Ceza hukukunda içtihadın sınırı, yorum ve kıyas

Hukuk devletinin temel prensiplerinden olan kuvvetler ayrılığının gerçekleştirilmesi kanunlara bağlıdır. Bu tür sistemlerde yasama, kanunu bir enstrüman olarak kullanarak diğer güçleri sınırlayıcı bir işlev gerçekleştirmektedir. Yasama, kanunla yürütmeyi kurmaktadır. Ayrıca içtihat alnını da hâkimin kanuna bağlılığı ilkesini anayasada düzenleyerek garanti altına alınmaktadır (TC. Anayasası m. 138). Hâkimler kanunları içeriksel olarak değiştiremez, sadece kanunun emrini yerine getirirler.Ceza hukukunun önemli sorunlarından birisi de yorumdur. Ceza hukukunda kıyasın yasak olması yorum konusunu da yakından ilgilendirmektedir. Bu bağlamda kıyasın meşru yorumun sınırlarını belirlenmek gibi bir misyonu vardır.Yorum ile kıyas arasındaki sorun ceza hukukunda dilin biçimi ile yakından ilgilidir. Kodifikasyona dayalı bir hukuk sisteminde kanunlar kadar dilde önemini artırmaktadır. Kanunların soyutlaştığı oranda yorumu zorlaşmakta bunun yerini argümantasyon sanatı almaktadır. Hukuki argümantasyonun yoğunlaştığı noktada ise hukuki güvenlik tehlikeye girmektedir. Kanun koyucu bu tehlikeleri ortadan kaldırmalı, belirlilik ilkesine uygun argümantasyonu ve kıyası azaltıcı, yorumu ise kolaylaştırıcı bir şekilde kanunları yazmalıdır.

Analogy, interpretation and the limit of precedent in the criminal law

The realization of the principle of separation of powers, as one of the principles of the rule of law, depends on legislations. In this type of systems, legislative organ functions to restrict other state power by way of using laws as a means. In addition to this, the field of precedent also guarantees of the principle of judges obedience to law by way of regulation it in the constitution. (The Constitution of Turkish Republic, Article 138) Ajudge cannot change the meaning of laws; they only enforce the commands of laws.One of the crecial problems of criminal law is interpratation. The prohibition of analogy in criminal law affects closely the issue of interpretation. In this respect, the prohibition of analogy has a mission, which is to determine the limits of legitimate interpretation.The problematic between interpretation and analogy is closely related to the form of language in criminal law. In a codification based law system, language gains also importance as well as the code its self. At the state of where the codes are abstracted, its interpretation gets harder and the art of argumentation takes of its place. At the point of legal argumentation is concentrated, the legal security will be endangered. Furthermore where the legal argumentation is concentrated, the legal certainty will also be endangered. The lawmakers should abolish the above-mentioned dangers and the legislations should be written as not only minimalizing argumentation and analogy, and simplifying interpretation but also they have to comply with the principle of legal certainty.

___

  • Alacakaptan, Uğur, İngiliz Ceza Hukukunda Suç ve Cezaların Kanuniliği, Ankara 1958.
  • Artuk, Mehmet Emin-Gökçen,Ahmet-Yenidünya,Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2009.
  • Bauman, Jürgen/Weber,Ulrich/Mitsch, Wolfgang, Strafrecht Allgemeiner Teil, ll.Auflage, Bielefeld 2003.
  • Centel,Nur/Zafer,Hamide/Ç akmut,Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, İstanbul 2005.
  • Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2011.
  • Hafızoğulları, Zeki-Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2010.
  • Hassemer, Winfried, Richtiges Recht durch richtiges Sprehen? (in: Strafen im Rechtsstaat), Baden-Baden 2000.
  • Hassemer/Kargl,Nomos Kommentar Band 1, 2. Auflage, Baden-Baden 2005.
  • Işıktaç, Yasemin- Metin, Sevtap, Hukuk Metodolojisi, İstanbul 2010.
  • Jakobs, Günther, Strafrecht Allgemeiner Teil, 2. Auflage., Berlin 1991.
  • Jescheck-Weigend Lehrbuch des Strafrechts: Allgemeiner Teil,5. Auflage Berlin 1996.
  • Kangal, Zeynel, Anayasal Güvence olarak Suçta ve Cezada Kanunilik Prensibi, CHD Aralık 2011.S: 17., S. 61-103
  • Keçelioğlu, Elvan, Kusurluluğu Ortadan Kaldıran Sebeplerle Hukuka Uygunluk Sebepleri Arasındaki Ayrımın TCK'nın Uygulanması Bakımından Pratik Sonuçları, TBBD. S. 87. 2010., S. 299-322.
  • Koca, Mahmut-Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2010.
  • Otacı, Cengiz, Hermeneutik (Yorum Bilim) ve Ceza Kanunlarının Yorumu, TBBD. S. 89. 2010.,S. 439-491.
  • Özbek, Veli Özer, TCK İzmir Şerhi, Türk Ceza Kanunu'nun Anlamı, Ankara 2010.
  • Özgemç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2011.
  • Öztfirk, Bahri-Erdem, Mustafa Rubam, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, Ankara 2006.
  • Toroslm, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım.,Ankara 2005.
  • Roxie, Clans, Allgemeiner Teil B.I., 4. Auflage., München 2006.
  • Schömke-Schröder, Strafgesetzbuch Kommentar, 28.Auflage. München 2010.
  • Soyaslam, Boğam, Ceza Muhakemesi Hukukunda Kıyas, Adalet Dergisi 1986, Cilt: 1-3, Sayı: 2, S. 52-67.
  • Yertcae, Er dener. Yeni Türk Ceza Kanunu ve Yorumu, İstanbul 2006. Yücel, Törem-Mustafa, Hukuk Felsefesi, Ankara 2009.