BİLGİ SUİSTİMALİ SUÇU (İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu)

Kanun koyucu 2012 yılında yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SerPK) m. 106 hükmünde bilgi suistimali suçuna yer vermiştir. Bilgi suistimali suçu, Türk hukukuna ilk olarak 1992 yılında 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda yapılan değişiklikle girmiştir. Mülga 2499 sayılı kanun döneminde “içeriden öğrenenlerin ticareti” olarak düzenlenen bu suç tipi, yürürlükteki kanunda “bilgi suistimali” adıyla düzenlenmiştir. Kanun koyucu, mülga düzenlemeden farklı olarak 6362 sayılı SerPK’da, sermaye piyasasında gerçekleştirilen suç tiplerine tek bir hüküm altında saymak suretiyle yer vermemiş, son derece isabetli olarak bunları ayrı maddeler halinde düzenlemiştir. Bu çalışmada anılan suç tipinin unsurları, özellikle Avrupa Birliği mevzuatında ve karşılaştırmalı hukukta yer alan düzenlemeler de göz önünde bulundurularak yakından incelenecek, tartışmalı olan hususlara değinilmeye gayret edilecektir.

Anahtar Kelimeler:

bilgi, suistimali, içeriden öğrenenlerin ticareti, içeriden öğrenen, içsel bilgi.

Insider Trading

The offence of insider trading is regulated under Art. 106 Turkish Capital Market Code. It included information abuse 106 in its judgment. The first regulation, issuing the offence of insider trading, first entered Turkish Law in 1992 with the amendment made in the Capital Market Law. This offence was primarily regulated under the name of “trade of insiders” during the abolished law period. However unlike the previous terminology it is seen that, the legislator adopted a new terminology for this offence and regulated under the name of “information abuse” in the current law. Unlike the abolished provision, the legislator did not include the offences in the capital market by counting them under a single provision, and arranged them as separate provisions with the utmost accuracy. In scope of this article the elements of the offence mentioned will be examined closely, especially considering the regulations in the European Union legislation and under the light of comparative law, and controversial issues will be addressed.

Keywords:

information abuse trade of insiders, capital market code, insider, insider, insider information.,

PDF

___

Aguilar J. Rodolfo, jr., “Securities Regulation: Nondisclosure of Insider Information, Chiarella v. United States”, Louisiana Law Review, Vol. 41, 1981, ss. 1295-1305.
Aksoy Zeki, Türk Sermaye Piyasası Hukukunda İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu, Ankara 2018.
Anichkin Alexander/ Prudnikova Yulia, “Russia: Insider Trading Law Virtually here”, Journal of Investment Compliance, Vol. 12, 2011, ss. 53-56.
Arslan Çetin/Özdemir Didar, “Türk Ceza Hukukunda Bilgi Suistimali Suçu”, International Conference on Eurasian Economies, Session 2D, 2018, ss. 405-410.
Assmann Heinz-Dieter/Schneider Uwe H. (Hrsg.), Wertpapierhandelgesetz, Köln 2012.
Assmann Heinz Dieter/Schütze Rolf A. /Buck-Heeb Petra (Hrsg.), Handbuch des Kapitalanlagerechts, München 2020.
Aşkın Uğur, “Sermaye Piyasasında Bilgi Bazlı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu”, MÜHFHAD, C. 24, S. 2, Y. 2018, s. 682-710.
Aydın Devrim, “Are There Any Suitable Sanctions New Forms of Corporate Offences”, Regulating Corporate Criminal Liability (Edt. Klaus Tiedemann-Joachim Vogel), İsviçre 2014, ss. 311-320.
Baedorff Julia, Das Merkmal der Verwendung von Insiderinformationen, Hamburg 2010.
Bundesanstalt für Finanzleistungsaufsicht (BaFin), Jahresbericht 2017. Bundesanstalt für Finanzleistungsaufsicht (BaFin), Emittentenleitfaden, Stand 25.03.2020.
Canaris Claus Wilhelm/ Harbersack Mathias/Schäfer Carsten (Hrsg.), Handelsgesetz-buch Großkommentar, Band 11/1, Berlin/Boston 2017.
Carlton Dennis W./Fischel Daniel R., “The Regulation of Insider Trading”, Stanford Law Review, Vol. 35, 1983, ss. 857-895.
Colussi Marc, Kapitalmarktstrafrecht-Insiderhandel und Marktmanipulation, Frankfurt am Main 2010.
Dönmezer Sulhi/Erman Sahir, Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku, C. 1, İstanbul 1997.
Druey Jean Nicolas, Information als Gegenstand des Rechts, Zürich 1995.
Duman Buminhan, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda Düzenlenen Piyasa Dolandırıcılığı (Manipülasyon) Suçu (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale 2020. Edgerton Henry W., “Corporate Criminal Responsibility”, The Yale Law Journal, Vol. 36(6), April 1927, ss. 827-844.
Erdem Dilek Özge, Ticari Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi veya Belgelerin Açıklanması Suçu, Ankara 2019.
Erdem Dilek Özge, Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Piyasa Dolandırıcılığı Suçları, Adalet Dergisi, 2020/2, ss. 335-363. (Piyasa Dolandırıcılığı)
Erem Faruk, Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku, Ankara 1995. Erem Faruk, “Suçun Konusu ve Hümanist Doktrin”, AÜHFD, C. 25, S. 1, 1968, s. 11-33. (Suçun Konusu)
Erman Sahir, Şirketler Ceza Hukuku, Ticari Ceza Hukuku VII, İstanbul 1993. Ertuğrul Murat, Değer-Fiyat Ayrımı ve İşletme Değeri: Kuramsal Bir Bakış, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim 2008, 3(2), ss. 143-154.
Evik Ali Hakan / Evik Vesile Sonay, “İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu”, İÜHFM, C. 63, S. 1-2, Y. 2005, ss. 1-56.
Gehrmann Philipp, Das versuchte Insiderdelikt, Baden-Baden 2009. Güngör Devrim, Ceza Hukukunda Fiil Üzerinde Hata, Ankara 2007. (Fiil) Güngör Devrim, 5237 ve 5271 Sayılı Kanunlar Işığında Şikâyet Kurumu, Ankara 2009.
Hafızoğulları Zeki, Ceza Normu, Ankara 1996.
Hafızoğulları Zeki/Özen Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2014. Hakeri Hakan, Ceza Hukuku, Ankara 2017.
Kangal Zeynel T., Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu, Ankara 2003.
Kangal Zeynel T., Ceza Hukukunda Zorunluluk Durumu, Ankara 2010.
Kaspar Johannes, Strafrecht Allgemeiner Teil, Baden-Baden 2017
Katoğlu Tuğrul, “Ceza Hukukunda Suçun Mağduru Kavramının Sınırları”, AÜHFD, C. 61, S. 2, Y. 2012, ss. 657-693.
Klöhn Lars, Der ,,gestreckte Geschehensablauf” vor dem EuGH zum DaimlerChrysler-Vorlagebeschluss des BGH, NZG 2011, ss. 166-171.
Kindhäuser Urs, Strafrecht Allgemeiner Teil, Baden-Baden 2009.
Kızılyel Güventürk, “Halka Açık Şirketlerde Bilgi Suistimali Suçu ‘Insider Trading’”, İBD, C. 91, S. 2, Y. 2017, ss. 78-86.
Koca Mahmut /Üzülmez İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2018.
Krause Eva Julia, Sonderdelikte im Wirschaftsstrafrecht, Hamburg 2008.
Marshall H. H., “Insider Trading”, International and Comparative Law Quarterly 27 (1), ss. 250-252.
Möllers Thomas M. J./Seidenschwann Sabine, Anlegerfreundliche Auslegung des Insiderrechts durch den EuGH-Das Ende der Daimler/ Schrempp-Odyssee in Luxemburg, NJW 2012, ss. 2762-2265.
Nestler Nina, Bank- und Kapitalmarktstrafrecht, Berlin 2017.
Noll Matthias, Grenzen der Delegation von Strafbarkeitsrisiken durch Compliance, Tübingen 2018.
Opitz Peter, Der EuGH und die Unschuldsvermutung bei Insiderdelikten – Europa auf dem Wege in die Verdachtsstrafe? Anmerkung zu EuGH, Urt. v. 23. 12. 2009 – C – 45/08, BKR 2010, ss. 65-79.
Özen Muharrem, Ceza Hukukunda Objektif Sorumluluk, Ankara 1998.
Özil Uğur, “Bilgi Suistimali Suçu”, İBD, C. 88, S. 4, Y. 2014, ss. 417-430. Park Tido (Hrsg.), Kapitalmarktstrafrecht, Baden-Baden 2020.
Prinz Marius, Der Schutz von Betriebs- und Geschäftsgeheimnissen im Informationsfreiheitsrecht, Münster 2015.
Roxin Claus, Strafrecht Allgemeiner Teil, Band I, München 2006. Schimansky Herbert/Bunte Hermann-Josef/Lwowski Hans-Jürgen (Hrsg.), Bankrechts Handbuch, Band I, München 2017.
Schrank Christopher, “Kapitalmarktstrafrecht”, Das große Handbuch Wirtschaftsstrafrecht (Hrsg. Kert/Kodek), Wien 2016.
Schwark Eberhard/Zimmer Daniel (Hrsg.), Kapitalmarktrechtskommentar, München 2020.
Spatz Julian, Die Insiderinformation bei der Unvorsehbarkeit der Richtung der Kursauswirkung, Berlin 2018.
Strickler Jeffrey P., “Inside Information and outside Traders: Corporate Recovery of the Outsider’s Unfair Gain”, California Law Review, Vol. 73, 1985, ss. 483-524.
Soung Jea Hyen, “Financial Investment Services and Capital Markets Act and Penalty”, Türk-Kore Ceza Hukuku Günleri Karşılaştırmalı Hukukta Ekonomik Suçlar Uluslarası Sempozyumu, 23-24/09/2019.
Şenol Cem, “İçeriden Öğrenilen Bilgi ve İçeriden Öğrenen Kavramarının Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(2), 2012, ss. 126-145.
Tacir Hamide, “Sermaye Piyasasında İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dersi, C. 5, S. 2, Y. 2006, ss. 87-115.
Thaler Christian, Sanktionen bei Marktmissbrauch, Wien 2014.
Thapa Rojina, “Insider Trading: A Brief Overview of Legal Regime in USA, UK, India and Nepal”, Mirmire-Economic Article Special Issue, Vol.
38, January/February 2010, Nepaş Rastra Bank-Central Bank of Nepal, ss. 2-16.
Tiedemann Klaus, Wirtschaftsstrafrecht, München 2017.
Trüg Gerson, Konzeption und Struktur des Insiderstrafrechts, Tübingen 2014.
Toroslu Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara 2010. (Ceza Genel) Toroslu Nevzat, Cürümlerin Tasnifi Bakımından Suçun Hukuki Konusu, Ankara 1970. (Suçun Hukuki Konusu)
Toroslu Nevzat, “İftira Cürmünün Hukukî Konusu”, AÜHFD, C. 37, S. 1, Y. 1980, ss. 107-128.
Turanboy Asuman, Insider Muameleleri (Şirkete Ait Gizli Bilgilerin Haksız Kullanımı), Ankara 1990.
Usluadam Asena Kamer, “Bilgi Suistimali Suçu”, AndHD, C. 5, S. 1, Y. 2019, ss. 229-254.
Ünver Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara 2003.
Wabnitz Heinz-Bernd/Janovsky Thomas/Schmitt Lothar (Hrsg.), Handbuch Wirtschafts- und Steuerstrafrecht, München 2020.
Waschkowski Boris, Insiderhandel nach der Marktmissbrauchverordnung, Berlin 2020.
Wessels Johannes/Beulke Werner/Satzger Helmut, Strafrecht Allgemeiner Teil, Heidelberg 2018.
Wittig Petra, Wirtschaftsstrafrecht, München 2017.
Yalçın Sancar Türkân, Yeni Türk Ceza Kanununda “Zincirleme Suç”, TBBD, S. 70, Y. 2007, ss. 244-259.