İşyeri kiralarına ilişkin sözleşmelerin sona ermesine uygulanacak hükümler

Uzun yıllar süren çalışmanın ardından TBMMde kabul edilen Türk Borçlar Kanunu 1.7.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6098 sayılı Yeni Türk Borçlar Kanununda, kira sözleşmesine ilişkin hükümler önemli ölçüde değiştirilmiştir. Uzun yıllar yürürlükte olan 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanun da yürürlükten kaldırılmış ve söz konusu kanun hükümleri bazı yenilik ve değişikliklerle, kira sözleşmesine ilişkin hükümler arasında ayrı bir ayırımda (ikinci ayırım) düzenlenmiştir. Bu ayrım Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları başlığını taşımaktadır. Önceki dönemdekine benzer şekilde Türk Borçlar Kanununda da, konut ve (çatılı) işyeri kiralarına uygulanacak hükümler bakımından bir ayrım gözetilmemiştir. Fakat 14.04.2011 tarih ve 6217 sayılı Kanunungeçici 2. maddesi ile konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin bazı hükümlerin işyeri kiraları bakımından uygulanması beş yıl süre ile ertelenmiştir. Daha sonra da, 6353 sayılı Kanunun 53. maddesiyle beş yıllık süre sekiz yıla çıkarılmıştır. Böylece konutçatılı işyeri kiraları bakımından Türk Borçlar Kanununda mevcut olmayan bir ikili yapı ortaya çıkmıştır. Ertelenen hükümler arasında, sözleşmenin sona ermesiyle ilgili olanlar özel bir öneme sahiptir. Zira yapılan değişiklik ile kiraya verenin kira sözleşmesiyle bağlılıktan kolayca kurtulmasının hedeflendiği anlaşılmaktadır. İşte bu çalışmada, ertelenen hükümlerin nasıl uygulanacağı ve mevcut hükümlerle ilişkisi incelenmiştir.

Provisions to be applied to the termination of the commercial lease contracts

After a long elaboration, Turkish Code of Obligations was accepted by the Turkish National Assembly and came into force in 1.7.2012. The dispositions of lease contract have been considerably changed in the new Turkish Code of Obligations numbered 6098. The Code numbered 6570 related Real Estate Lease Contract which was in vigour for so many years was also abolished and the dispositions of this code with its amendments and renewals are regulated in a new chapter (second chapter) within the dispositions of lease contract. The title of this chapter is The Residential and Roofed- in Commercial Lease Agreements . In Turkish Code of Obligations, likewise in the old Code of Obligations, there isn t any distinction between dispositions applicable to residential and (roofed-in) commercial lease. However some dispositions of residential and commercial lease contracts were delayed for commercial lease agreements for a period of five years by the temporary article 2 of the Code numbered 6217 and dated 14.04.2011. Later, this period of five years was renewed for eight years by the article 53 of the Code numbered 6353. Thus, a binary structure which has not been existed before has occurred about residential and commercial leases in the Turkish Code of Obligations. Within the delayed dispositions, especially the dispositions related to termination of lease contracts have a special importance. Hence, it can be deduced that the aim of modifications is to provide to leaser the possibility to get rid of his contractual bonds. In this document, it is studied the relations of the delayed dispositions and dispositions in vigour and how they will be applied.

___

  • Akıncı, Şahin: “İşyeri Kiralarında Kiracının Korunması Açısından Borçlar Kanunu Tasarısının Bazı Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, (AÜHFD., C. 57, S. 3, s. 33-50).
  • Altınok Ormancı, Pınar: Sürekli Borç İlişkilerinin Haklı Sebeple Feshi, İstanbul 2011.
  • Aral, Fahrettin: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 7. Baskı Ankara 2007.
  • Aral, Fahrettin/Ayrancı, Hasan: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 9. Baskı, Ankara 2012.
  • Arpacı, Abdülkadir (Hatemi, Hüseyin/Serozan, Rona): Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul 1992.
  • Aydoğdu, Murat/Kahveci, Nalan: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, İzmir 2013.
  • Burcuoğlu, Halûk: Yargıtay Kararları Işığında 6570 Sayılı Yasa’ya Göre Kiracının Tahliye Edilmesi, İstanbul 1993.
  • Doğan, Murat: Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi, Ankara 2011.
  • Gauch, Peter: System der Beendigung von Dauerverträgen, Fribourg 1968.
  • Gümüş, Mustafa Alper: “Yeni” 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi (TBK. 299-356), 2. Bası, İstanbul 2012.
  • Higi, Peter: Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht (Zürcher Kommentar), Bd. V/2b, Die Miete, Art. 266-268b, 1995.
  • Permann, Richard: Kommentar zum Mietrecht, mit einschlägigen bundesrechtlichen und kantonalen Vorschriften, 2. Aufl., Zürich 2007.
  • Seliçi, Özer: Borçlar Kanununa göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, İstanbul 1977.
  • Sungurbey, İsmet: Medenî Hukuk Eleştirileri, İstanbul 1963.
  • Tandoğan, Halûk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C. I/2, 5. Tıpkıbasım, İstanbul 1992.
  • Walter, Hans Peter: Kurzkommentar OR, Obligationenrecht Art. 1-529 (Herausgeber: Heinrich Honsell) Basel 2008.
  • Weber, Roger: Basler Kommentar zum schwerizerischen Privatrecht, Obligationenrecht I, Art. 1-529, (Herausgeber: Heinrich Honsell / Nedim Peter Vogt / Wolfgang Wiegand), 4. Aufl., Basel 2007.
  • Yavuz, Cevdet/Acar, Faruk/Özen, Burak: Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler), 9. Baskı, İstanbul 2011.
  • Zevkliler, Aydın/Gökyayla, Emre: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 11. Bası, Ankara 2010.