SEÇMEME ÖZGÜRLÜĞÜ

Seçmenlerin seçimlerde sandık mahalline gitmesine rağmen herhangi bir parti ya da adaya veya referandum oylamasında oy kullanmaktan kaçınması olarak nitelendirdiğimiz "seçmeme özgürlüğü"nün anlatılacağı bu çalışmada; öncelikle seçme-seçmeme hak ve özgürlüklerine ilişkin kavramlara yer verilmiştir. İkinci olarak, siyasi amaç güdülüp güdülmemesine göre seçmenlerin seçmeme özgürlüğünü kullanmaya sebep olan etkenler incelenmiş ve bu sebeplerin hangilerinin seçmeme özgürlüğü kapsamında değerlendirilebileceği tartışılmıştır. Üçüncü olarak, seçme/seçmeme özgürlüğünün hukuki niteliği üzerinde ayrıntılı bir şekilde durulmuştur. Söz konusu incelemeler yapılırken oy kullanma yaşına gelmiş 1500 hukuk fakültesi öğrencisine anket yapılmış ve Ülkemizdeki seçimlere ilişkin sorular yöneltilmiştir. Son olarak da seçmeme özgürlüğü bağlamında daha demokratik bir seçim sistemi için önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca söz konusu konuya ilişkin gerek öğretinin, gerekse mukayeseli hukukun konuya bakışı doğrultusunda bir takım eleştirilere ve önerilere yer verilmiştir.

Freedom of Obstention

In this "freedom of not choosing" study which we specify as; athough voters go to site of ballot box but they hesitate to use their votes for any party, candidate either for referendum; concept related to rights and freedom of choosing-not choosing were primarily given place. Scondly, factors that cause voters use their not to choose right, according to pursuing political goal or not, were examined and which of these reasons should be considered in scope of freedom of not choosing is discussed. Thirdly, legal quality of freedom of choosing/not choosing is dwelled on in details. While said examinations were being made, survey was applied to the 1500 faculty of law students who are in voting age and questions relevant to elections in our country were asked to them. Finally, suggestions for more democratic election system within the context of freedom of not choosing were made. Moreover, given place for several comments and suggestions within the direction of either doctrine or comparative law about the matter at hand.

___

  • ABADAN, Nermin, Anayasa Hukuku ve Siyasi Bilimler Açısından 1965 Seçim- lerinin Tahlili, Ankara, 1996.
  • AKYILMAZ, Bahtiyar, "Milli Egemenlik Kavramının Gelişimi", GÜHFD, Hazi- ran-Aralık 1998, C. II, S.1-2.
  • ALKAN, Mehmet Ö., "Türkiye'de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkisi (Siyaset Bilimi ve Siyaset Sosyolojisi Yaklaşımıyla)", Anayasa Yargısı Dergisi, S. 23, 2006, s. 132-165.
  • ANBARLI, Şeniz, "Baskıya Karşı Direnme Biçimi Olarak Sivil İtaatsizlik ve Meş- ruluk Sorunu", Yönetim Bilimleri Dergisi, S. 5, C. 2, 2007.
  • ARICI, Kadir, Sendikaların Bağımsızlığı İlkesi, Ankara, 1982.
  • ATAR, Yavuz, Türk Anayasa Hukuku, B. 7, Konya, 2012.
  • AYAN, Sezer, "Siyasi Yapılanma Sürecinde 1961 ve 1982 Anayasası", Cumhuri- yet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C. 8, S. 2, 2007, s. 1-24.
  • BAYRAM, Bahri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Özgürlük ve Güvenlik Hakkı (AİHS M. 5), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
  • BLAİS, André / PİLET, Jean-Benoit / VAN DER STRAETEN, Karine / LASLİER, Jean-François / HEROUX-LEGAULT, Maxime, "To Vote Or To Abstain? An Ex- perimental Study of Rationaland Normative Considerations Under First Past- the Post and PR Elections", www.lse.ac.uk/government/research/resgroups/ PSPE/pdf/ Blais.pdf (et. 04.09.2014).
  • BLONDEL, J.,Voters, Parties, andLeaders, London, 1963, s. 53.
  • CANDAN, Kadir / BİLGİN, Murat, "Sivil İtaatsizlik", Yasama Dergisi, S. 19, Ey- lül-Ekim-Kasım-Aralık, 2011, s. 57-93.
  • CHARNAY, J. P., Le SuffragePolitique en France, Paris, 1965.
  • DONAT, Yavuz, "Siyasi Kültür Siyasi Ahlak", Milliyet Gazetesi, 18.01.1993.
  • ERDOĞAN, Mustafa, Anayasal Demokrasi, B. 8, Ankara, 2010.
  • FEREJOHN, John A. / FIORINA, Morris P., "The Paradox of Not Voting: A Decisi- on Theoretic Analysis", California Institute of Technology, Vol 68, pp. 525-236.
  • FİELD, Martha A., "The Abstention Doctrine Today", The University of Pen- nsylvania Law Review, Vol. 125, No. 3, Jan. 1977, pp. 590-609.
  • FRİEDMAN, Barry, "A Revisionist Theory of Abstention", The Michigan Law Review Association, Vol. 88, No. 3, December 1989, pp. 530-602.
  • GÖKÇİMEN, Semra, "Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılım Mücadele- si", Yasama Dergisi, S. 10, Eylül-Ekim-Kasım-Aralık, 2008, s. 5-59.
  • GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukuna Giriş, Bursa, Şubat 2013.
  • GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Teorileri, C. 1, B. 1, Bursa, Haziran GÜRKAN, Mehmet Fatih, "6360 Sayılı Kanunun Getirdiği Yenilikler", KhukA, S. , 2014/1, s. 5-23.
  • HERSCHFELD, N. Stuart, "The Impact on the Federal Election Commission Concerning Projected Shortfalls in the Public Funding of Presidential Electi- ons", The Administrative Law Journal, The American University, Volume 5, Spring 1991.
  • KABAOĞLU, İbrahim Ö., Özgürlükler Hukuku, B. 6, Ankara, Kasım 2012.
  • KARAMUSTAFAOĞLU, Tunçer, Seçme Hakkının Demokratik İlkeleri, Ankara, KOÇAK, Mustafa, "Seçim Sistemleri ve Demokrasi Karşılaştırmalı Analiz: İHAM ve AB Ölçütleri", Anayasa Yargısı Dergisi, S. 23, 2006, s. 115-132.
  • KONAN, Belkıs, "Türk Kadının Siyasi Haklarını Kazanma Süreci", AÜHFD, S. 60 (1), 2011, s. 157-174.
  • KORKUSUZ, Refik, Uluslararası Belgelerde ve Türk Anayasası'nda Temel Hak ve Özgürlükler, İstanbul, 1998.
  • KUBALI, H. Nail, Anayasa Hukuku Dersleri, İstanbul, 1971.
  • MENGİ, Ergon, "Düşünenlerin Düşüncesi-Toplum Psikolojisi ve Politika", Mil- liyet Gazetesi, 22.04.1993.
  • ÖZBUDUN, Ergun, "Seçim Sistemleri ve Türkiye", AÜHFD, Y. 1995, C. 44, S.1-4, s. 540-552.
  • ÖZGÜL, Bilal, Seçim ve Seçim Sistemleri, Türkiye'deki Seçim Sistemi Uygula- maları ve Bir Model Önerisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, SDÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
  • ŞAHİN, Beyzanur, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Özgür- lük ve Güvenlik Hakkı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Polis Akademisi Gü- venlik Bilimleri Enstitüsü, 2011.
  • TAŞCIOĞLU, Ömer Lütfi, "Seçim Sistemimiz, Seçim Şaibeleri ve Öneriler", TBB Dergisi, S. 110, 2014, s. 241-280.
  • TEZİÇ, Erdoğan, Anayasa Hukuku, B. 13, İstanbul, Ekim 2009.
  • TUNÇOMAĞ, Kenan - CENTEL, Tankut, İş hukukunun Esasları, 4. Bası, İstan- bul, 2005, s.238; ARICI, Kadir, Sendikaların Bağımsızlığı İlkesi, Ankara, 1982.
  • TÜRK, Hikmet Sami, "Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih", Anayasa Yargısı Dergisi, Y. 2006, S. 23, s. 75-113.
  • TUNÇOMAĞ, Kenan - CENTEL, Tankut, İş Hukukunun Esasları, 4. Bası, İstan- bul, 2005.
  • YEĞİN, Abdullah, Hile ve Tehdit Cenderesinde Afganistan Seçimleri, SETA Si- yaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları, İstanbul, 2014.
  • YILDIRIM, Ramazan, Devlet Yapısı ve Nitelikleri, B. 2, Diyarbakır, 2003.