TAHKİM VE HAKEM SÖZLEŞMELERİ

Tahkim, eski çağlardan itibaren insan topluluklarında çıkan uyuşmazlığı çözen bir mekanizma olmuştur. Sanayileşmenin artmasıyla birlikte dünyadaki ticaretin hızlanmasına bağlı olarak uyuşmazlıkların sayısı daha da artmıştır. Gün geçtikçe artan hukuki ilişkilerdeki uyuşmazlıkların, devlet mahkemelerinde çözümü yıllar süren yargılamaya mahkumdur. Tahkim, işte böyle bir yargılama sisteminde en büyük alternatif yargılama yoludur. Tahkim, oldukça geniş bir kurumdur. Özellikle, Türk Hukukunda tahkim, usul hukuku yönünden doktrinde oldukça detaylı incelenmiştir. Ancak, tahkim kurumunu, oluşturan tahkim ve hakem sözleşmeleri hakkında bilgi oldukça kısıtlıdır. Bu nedenle, çalışmamızda tahkim ve hakem sözleşmeleri ayrı ayrı ele alınmış ve incelenmiştir. Tahkim yolu, tahkim sözleşmesi ve taraflarla hakemler arasındaki hakem sözleşmesini de kapsayan üst bir kavramdır. Ancak, tahkim yolu daha az tercih edildiğinden içerdiği sözleşmelerin hukuki nitelikleri ve içerikleri de az bilinmektedir. Çalışmamızda, tahkim kurumunun içinde yer alan tahkim ve hakem sözleşmelerinin nasıl kurulduğu, bu sözleşmelerin hukuki niteliklerinin ne olduğu, tarafları arasında nasıl bir hukuki ilişki olduğu, hangi hüküm ve sonuçları doğurduğu ve nasıl sona erdiği hususları incelenmiştir. Çalışmamız, bir GİRİŞ, üç BÖLÜM ve bir SONUÇ’tan oluşmaktadır. Giriş Bölümü’nde konunun takdimi, terminoloji, tahkimin tarihçesi, Türk Hukukunda düzenleniş biçimi, tahkimin çeşitleri ve tahkimin benzer kurumlardan farkı ele alınıp incelenmiştir. Birinci Bölüm’de, tahkim sözleşmesinin tanımı, unsurları, tarafları, çeşitleri, hukuki niteliği, tarafların yükümlülükleri ve sona ermesi incelenmiştir. İkinci Bölüm’de, hakem sözleşmesinin tanımı, tarafları, hukuki niteliği, şekli ile hakem tayin usulü, tarafların yükümlülükleri ve sona ermesi incelenmiştir. Üçüncü Bölüm’de, tahkim ve hakem sözleşmelerinin hüküm ve sonuçları üzerinde durulmuştur. Sonuç kısmında ise çalışmamızda vardığımız sonuçlar bütün olarak ifade edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Tahkim, HAKEM, Tahkim Sözleşmesi

Arbitration and Arbitrator Agreements

___

  • AKINCI, Ziya: “Yeni Milletlerarası Tahkim Kanunu ve Uygulama Alanı”, İBD, İzmir 2001, s. 4-58, (AKINCI, Tahkim Kanunu).
  • • AKINCI, Ziya: Milletlerarası Tahkim, 2. Baskı, Ankara 2007, (AKINCI, Milletlerarası).
  • • AKINCI, Ziya: “Tahkim Şartı”, Milletlerarası Tahkim Semineri (4 Ekim 2005), Ankara, s. 144-155, (AKINCI, Şart).
  • • ARSLAN/YILMAZ/TAŞPINAR AYVAZ: Medenî Usul Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2016.
  • • AYBAR, Ayhan: “Sigorta ile İlgili Tahkim”, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası BildirilerTartışmalar, 29 Kasım-4 Aralık 1965, Ankara, s. 371-388.
  • • AZİZOV, Hakim: “Uluslararası Ticari Tahkim”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara 2004.
  • • BAŞPINAR, Veysel: Vekilin (Avukatın, Hekimin, Mimarın, Bankanın) Özen Borcundan Doğan Sorumluluğu, 2. Baskı, Ankara 2004.
  • • BELGESAY, Mustafa Reşit: “Hakem Kararlarının Hukuki Mahiyeti”, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası Bildiriler-Tartışmalar, 29Kasım-4 Aralık 1965, Ankara.
  • • BİÇKİN, İnci: “Hakem Sözleşmesi ve Hakem Yargılaması”, TBBD, Sa. 67, Ankara 2006, s. 380-397.