RÖDÖVANS SÖZLEŞMESİNİN MADEN HUKUKUNDAKİ YERİ VE MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER
Madenler devletin hüküm ve tasarrufundaolan kamu malı niteliğinde kabul edilen tabii servetve kaynaklardır. Madenler maden ehliyetine sahipkişilere verilen ruhsat ve izin kapsamında işletilirler.Maden haklarının bölünmezliği ilkesi gereği, ruhsatlısahaların daha küçük ruhsatlara veya ortak paylarabölünmesi mümkün değildir. Bu nedenle işletmeyeterliliğine sahip olmayan kişilere ruhsatlandırılansahaların gerek kısmen gerekse tamamen atıl kalmasıgibi olumsuz sonuçlar doğmuştur. Bu sahaların kısmenveya tamamen rödövansçılara kiralanması ve üretimeaçılması isteği, rödövans sözleşmesinin doğmasına vemadencilik sektöründe kendine geniş yer bulmasınasebep olmuştur. İşletme hakkının kısmen veyatamamen devrine ilişkin bu sözleşme ürün kirasınabenzer kabul edilerek konuya ilişkin uyuşmazlıklarınçözümünde Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümlerikıyasen uygulanmıştır. Maden Kanunu’na eklenenhükümler ile rödövans sözleşmelerinin idareninonayına tabi tutulması, bu sözleşmeye idareninüçüncü bir taraf olarak iradesinin eklenmesindenbaşka bir şey değildir. İdarenin sözleşmeyi onaylaması,bu sözleşmenin birleşme iradeli karma sözleşmeolarak kabul edilmesini gerektirmiştir. Hatta sözleşmeşartları dışında maden bölgesi kararı gibi idariişlemlerle sözleşmelerin sonlandırma yetkisi, busözleşmenin idarenin taraf sıfatı açısından kısmenidari sözleşme olarak anılmasını bile haklı kılmaktadır.Rödövans sözleşmeleri Türkiye Taşkömürü İşletmesiYönetmeliği kapsamındaki istisna dışında tip sözleşmeözelliği taşımamaktadır. Devlet hakkı yükümlülüğü vebuluculuk hakkı yükümlülüğü ruhsat sahibine aittir vebu yükümlülüğün sözleşme gereği rödövansçıya devrimaden hukuku anlamında yükümlüyü değiştirmez.Bu yükümlülüklerin rödövansçı tarafından haksahibi kişilere ödenmemesi sadece ruhsat sahibiile rödövansçı açısından hukuki sonuç doğurur ki,bu da sözleşme şartlarına aykırılık kapsamındadeğerlendirilir.
The Role in Miniglaw on the Redevance Agreements and Financial Obligations
Mines are the assets and resources of the government, which are in the judgment and disposition of the government, which are accepted as public goods. Mines are exploited a face within the scope of the license and permit granted to persons possessing a mining license. It is not possible for licensed fields required by the principle of indivisibility of mining rights to be divided into smaller licenses or joint ownership share. For this reason, there are consequences that the areas licensed to those who do not have operational competence are partially or completely left idle. The desire to lease and open this area entirely or partly to the revenues and the creation of a redevance (royalty) contract and to find itself in the mining industry has given rise to a great deal of space. The relevant provisions of the Turkish Code of Obligations have been applied comparatively to the settlement of the relevant disputes on the grounds that this right, in part or in full, of the right to operate is considered similar to the product lease agreement. The addition of the provisions added to the mine law and the granting of the redevnce pact to the approval is nothing more than the addition of the consent to this contract as a third party. The ratification of the contract requires that this contract be regarded as a merger agreement. Even the authority to terminate contracts with administrative procedures such as the mining district decision other than the contract conditions makes it even more right to be referred to as the administrative contract partially in terms of the party. Turkey Hard Coal Enterprises royalty contracts, contract types of exception handling feature is the scope of the Regulation. The right to state right and the right to discovery right belongs to the license holder and this obligation does not change the obligation in relation to the contracted mining law of the contracting person under the contract. Failure to pay these obligations to the beneficiaries by the redeemer will result in legal consequences only in respect of the licensee and the rewarding person, which is also contrary to the terms of the contract. Failure to pay these obligations to the beneficiaries by the redeemer will result in legal consequences only in respect of the licensee and the redevance holder, which is also contrary to the terms of the contract.
___
- AKYILMAZ, Bahtiyar, SEZGİNER, Murat ve KAYA,Cemil, Türk İdare Hukuku. 3.
Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2012
- ALTAŞ, Hüseyin, Hasılat ve Şirket Kirası (BK Mad. 270-298, Yetkin Yayınevi, 1.
Baskı, Ankara, 2009
- AMIKLIOĞLU(a), Hüseyin, Rödovans Sözleşmesi ile İşletilen Bir Maden
İşletmesinden Doğan Zararlardan Sorumluluk, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi,
Prof Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, C. 19, Özel Sayı-2017.
- AMIKLIOĞLU(b) Hüseyin, Rödovans Sözleşmesi, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi,
Ankara, 2016
- AYANOĞLU, Taner, İşletme Hakkı Devir Sözleşmeleri, İÜHFM C. LXV, S.l. 2007
- ÇEVİKÇELİK, Muradiye, Türk İdare Hukukunda Maden İşletme ve Rödövans
Sözleşmeleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
- ÇİTİL(a), Bünyamin, Maden Hukuku, Seçkin Yayınevi, 1. Baskı, Ankara, 2018
- ÇİTİL(b), Bünyamin, Uluslararası İhalelere Ait Damga Vergisi, Vergi Dünyası,
S.439, Mart 2018.
- ERDOĞAN(a), Kemal, Rödövans Sözleşmesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017
- ERDOĞAN(b), Kemal, Maden Hakkını Devir Sözleşmesi İle Rödövans Sözleşmesi
Arasındaki Ayırım, Ankara Hacı Bayram Veli Üniv.-Hukuk Fakültesi Dergisi C.
XXII, Y. 2018, Sa. 1
- FİKRET(a), Eren, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Beta Yayınevi, 11.Baskı,
İstanbul, 2009
- EREN(b), Fikret, Borçlar Hukuku, Özel Hükümler, Yetkin Yayınevi, 5. Baskı,
Ankara, 2014
- GÜNAY, Ömer, Maden Hukuku, Seçkin Yayıncılık 2. Bası, Ankara 2017.
- KOCA, Mustafa, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Kira Sözleşmesine İlişkin
Genel Hükümlerine Göre Ürün Kirasının Sona Ermesi, Gazi Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Dergisi C. XIX, Y. 2015, Sa. 4.
- SEZGİNER, Murat, İdarenin Müdahale Ettiği Özel Hukuk Sözleşmeleri (Birleşik
İradeli ‘Birleşme’ Sözleşmeler), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.
XVII, Y. 2013, Sa 1-2.
- TANDOĞAN, Haluk, Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, Cilt 1/2, Kira ve Ödünç
Verme Sözleşmeleri, 4. Baskı, İstanbul, 2008
- TOPALOĞLU(a) Mustafa), Rödövans Sözleşmelerinin Şekli ve Tescili, Maden
Hukuku Bildiriler Kitabı, 3-4 Ekim Ekim 2015, Afyon 2016.
- TOPALOĞLU(b), Mustafa, Maden Hukuku, Karahan Kitabevi, 1. Baskı, Adana,
2011
- TOPALOĞLU(c) Mustafa, Rödovans Sözleşmesi; Hukuksal Durum, Sorunlar
ve Çözüm Önerileri, Türkiye 17 Uluslararası Madencilik Kongresi ve SergisiTUMAKS 2001, © 2001, ISBN 975-395-416-6.
- UYGUN Rahmi, Maden İşletmelerinde Ödenen Rödovans Bedellerinin
Muhasebe Sistemi İçinde İzlenmesi.
- UYUMAZ Alper, GÜNGÖR Fatma, Rödövans Sözleşmesi, Gazi Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIX, Y. 2015, S.4.
- YAVUZ, Cevdet, Borçlar Hukuku Dersleri, Özel Hükümler, Beta yayınevi, 10.
Baskı, İstanbul, 2012
- YENİSEY, K. Doğan, İş Hukukunda İşyeri ve İşletme, Legal Yayınevi, 1. Baskı,
İstanbul, 2007
- ZEVKLİLER, Aydın ve GÖKYAYLA, K. Emre, Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri,
Turhan Kitabevi, 15. Baskı, Ankara, 2015
- Danıştay 10. Dairesi, 29.04.1993 gün ve E:1991/1, K:1993/1752 sayılı Karar.
(Danıştay Dergisi, Sayı 88)
- Danıştay 8. Dairesi, 08.10.2018 gün ve E:2018/3037, K:2018/5372 sayılı
karar(Yayımlanmamıştır)
- Danıştay 8. Dairesi, 02.12.2014 gün ve E:2014/6656, K:2014/9520 sayılı karar
(Yayımlanmamıştır)
- Danıştay 13. Dairesi, 06.04.2011 tarih ve E:2008/2695, K: 2011/1368 sayılı
Karar (Yayımlanmamıştır).
- Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 20.02.2007 gün ve E:2007/111, K:2007/1552 sayılı
Karar (Yayımlanmamıştır).
- Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı, 05.12.2017 gün ve E:2017/6109,
K:2017/17027 sayılı Karar (Yayımlanmamıştır).
- Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, 24.06.2015 gün ve E:2015/1298, K:2015/6363 sayılı
Karar (Yayımlanmamıştır).
- Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü Rödövans İhale ve Uygulama
Yönetmeliği,10.12.2017 gün ve 30266 sayılı Resmi Gazete.
- Maden Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09/2017
0921-1