GIDA GÜVENLİĞİ VE KAMU SAĞLIĞININ KORUNMASI

Günümüzün en önemli sosyal, ekonomik ve hukuki meselelerinden birisi de gıdagüvenliğidir. Sağlıklı bireylerin yetişebilmesi için güvenli ve yeterli gıdaya ihtiyaç bulun- maktadır. Güvenli gıda temini kamu sağlığının korunması için birincil amaçtır. Bu neden- lerle güvenli gıda tüketimi, sağlık ve beslenme hakkının zorunlu bir gereğidir. Gıdanın buönemi nedeniyle idare, kolluk yetkisi çerçevesinde kamu sağlığını korumaktadır.

Food Safety and Protection of Public Health

Today s one of the most important social, economic and legal issues is food safe- ty. To grow healthy individuals is needed safe and adequate food. Safe food supplyis primary objective for the protection of public health. For these reasons, safe foodconsumption is a necessary requirement of health and nutrition rights. Because ofthe importance of food, the administration protects public health in the context ofpolice authority.

___

  • Adams C. A., Food Advertising Law, www.heinonline.com, (23.12.13). Akyılmaz Bahtiyar/Sezginer Murat/Kaya Cemil, Türk İdare Hukuk, Ankara 2009, Seçkin Yayınları. Artık Nevzat, 5179 sayılı Yasa Çerçevesinde Gıda Sektörünün Düzenlenmesi, Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği Sempozyumu, www.zmo.org.tr/resimler/ek- ler/3747091c48fb017_ek.pdf, (12.12.13). Atay Ender Ethem, İdare Hukuku, Ankara 2006, Turhan Kitapevi. Akdemir Süleyman, Gıda Sektöründe Tüketici Hakları, Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği Sempozyumu, www.zmo.org.tr/resimler/ekler/3747091c48fb017_ek.pdf, (12.12.13). Akın Nihat/Karakaya Mustafa, Biyogüvenlik ve Gıda Güvenliğinde Temel Yak- laşımlar, www.zmo.org.tr/resimler/ekler/607292, (08.12.13). Atalık Ahmet, Küresel Isınma, Su Kaynakları ve Tarım Üzerine Etkileri, http://www.tusedad.org/upload/files/kuresel_isinma.pdf, (23.08.11). Buzbaş Necdet Dünya Gıda Günü, Dünya Gıda Günü, http://www.tugis.org/ tr/articleDetail.asp?articleID=10, (23.08.11). Beier Ross C./Pillai Suresh D./Phillips Timothy D./Ziprin Richard L., Prehar- vest and Postharvest Food Safety, Contemporary Issues and Future Directi- ons, Blackwell Publishing. Bricher Julie Larson, Ensuring Global Food Safety-A Public Health Priority and a Global Responsibility, in: Ensuring Global Food Safety: Exploring Global Har- monization (Ed. Christine Boisrobert, Aleksandra Stjepanovic, Sangsuk Oh, Huub Lelieveld), 2009. Coleman Margaret E./Marksharry M., Risk Analysis Frameworks for Chemical and Microbial Hazards, Food Safety Handbook, Edited by Ronald H. Schmidt and Gary E. Rodrick, 2007, s.19-46. Demirağ Kemal/Yılmaz Hülya, Gıda Güvenliği, Sürdürülebilirliği ve Yerel Yöne- timler, http://www.imoizmir.org.tr/UserFiles/File, (06.12.13). Duran Lütfi, İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul 1982. Echols Marsha A., Paths to Local Food Security: A Right to Food, A Commit- ment to Trade, www.heinonline.com, (19.12.13). Erkmen Osman, Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi, Çocuk Sağ- lığı ve Hastalıkları Dergisi, 2010, S.53. Eide Asbjorn/Oshaug Arne/Eide Wenche Barth, Food Securıty and the Ri- ght to Food in International Law and Development, www.heinonline.com, (23.12.13). Ergin Işıl/Durusoy Raika, Gıda Krizi, Kapitalizmin Krizi ve Sağlık, Uluslararası Sağlık Politikaları Birliği Avrupa Birimi XVI Konferansı, Ankara 2011. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/kapitalizm.pdf, (12.12.13). Ersoy Ramazan, Gıda Sektöründe Tüketici Hakları, Ticari Reklam ve İlanlar, http://www.tgdf.org.tr/turkce/globalsunumlar/ramazanersoy.pdf, (23.12.13). Efe Muhammed, Takviye edici gıdalar!, http://www.gidaraporu.com/takviye-edici-gidalar_g.htm, (23.12.13). Fidler David P., Constitutional Outines of Public Health’s “New World Order”, Temple Law Review Summer 2004, Symposium: SARS, Public Health, and Glo- bal Governance, www.westlaw.com, (12.12.13). Fortin D. Neal, Food Regulation- Law, Science, Policy and Practice, Wiley Pub- lication 2009. Giray F. Handan/Akın Ayşegül/Dölekoğlu Celile Ö./Gün Sema, Gıda Güvenliği ve AB Uyum Sürecinde Türkiye’de Yaşanan Gelişmeler, Türkiye VII Tarım Eko- nomisi Kongresi, Antalya 2006, ( http://www.agri.ankara.edu.tr/economy/1189_1205240514.pdf, (04.12.13)). Giray Hatice/Soysal Ahmet, Türkiye’de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı, http:// www.saglik.org.tr/upload/dosyalar/Turkiye_Gida_guvenligi.pdf, (06.12.13). Gür E. Gültüvin, Dezenformasyona Uğratılan Bir Sosyal Hak Olarak Sağlık, http://www.sosyalhaklar.net/2010/bildiri/gur.pdf, (16.12.13). Güzeloğlu Turan, Küresel Gıda Krizi ve Beslenme Hakkı (Right to Food), TBB Dergisi, S. 80, Ankara 2009. Girela Miguel Angel Recuerda, Food Safety: Science, Politics and the Law, www.heinonline.com, (24.12.13). Günday Metin, İdare Hukuku, Ankara 2011, İmaj Yayıncılık. Gözübüyük A. Şeref /Tan Turgut, İdare Hukuku, Ankara 2010. Gözler Kemal, İdare Hukuku, c.II, Bursa 2009, Ekin Yayınları. Gill Caroline, Food Safety Issues of Consumer Concern, in: Food Safety The Implications of Change From Producerism to Consumerism, Food & Nutrition Press 1998, s.1-4; Giritli İsmet/Bilgen Pertev/ Akgüner Tayfun, İdare Hukuku, İstanbul 2006, Der Yayınları. Haugen Hans Morten, The Right to Food and the TRIPS Agreement, Martinus Nijhoff Publishers 2007. Hamilton Neil, Essay-Food Democracy and the Future of Amerıcan Values, Drake Journal of Agricultural Law Spring 2004, (s.9–28), www.westlaw.com, (12.12.13). Hamilton Neil, Food Democracy II: Revolution or Restoration?, Journal of Food Law&Policy Spring, 2005, www.westlaw.com, (26.12.13). Ilgaz Şeniz, Beslenme Hakkı, http://saglik.tr.net/beslenme_sagligi, (23.08.11). Kerekréty Jozef, Gıda Güvenligi Egitim Dokümanı, www.smefit.eu/IMG/pdf/gida_guvenligi_food_safety.pdf, (06.12.13). Keskin Kadri, Gıda Mevzuatı ve Standard, Ankara 1995. Kirby Roy M. /Bartram Jamie/Carr Richard, Water in food Production and Processing: Quantity and Quality Concerns, Food Control Journal, C. 14, S. 5, 2003, s. 283–299, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0956713502000907, (09.12.13). Knowles Tim/Moody Richard, European Food Scares and Their İmpact on EU Food Policy, http://search.proquest.com/docview/225132963/full, (16.12.13). Leibovitch Emilie H., Food Safety Regulation in the European Union: Toward an Unavoidable Centralization of Regulatory Powers, http://search.proquest. com/docview, (11.12.13). Lezble Stefan Consumer Information Beyond Food Law, www.heinonline.com, (24.12.13). Miyagishima K. /Moy G./Miyagawa S. /Motarjemi Y. /Ktiferstein F.K., Food Safety and Public Health, Food Control Journal, Cilt:6, Sayı: 5, 1995. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/095671359500039T, (12.12.13). Narula Smita, The Right to Food: Holding Global Actors Accountable Under In- ternational Law, Columbia Journal of Transnational Law 2006, www.westlaw. com, (12.12.13). Okay Tekinsoy Özge, İdare Hukukunda Kamu Düzeni Kavramı, İstanbul 2011. Onar Sıdık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C.3. Özen Mustafa, Kamu Sağlığına Karşı İşlenen Suçlar, İÜHFM, C. LXVI, S.2, İstan- bul 2008, s. 163–190. Özay İlhan, Günışığında Yönetim, Alfa Yayınevi, İstanbul 2002. Pampel Fred C., The Law and Threats to Food Safety (in Threats To Food Sa- fety), Infobase Publishing 2006. Popper Deborah E., Traceability: Tracking and Privacy in the Food System, http://search.proquest.com/docview/225330296, (22.12.13). Rathke Kurt-Dietrich, Kommentar-Horizontale Vorschriften/Lebensmittelre- cht, (Zipfel/Rathke, Lebensmittelrecht 2013), Rn. 34–42, http://beck-online. beck.de, (20.02.14). Sancakdar Oğuz, İdare Hukuku-Teorik Çalışma Kitabı, Ankara 2012, Seçkin Ya- yıncılık. Steinbüchel Peter, Lebensmittelüberwachung in der Praxis/Lebensmittelre- chts-Handbuch, (Gesamtredaktion: Streinz Rudolf), http://beck-online.beck. de/, (18.02.14). Şahbaz İbrahim, Bir Sosyal Hak Olarak Sağlık Hakkı, TBB Dergisi, S. 86, Ankara 2009. Şahin Mehmet/Çoğun Hikmet Y., Güvenli Gıda Tüketimi, http://memedsahin. com, (07.12.13). Şahinbaş Nail, Türkiye’de Gıda Kontrol Hizmetlerinin Örgütlenmesi ve Perso- nel Sorunları (Yeni Bir Model), Ankara 1992. Şahin Adil, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunda Ekonomik Sosyal ve Kültürel Hakların Niteliği Bağlamında Sağlık Hakkının Kapsamı Üzerine Bir İnceleme, AÜHFD, C.59, S.4, Ankara 2010. Tahmazoğlu Üzeltürk Sultan, Anayasa Hukuku Açısından Sağlık Hakkı, Ankara 2012, s. 1 vd. Tayyar Mustafa, Gıda Güvenliği, Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul 2010, s.22; Gıda Mevzuatı ve Kalite Yönetimi Ders Kitabı, (Ed. Öztetik Elif), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2009. Tekeli Sait, Türkiye’de Gıda Mevzuatı ve Kontrolünün Esasları, Ayyıldız Matba- ası, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bankalığı Yayınları, Ankara 1975. Uygun Umran/Köksel Hamit, Gıda Güvenliğini Tehdit Eden Kimyasallar,ht- tp://yunus.hacettepe.edu.tr/~gdhszr09/odevler/word1.pdf, (07.12.13). Untermann F. , Microbial Hazards in Food, Food Control Journal, Sayı: 9, Cilt: 2, 1998, s. 119–126. Whitehead A. J., Elements of an Effective National Food Control System, Food Control Journal, Sayı: 6, Cilt: 5, 1995, s. 247-251, http://www.sciencedirect. com, (12.12.13). Warning Wilfried, Grundlagen des Lebensmittelrechts, http://beck-online. beck.de/, (13.02.14). Yıldırım Turan/ Yasin Melikşah/Özdemir H. Eyüp/Üstün Gül/Okay Özge, İdare Hukuku II, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2010. Yücecan Sevinç, Yeni Bilgiler Işığında Besin ve Sağlık İlişkisi, Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği Sempozyumu, www.zmo.org.tr/resimler/ekler/3747091c48fb017_ek.pdf, (16.12.13). Zevkliler Aydın/Aydoğdu Murat, Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara 2004. Ziegler Jean/Golay Christophe/Mahon Claire/Way Sally-Anne, The Fight for the Right to Food: Lessons Learned (International Relations and Develop- ments), Palgrave Macmillan (March, 2011)