Sporda şiddet ve düzensizlikten kaynaklanan tazminat sorumluluğu

Spor sadece sıradan veya organize olmuş katılımcılarca gerçekleştirilen, fiziksel, zihinsel iyilik ve zindeliği sağlamayı, geliştirmeyi ve dışa vurmayı amaç edinen her türlü fiziksel aktiviteler değil aynı zamanda toplumlar arasında sosyal iletişimi, rekabeti ve barışı sağlama aracıdır. Spor temel bir insan hakkı olarak ulusal ve uluslararası hukukun konusudur. Spor hukuku, spor süjelerinin ve kurumlarının ilişkilerini, hak ve yükümlülüklerini düzenler. Bu nedenle çalışmamızda ilk bölüm spor hukukunun tanımı ve özelliklerine ayrılmıştır. Sporda şiddet ve düzensizliğin tarihçesinin çok eskilere dayanması ve meydana gelen zararların büyüklüğü, bu şiddet ve düzensizliğin önlenmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde bunları önleyici düzenlemeler yapılmasını gerektirmiştir. Ülkemizde de 5149 ve 6222 sayılı yasalar bunun en iyi örneğidir. Bu yasalarda sporda şiddet ve düzensizlik sayılan eylemler sayılmış ve cezai sorumluluğa yer verilmiştir. Bu yasaların getirdiği sorumluluk sisteminden ve haksız fiil hukukundan yararlanılarak sporcuların, hakemlerin, federasyonların, kulüp çalışanlarının ve seyircilerin tazminat sorumluluğu tartışılmıştır. Bu eylemler sonucu kişinin yaşamı, sağlığı ve bedensel bütünlüğü, şeref ve haysiyeti gibi kişilik değerlerine yönelik zararlar oluşabileceği gibi eşyaya yönelik zararlar da oluşabilir. Bu maddi ve manevi zararlar, tazminat davasına konu olabilirler.

Compensation liability arising from violence and confusion in sport

Sport is not only all forms of physical activitiy which through casual or organised participation, aim to express, maintain or improve physical fitness and mental wellbeing but also forming social relationship, competition and peace between society. Sport is a subject of national and international law as a fundemental human rights. Sport law is regulate relationship between sports body and establishment, and their rights and obligations.So that first part of this essay is about definition of sports lawand its features.Because of history of violence and confusion in sport is based on ancients times and it’s damages are importance its required national and international legal measures to prevent this actions. In our legal system, act of number 5149 and 6222 are its best example. Actions which are being sports violence and confusion are definition in this acts and there are penal rules about this action. We harmonised this rules and general rules of law of torts and try to explane responsibilities of sportsmen, referees,federations, sport institutions and spectators. This damages are head to persons life, health, bodiliy integrity or other personal rights as its honor and raputation or goods. This material and moral damages are subject of action for damages.

___

  • AYDIN, MUAMMER: Sporda Özerklik, Sporun ve Spor Hukukunun En Yaşamsal Konularından Biri Hakkında Görüşler ve Tartışmalar, Spor ve Hak Konulu Söyleşi, İstanbul Barosu Yayınları, Kasım 2009.
  • ÇAĞLAYAN, RAMAZAN: Spor Hukuku, Ankara 2007.
  • DONAY, SÜHEYL: Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesi ve Şike ve Teşvik Primi, İstanbul 2011.
  • DURAL, MUSTAFA: Türk Medeni Hukukunda Gerçek Kişiler, 4. Bası, İstanbul 1995.
  • DUTHIE, MAX: “European Community Sports Policy”, Sport: Law and Practice, Londra 2007.
  • ERTAŞ, ŞEREF/PETEK, HASAN: Spor Hukuku, Ankara 2011(Genişletilmiş 2. Bası).
  • GENÇ, DURMUŞ ALİ: Spor Hukuk Ders Kitabı, İstanbul 1998.
  • GÖKCAN, HASAN TAHSİN: Haksız Fiil Hukuku ve Maddi ve Manevi Tazminat Davaları, Ankara 2008.
  • GÜLEÇ, SEMA (UÇAKHAN): Maddi Tazminat Esasları ve Hesaplanması, 5.Bası, Ankara 2008.
  • HATEMİ, HÜSEYİN/ GÖKYAYLA, EMRE: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, İstanbul 2011.
  • HELVACI, SERAP: Türk ve İsviçre Hukuklarında Kişilik Hakkını Koruyucu Davalar, İstanbul 2001.
  • KILIÇOĞLU, AHMET M.: Şeref, Haysiyet ve Özel Yaşama Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sokumluluk(Basın), Ankara 2008.
  • KILIÇOĞLU, AHMET M.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler(Genişletilmiş 15. Bası)(Borçlar), Ankara 2012.
  • KORKMAZ, SAİM: “Sportif Karşılaşmalarda ve Özellikle Futbol Maçlarında Seyircilerin Şiddet Gösterileri ve Taşkınlıklarına Dair Avrupa Sözleşmesi Daimi Komitesi’nin (Avrupa Konseyi Şiddetin Önlenmesi Çalışma Grubu) “Sporda Şiddetin Önlenmesi El Kitabı” Projesi ile Türkiye”deki Yansımaları”, Spor Hukuku Tezleri,Kadir Has Üniversitesi Spor Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul 2007,s. 329-368.
  • OĞUZMAN KEMAL/SELİÇİ ÖZER/OKTAY -ÖZDEMİR, SAİBE: Kişiler Hukuku Dersleri İstanbul 2009.
  • ÖZTAN BİLGE: Medeni Hukuk, Ankara 2007.
  • ÖZYAVUZ, MESUT: “Avrupa Konseyi Sportif Karşılaşmalarda ve Özellikle Futbol Maçlarında Seyircilerin Şiddet Gösterileri ve Taşkınlıklarına Dair Avrupa Sözleşmesi”, Spor Hukuku Tezleri, Kadir Has Üniversitesi Spor Hukuku Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul 2007,s.847-886.
  • PETEK, HASAN: Taraftarları Sebebiyle Federasyonların ve Kulüplerin Sorumluluğu; Taraftar Hangi Tarafta? , Terazi Kasım 2007, s.127-141.
  • SARIİBRAİMOĞLU, Y. SELİM /BAKANAY, MEHMET ALİ/TEKİN, TARIK: Spor Hukuku, Ankara 2002.
  • TANDOĞAN, HALÛK: “Şahsiyetin Akit Dışı İhlallere Karşı Korunmasının İşleyiş Tarzı ve Basın Yoluyla Olan İhlallere Karşı Özel Hayatın Korunması”(Şahsiyet), AÜHFD. 1963, CXX, S.1-4.
  • TANDOĞAN, HALÛK: Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku (Sorumluluk) , Ankara 1981.
  • VİEWEG, KLAUS: “Spor Hukukunun Büyüsü”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Yıl 2010.
  • YURTCAN, ERDENER: “ Ulusal ve Uluslararası Boyutta Şiddet”, Sporda Şiddet ve Fanatizm, İstanbul 2002.