FRANSA’DA İDARİ SUÇ VE CEZALARDA KANUNİLİK İLKESİNİN UYGULANMASI

Türk İdare Hukuku, Fransız İdare hukukundan esinlenmesine karşın, idari suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin uygulaması bakımından iki ayrıksı durum dışında Fransa’dan örnek alınacak husus bulunmamaktadır. Zira Fransız Anayasası ve mevzuatı yürütmeye idari suç ve ceza alanında özerk düzenleme yetkisi tanımışlar ve idari suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin uygulanması gerektiği anlayışını açıkça benimsememişlerdir. Yine suç ve ceza arasında ayrılmaz bir bütünlük ilişkisi bulunmasına karşın Fransız mevzuatı suç ve cezayı birbirinden ayırmış ve idari suçlarda kanunilik ilkesinin uygulanmasının şart olmadığı anlayışını benimsemiştir. Yine, idari suç ve cezalarda kanunilik ilkesi, kişi hak ve özgürlüklerini koruma işlevini ancak genel nitelikli bir idari usul kanunuyla birlikte yerine getirebilmesi olanaklı olmasına Fransa’da böyle bir usul kanununun bulunmaması önemli bir eksiklik oluşturmuştur. Ancak bu koşullar altında, Fransız yargı organlarının özellikle Anayasa Konseyinin halka yönelik idari suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin uygulanmasının şart olduğu yönünde bir eğilim taşıması, yurttaşların, hak ve özgürlüklerini korumak ve geliştirmek bakımından yerinde olmuştur. Çünkü suç ve cezada kanunilik ilkesi, kişi hak ve özgürlüklerini korumak ve geliştirmek bakımından büyük önem taşımaktadır. Türk Anayasasının 38. maddesinin 1. ve 3. fıkralarında her türlü suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin uygulanacağı örtük olarak belirtilmesine karşın Anayasa Mahkemesi ve Danıştay aksine bir tutum takınmışlar ve idari suç ve cezayı birbirinden ayırarak idari suçlarda kanunilik ilkesinin uygulanmasının gerekli olmadığı anlayışını benimsemişlerdir.Anayasa Mahkemesi ve Danıştay’ın bu tutumu sonucu kişilerin hak ve özgürlükleri büyük bir tehlike altında bırakılmıştır.Zira kişi hak ve özgürlükleri idari suçlarda da kanunilik ilkesinin benimsenmesiyle korunabilir. Bu bağlamda kanunilik ilkesinin idari suç ve cezalarda benimsenmesi, ceza hukuku suç ve cezalarında benimsenmesinden daha fazla önem taşımaktadır. Zira yargının aksine idare ne bağımsız ne de tarafsızdır

Anahtar Kelimeler:

İdari Suç ve Ceza, Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi, Halka Yönelik İdari Suç ve Ceza, Disiplin Suç ve Cezası, İdari Usul

The Application Of Legality Principle On Administrative Crime And Punishments In France

Although Turkish administrative law inspired from France administrative law, except two condition, there is no point taking example France at the application the legality principle on the administrative crimes and punishments. This is because French Constitution and legislation acknowledged the power of arrangement within the field of administrative crimes and punishments for the execution and overtly did not accept the condition that the legality principle must be applied on the administrative crimes and punishments. Again, although there is indivisible unity relation between crime and punishment, French legislation broke down the crime and punishment from each other and adopted the mentality that there is no requirement the application legality principle on administrative crimes.Again, the legality principle on administrative crimes and punishments can fulfill its missionto protecthuman’s basic rights and freedoms with the general administrative procedure act. The missing general administrative procedure act in France is a considerable deficiency.Nevertheless, under that condition, French judicial organs particularly “Constitutional makes a tendency that it is required applying the legality principle on publicly targeted administrative crimes and punishments. That tendency is appropriate to protect and develop human’srights and freedoms.Inasmuchas nullumcrimennullapoena sine lege principle holds key for protecting and developinghuman’s rights and freedoms.Although Turkish Constitution Article 38 paragraph 1 and 3 covertly denote that in every types of crimes and punishments is necessary to apply legality principle, Constitutional Court and Council of State assume counter-attitude and they divided administrative crime and administrative act from each other and adopt that there is no need applying legality principle on administrative crimes.The aforementioned courts behavior is resulted to put enormous danger of human’s rights and freedoms.Inasmuch asthelegality principle can protect human’s rights and punishments embracing the principle as well in administrative crimes.Within that context, legality principle is more necessary in administrative crime and punishments than criminal law. Because contrary to justice, administration is neither independent nor impartial

Keywords:

Administrative Crime and Punishment, Nullum Crimen Nulla Poena Sine lege “Legality” Principle, Publicly Targeted Crimes and Punishments, Discipline Crimes and Punishments, Administrative Procedure.,

PDF

___

Akyılmaz Bahtiyar, İdari Usul İlkeleri Işığında İdari İşlemin Yapılış Usulü, Yetkin Yayınları, Ankara 2000.
Ancel Marc, Muasır Mevzuatta “Kanunsuz ceza olmaz” Kaidesi, Adliye Ceridesi, Yıl: 29, 1938.
Aslan Onur Ender, Kamu Personel Rejiminin Anayasal İlkeleri, TODAİE Yayınları, Ankara 2006.
BacotGuillaume, 1789 Bildirisi ve 1958 Anayasası (Çeviren; Süheyl Batum), İHİD, Sayı 1-3, Yıl 10, 1989.
Bell John, Fransa’da Bağımsız İdari Otoriteler (Çeviren; Cemil Kaya), 75. Yaş Günü İçin Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, Yayına Hazırlayan Hakan Pekcanıtez, Türkiye Barolar Birliği, Ankara, 2004.
BonichotJean-Claude, Lessanctionsadministratives en droitfrançais et la Conventioneuropéennedesdroits de l’homme, AJDA, 20 octobre 2001 spécial. Bossis Gaëlle
L’évolutiondurégimedisciplinairedesmilitairesentrevolontédulégislateur et contrôledujuge, RFDE, Juillet-Août 2005.
Builly Pierre, La Sanctionadministrative en matière de sécuritérouitère, AJDA, Octobre 2001 spécial.
Cardona Francisco, LiabilitiesandDiscipline of CivilServants, January 2003.
(Bkz. http://www.sigmaweb.org/dataoecd/61/6/37890790.pdf, Erişim Tarihi, 12.2016).
Casetta Elio, ManualediDirittoAmministrativo, DecimaEdizione, Dott. A. GiuffrèEditore, S.p.A. Milano 2008.
Chapus René, Droitadministratifgénéral Tome 1, 15e édition, Montchrestien, Paris 2001.
Chapus René, Droitadministratifgénéral Tome 2, 15eédition, Montchrestien, Paris 2001. de Laubadère André, Jean-CladeVenezia ve YvesGaudemet, Traité De
DroitAdministratif Tome 1, 12eÉdition, Librairegénérale de droit et de jurisprudence, Paris 1992.
Degoffe Michel, L’ambiguïté de la sanctionadministrative, AJDA, 20 Octobre spécial. Delmas MireilleMarty ve Teitgen CatherineColly, Punirsansjuger, Economica, Paris 1992.
Dursun Hasan, Erkler Ayrılığı ve Yargıç Bağımsızlığı, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 80, 2009.
Dursun Hasan, İdari Suç ve Cezalarda Kanunilik İlkesi, Adalet Yayınevi, Ankara Ertaş Şeref, Yeni Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Eşya Hukuku, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2002.
Esen Bülent Nuri, Fransa Cumhuriyeti Anayasası, AÜHFD, Cilt 5, Sayı 1-4, 1948.
Gazier Francois-Gentot, Bruno Michel-Genevois, 1789 İlke ve Düşüncelerinin
Anayasa Konseyi ve ConseilD’Etat Kararlarına Etkisi (Çeviren Celal Erkut), İHİD, Sayı 1-3, Yıl 10, 1989.
Gölcüklü Feyyaz, Ve Anlamı; İdarenin Cezai Müeyyide Tatbiki, AÜSBFD, C. XVIII, S. 2, Haziran 1963.
Guyomar Matthias, La Compétencedupouvoirréglemen taireautono mepourretirerunecarteprofessionelle à titre de sanction, RFDA, Septembre- Octobre 2004.
Güneş Gülsen, Verginin Yasallığı İlkesi, Güncellenmiş 2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık A.Ş., İstanbul 2008.
Güneş Turan, Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri, AÜSBF Yayınları No: 191-173, Ankara 1965.
Karabulut Mustafa, İdari Yaptırımların Hukuki Rejimi, Turhan Kitabevi, Ankara LesPouvoirs de l’administration dans le domaine dessanctions, Conseild’Etat, La Documentationfrançaise, Paris 1995.
Mantovani Ferrando, DirittoPenaleParte generale, V edizione, Casa EditriceDott. AntonioMilani, Cedam-Padova 2007.
Memlouk Malik, L’étatdudroit dans le domaine desinstallationsclassées, AJDA, 20 octobre 2001 spécial.
Metin Yüksel, Avrupa Birliği’nde Hukuk Devletinin Unsurları in Hukuk Devleti: Hukukî Bir İlke, Siyasî Bir İdeal, Editörler: Ali Rıza Çoban, Bilal Canatan, Adnan Küçük, Adres Yayınları, Ankara 2008.
Moderne Frank, Sanctionsadministratives et justiceconstitutionelle, Economica, Paris 1993.
Özman Aydoğan, İnsan Hakları ile İlgili Temel Metinler, Birleşmiş Milletler İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Sağlama ve Koruma Türk Grubu, Ankara Öztürk Kazım Burak, Fransız ve Türk Hukukunda İdarenin Düzenleme Yetkisinin Kapsamı, Yetkin Yayınları, Ankara 2009.
Sancakdar Oğuz, Disiplin Yaptırımı Olarak Devlet Memuriyetinden Çıkarma ve Yargısal Denetim, Yetkin Yayınları, Ankara 2001.
Sarıca Murat, Fransa’nın V inci Cumhuriyet Anayasası, İÜHFM, Cilt: XXVII, Sayı: 4, 1962.
SauvéJean Marc, Lessanctionsadministratives en droitpublicfrançais, AJDA, octobre 2001 spécial.
Schwarze Jurgen, European Administrative Law, Revised 1st Edition, Sweet and Maxwell, London 2006.
Soyaslan Doğan, Yürütme Organının Suç ve Ceza Koyma Yetkisi, Kazancı Hukuk Yayınları No. 77, Ankara 1990.
The Status of Public Officials in Europe, Council of Europe Publishing, Strasbourg 1999.
Tezcan Durmuş, AİHS Açısından Vergi Cezaları ve Adil yargılanma Hakkı, Danıştay ve İdari Yargı Günü 138. Yıl 11-12 Mayıs 2006, Danıştay Matbaası, Ankara 2008.
Tezcan Durmuş-Mustafa Ruhan Erdem-Oğuz Sancakdar-Rifat Murat Önok, İnsan Hakları El Kitabı, 6. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2016.
Ulusoy Ali, İdari Yaptırımlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2013.
VermeuleAdrian, Our Schmittian Administrative Law, Harvard Law Review, Vol. 122: 1095, 2009.
Waline Jean, Droitadministratif, 22eèdition, ÉditionsDalloz, Paris 2008.