6750 SAYILI TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU’NA İCRA-İFLâS HUKUKU AÇISINDAN GENEL BİR BAKIŞ

İşletmelerin, finansman ihtiyacını karşılamakta teminat olarak kullanabilecekleri ve alternatif finansman kaynakları yaratmak amacıyla yararlanabilecekleri taşınır varlıkların rehin konusu yapılabilmesinin önünü açan, bunun hukukî altyapısını oluşturan ve olağandışı bir yöntem konumundaki teslimsiz taşınır rehnine yeni bir sistem öngören 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na göre borçlu, borcunu vadesinde ödemeyip temerrüde düştüğü takdirde, rehinli alacaklı, mütemerrit borçluya karşı birtakım haklara sahip olacak ve bu hakların kullanımına yönelik takip hukukunda yer alan mekanizmalardan yararlanacaktır. Bu çalışmada, 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ve bu Kanun’a dayanılarak çıkarılan “Ticari İşlemlerde Rehin Hakkının Kurulması ve Temerrüt Sonrası Hakların Kullanılması Hakkında Yönetmelik”te öngörüldüğü üzere, borçlunun borcunu vadesinde ödemeyip temerrüde düşmesi hâlinde, rehinli alacaklının mütemerrit borçluya karşı sahip olduğu haklar, hâlihazırda yürürlükte olan 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu çerçevesinde irdelenmiş ve mevcut cebrî icra sistemimiz doğrultusunda, bu hakların icra takibine konu ediliş biçimi ve uygulamada ortaya çıkması muhtemel sorunlar üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler:

Ticari işlem, tescilli taşınır rehni, rehinli taşınır sicili, taşınır teslimi, lex commissoria yasağı, taşınır rehninin paraya çevrilmesi.

Ein Überblick auf dem Gesetz über den Pfand an beweglichen Sachen bei den Handelsgeschäften mit der Nummer 6750 in Hinsicht auf Vollstreckungs- und Konkursrecht

Nach dem Gesetz über den Pfand an beweglichen Sachen bei den Handelsgeschäften mit der Nummer 6750, welches den Unternehmen den Weg eröffnet, die beweglichen Sachen zum Pfandgegenstand zu machen, wovon sie zur Sicherung bei der Deckung ihrer Finanzierungsbedürfnisse sowie zur Schaffung alternativer Finanzmittel profitieren können, und dessen rechtliche Grundlage bildet und dem Pfandrecht an beweglichen Sachen ohne Übergabe ein neues System beschert, soll der Pfandgläubiger einige Rechte gegenüber dem Schuldner bekommen und von den bei der Ausübung dieser Rechte im Betreibungsrecht verfügbaren Mechanismen Gebrauch machen, wenn der Schuldner in Verzug gerät, indem er seine Leistung termingerecht nicht erbringt. In der vorliegenden Arbeit werden die Rechte des Gläubigers gegenüber dem in Verzug geratenen Schuldner im Rahmen des bereits geltenden Vollstreckungs- und Konkursrecht mit der Nummer 2004 behandelt und im Zusammenhang des vorhandenen Zwangsvollstreckungssytems auf die Durchsetzungsweise dieser Rechte und auf die bei der Praxis aufzutretenden Probleme eingegangen, wie im Gesetz über den Pfand an beweglichen Sachen bei den Handelsgeschäften mit der Nummer 6750 und in der in Anlehnung an dieses Gesetz verabschiedeten „Verordnung über die Bestellung des Pfandrechts bei den Handelsgeschäften und die Ausübung der aus dem Verzug folgenden Rechte“ vorschrieben wird.

Keywords:

Handelsgeschäft, Verpfändung der eingetragenen beweglichen Sachen, verpfändete bewegliche Sache, Übergabe der beweglichen Sache, lex commissoria-Verbot, Pfandverkauf der beweglichen Sachen.,

PDF

___

Akçura Karaman, Tuba: Gemi ve Hava Aracı İpoteği ve Motorlu Taşıt Rehni (Taşınır İpoteği), İstanbul 2015.
Akipek, Jale G./ Akıntürk, Turgut: Eşya Hukuku, İstanbul 2009.
Antalya, Gökhan/ Acar, Faruk: Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, İstanbul 2017.
Arslan, Ramazan/ Yılmaz, Ejder/ Taşpınar Ayvaz, Sema: İcra ve İflâs Hukuku, 2. B., Ankara 2016.
Bozbel, Savaş: Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul 2012.
Budak, Ali Cem: İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip, 3. B., İstanbul 2010.
Dereli, Zeliha: Lex Commissoria Yasağı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2009.
Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2014.
Eren, Fikret: Mülkiyet Hukuku, 2. B., Ankara 2012.
Erten, Ali: “Bankacılık Uygulamasında Ticari İşletme Rehni ve Hukuki Sorunlar” (Bankacılar Dergisi, 2000/32, s.81-90).
Güneş, İlhami: “Fikri Eserleri Yayma Hakkı ve Yeni Mecralar, Yeni Yöntemler” (Yargıtay Dergisi, C.41, S.4, Ekim 2015, s.207-240).
Hatemi, Hüseyin/ Serozan, Rona/ Arpacı, Abdülkadir: Eşya Hukuku, İstanbul 1991.
Helvacı, İlhan: Türk Medeni Kanununa Göre Lex Commissoria (Mürtehinin Merhunu Temellük) Yasağı, İstanbul 1997.
Karabel, E. Gökçe: Ticari İşletme Rehninin Paraya Çevrilmesi, Ankara 2011.
Karslı, Abdurrahim: İcra ve İflas Hukuku, 3. B., İstanbul 2014.
Köroğlu Ölmez, Beril: “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Uyarınca Ticari İşletme Rehni” (TBBD, S.2017/129, s.261-286).
Kuntalp, Erden: “Lex Commissoria Yasağı Kavramı, Koşulları ve Uygulama Alanı” (İnan Kıraç’a Armağan, Ankara 1994, s.151-162).
Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul 2016.
Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, 2. B., Ankara 2013. (Kuru- El Kitabı)
Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku, III. Cilt, 3. B., İstanbul 1993.
Kurt, Fatma: “Lex Commissoria (Mülküne Geçirme) Yasağı -Yasakların Sorgulanması ve Sınırlandırılması Önerisi-” (İBD, C.82, S.2008/1, s.129-154)
Meriç, Nedim: Türk-İsviçre İcra Hukukunda Paylaştırma Kuralları ve Sıra Cetveline Müracaat Yolları, Ankara 2015.
Oğuzman, Kemal/ Seliçi, Özer/ Oktay-Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, 19. B., İstanbul 2016.
Olgaç, Furkan: İpotekte Sıra Sistemi ve Boş Dereceye İlerleme, Ankara 2014.
Pekcanıtez, Hakan/ Atalay, Oğuz/ Sungurtekin Özkan, Meral/ Özekes, Muhammet: İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, 3. B., Ankara 2016.
Serozan, Rona: Eşya Hukuku I, Genişletilmiş 3. B., İstanbul 2014.
Şensöz, Ebru/ Özbilen, Arif Barış/ Savaş, Burcu: “Alacak Rehninin Teminat Altına Alınan Alacak ve Rehin Yükü Bakımından Kapsamı” (İTÜSBD, S.8, Güz 2005/2, s.233-252).
Şit İmamoğlu, Başak: Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Üzerine Bir İnceleme, Ankara 2017.
Tanrıver, Süha: İlâmlı İcra Takibinin Dayanakları ve İcranın İadesi, Ankara 1996.
Tekinay, Selâhattin Sulhi: Menkul Mülkiyeti ve Sınırlı Aynî Haklar, İstanbul 1994. (Tekinay- Menkul)
Tekinay, Selâhattin Sulhi: Taşınmaz Mülkiyetinin Takyitleri, İstanbul 1988. (Tekinay- Taşınmaz) Utku, Doruk: Sınai Hakların Rehni, Ankara 2009.
Ünal, Mehmet/ Başpınar, Veysel: Şeklî Eşya Hukuku, 6. B., Ankara 2012.
Yıldırım, Kamil/ Deren-Yıldırım, Nevhis: İcra ve İflâs Hukuku, 6. B., İstanbul 2015.
Yılmaz, Ejder: İcra ve İflâs Kanunu Şerhi, Ankara 2016. (Yılmaz- Şerh)Yılmaz, Ejder: “Kredi Kuruluşlarının İİK m.68/B ve İİK m.150/ı Hükümlerinden Yararlanması” (Prof. Dr. Ramazan Arslan’a Armağan, C.II, Ankara 2015, s.1867- 1885).