1998.
  • Çil, Şahin: İş Hukukunda İbra Sözleşmesi, Kamu -İs; C: 7, S: 3/2004.
  • Edis, Seyfullah: Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, 4. Basıdan tıpkı basım, Ankara 1993
  • Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 19. Bası, Ankara 2015.
  • Feyzioğlu, Feyzi Necmeddin: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, İstanbul 1977.
  • Gümüş, Mustafa Alper: Türk ve İsviçre Hukukunda İbra Sözleşmesi, İstanbul 2015.
  • Günay, Cevdet İlhan: İkale Sözleşmesi, Çimento İşveren, Eylül 2009.
  • Iustinianus: Institutiones, Çeviren: Ziya Umur, Fakülteler matbaası, İstanbul, 1968.
  • İnan, Ali Naim: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 1979.
  • Kaneti, Selim: Hukuki İşlemlerin Çevrilmesi (Tahvil), İstanbul 1972.
  • Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Borçlar Hukuku Genel Bölüm (Borçlar Hukukuna Giriş Hukuki İşlem Sözleşme) İstanbul 2008
  • Koyuncuoğlu, Tennur: Türk ve İsviçre Hukukunda Borcun Yenilenmesi (Nova- tio), İstanbul 1972.
  • Nomer, Haluk Nami: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2015.
  • Oser, H./Schönenberger, W.: İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi, Md. 115, N. 1, (Çev: Ayiter, Ferit) Ankara 1950.
  • Oğuzman, M. Kemal/Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, 12. Bası, 2013.
  • Oğuzman, M. Kemal/Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, İstan- bul 1995.
  • Oğuzman, M. Kemal/Seliçi, Özer/: Borçlar Kanununa Göre Sözleşmeden Do- ğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, İstanbul 1976
  • Oktay-Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, İstanbul 2011.
  • Parlatır, İsmail: Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, 7. Baskı, Ankara 2014, http://www. kubbealtilugati.com/sonuclar.aspx?km=%C4%B0K%C4%80LE&mi=0.
  • Rado, Türkan: Roma Hukuku Dersleri (Borçlar Hukuku), Filiz Kitabevi, İstan- bul, 2014.
  • Savaş, Abdurrahman: Roma ve Türk Hukukunda Vekalet Sözleşmesi, Adal Of- set, Temmuz, 2005.
  • Serozan, Rona: Sözleşmeden Dönme, Gözden Geçirilmiş 2. Bası, İstanbul 2007.
  • Tandoğan, Haluk: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. I/1, . Basım, İstanbul Tahiroğlu, Bülent: Roma Borçlar Hukuku, 2011.
  • Taşkent, Savaş: İş Sözleşmesinin İkale Yoluyla Sona Erdirilmesi, Kamu-İş; C:11, S:4/2011, http://www.kamu-is.org.tr/pdf/1141.pdf
  • Tekinay, Selahattin Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla: Teki- nay Borçlar Hukuku, 1993.
  • Tunçomağ, Kenan: Türk Borçlar Hukuku I Genel Hükümler, 6. Baskı, İstanbul Turanboy, K Nuri: İbra Sözleşmesi, Ankara 1998.
  • Von Tuhr, Andreas: Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, Çeviren: Cevad Edege, C.I-II, 2. Baskı, İstanbul 1983.
  • Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/Özen, Burak: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Baskı, İstanbul 2014.
  • Zevkliler, Aydın / Ertaş, Şeref / Havutçu, Ayşe / Aydoğdu, Murat / Cumalıoğlu, Emre: BorçlarHukuku, İzmir 2013.
  • Yüksel, Halil İbrahim: Roma Hukukunda Satış Sözleşmesi (Emptio-Venditio), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü, İstanbul, 2015.
  • Zulueta, Francis de: The Roman Law of Sale Introduction and Select Texts, Oxford The Clarendon Press, Corrected Sheet of First Edition 1966.