TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE SINIR ÖNCESİ BAKIŞ AÇISI VE YAKLAŞMA

Yaklaşma, olmanın eşiğinde iken olmamış olaylara dair; görünüş, kiplik ve zamanı aynı anda ilgilendiren bir kategoridir. Sınır öncesi bakış ise eylemin gerçekleşmesi için aşılması gereken kritik sınırın hemen öncesine yönelen bir görünüş değeridir. Yaklaşma, sınır öncesi bakıştan farklıdır ancak yaklaşma semantiğinin oluşması için sınır öncesi bakış zorunludur. Çünkü “olmanın eşiğinde” anlamı, sınırın öncesine bir bakış gerektirmektedir. Nitekim yaklaşmanın işaretlenmesinde sınır öncesi bakış kodlayıcıları önemli rol oynamaktadır. Çalışmada, Türkiye Türkçesinde bahsi geçen kodlayıcılar gösterilmeye ve yaklaşma-sınır öncesi bakış ilişkisi belirlenmeye çalışılmıştır.

___

  • AKSAN, Doğan (1999), Anlambilim, Engin Yayınevi, Ankara.
  • AKSAN, Doğan (2005), Türkçenin Zenginlikleri, İncelikleri, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • AKSEHIRLI, Soner (2010), “Türkçede Konusma Zamanı, Olay Zamanı ve Referans Zamanı Iliskileri”, Turkish Studies, C. 5, S. 4, s.15-73.
  • ASLAN DEMIR, Sema (2014), Görünüş Kategorisi: Türkmence Örneği, Grafiker Yayınları, Ankara.
  • ASLAN DEMIR, Sema (2013), “Türkmencede Kılınıs Islemcisi Olarak Artfiiller”, Türkbilig, 26, s. 67-90.
  • AYDEMIR, I. Ahmet (2010), Türkçede Zaman ve Görünüş Sistemi, Grafiker Yayınları, Ankara.
  • AYDEMIR, Yasemin (2006), Sözlüksel Görünüş ve Türkçe Eylemlerin Anlambilimsel Sınıflandırması: Sözlükçe-Sözdizim Etkileşimi, Yayımlanmamıs Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • BACANLI, Eyüp (2014), Kılınış Kategorisi ve Altaycada Kılınış Belirleyicisi Olarak Art Fiiller, TDK Yayınları, Ankara.
  • BENZER, Ahmet (2008), Fiilde Zaman, Görünüş, Kip ve Kiplik, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
  • COMRIE, Bernard (1976), Aspect, Cambridge University Press, Cambridge. Divânû Lugati’t-Türk, (2005), (hzl. Seçkin Erdi, Serap Tuğba Yurteser), Kabalcı Yayınevi, Ġstanbul.
  • DOĞAN, Talip (2015), “Mut Yöresi Ağzında “Yaklasma” Bildiren -DI oldu- ve -(y)IK oluġ- Yapıları”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C. 15, S. 1, s. 105-114.
  • ERSEN-RASCH, Margarete I. - ONASI, Erdoğan (2015), Yabancı Dil Olarak Türkçe Dilbilgisi Kitabı, Papatya Yayıncılık.
  • GÖKÇE, Faruk (2007), “Eski Türkçe {-GALIr/-KALIr} Eki Üzerine”, Türkbilig, 14, s. 97-115.
  • GÖKÇE, Faruk (2013), Gramerleşme Teorisi ve Türkçe Fiil Birleşmeleri, Türk Kültürünü AraĢtırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
  • GÖKSEL, Aslı - KERSLAKE, Celia (2005), Turkish: A Comprehensive Grammar, Routledge.
  • GÜNEY, Fatma ġahan (2008), “Tatar Türkçesinde Bitme ve Tamamlanma Bildiren BirleĢik Fiil Yapıları”, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, s. 127-143.
  • GÜNSEN, Ahmet (2011), “Divânû Lugati‟t-Türk‟te “Yaklasma” Bildiren Fiiller”, Turkish Studies, C. 6, S. 1, s. 235-248.
  • HEINE, Bernd (1994), “On the Genesis of Aspect in African Languages: The Proximative”, In: Proceedings of the Twentieth Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society: Special Session on Historical Issues in African Linguistics, Berkeley Linguistics Society 20, s. 35-46.
  • JOHANSON, Lars (1971), Aspekt im Türkischen: Vorstudien zu einer Beschreibung des Türkeitürkischen Aspektsystems, Uppsala.
  • JOHANSON, Lars (1994), “Türkeitürkische Aspektotempora”, Thieroff, Rolf; Ballweg, Joachim (ed.), Tense Systems in European Languages, Tübingen, s. 247-266.
  • JOHANSON, Lars (1999), “Typological Notes on Aspect and Actionality in Kipchac Turkic”, Tense-Aspect, Transivity and Causativity: Essays in Honour of Vladimir Nedjalkov, Abraham, Werner; Kulikov, Leonid (ed.), John Benjamins, Amsterdam, s. 171-184.
  • JOHANSON, Lars (2000), “Viewpoint Operators in European Languages”, Dahl, Östen (ed.), Tense and Aspect in the Languages of Europe, Dahl, Östen (ed.), Mouton de Gruyter, Berlin-New York, s. 27-187.
  • JOHANSON, Lars (2007), “Aspectotemporal Connectivity in Turkic: Text Construction, Text Subdivision, Discourse Types and Taxis”, Rehbein, Jochen; Hohenstein, Christiane; Pietsch, Lukas (ed.), Connectivity in Grammar and Discourse, John Benjamins, Amsterdam, s. 187-198.
  • KARADOĞAN, Ahmet (2009), Türkiye Türkçesinde Kılınış, Divan Kitap, Ankara.
  • KORKMAZ, Zeynep (2007), Türkiye Türkçesi Grameri: Şekil Bilgisi, TDK Yayınları, Ankara.
  • KUTEVA, Tania (2001), Auxiliation: An Enquiry Into the Nature of Grammaticalization, Oxford University Press.
  • KUTEVA, Tania (2009), “Grammatical Categories and Linguistic Theory: Elaborateness in Grammar”, Austin, Peter K.; Bond, Oliver; Charette, Monik; Nathan, David; Sells, Peter (ed.), Proceedings of the 2nd International Conference “Language Documentation and Linguistic Theory”, SOAS, London, s. 13-28.
  • MENZ, Astrid (2012), “Expressions for Prospective and Avertive in Turkish and Gagauz”, Rehbein, Jochen u.a. (ed.), Proceedings of the 16th International Conference on Turkish Linguistics, Middle Eastern
  • Technical University, September, s. 18-21. NEVSKAYA, Irina (2005), “Typology of Prospective in Turkic Languages”, STUF, s. 111-123.
  • REĠCHENBACH, Hans (2011), “The Tenses of Verbs”, Meister, Jan C.; Schernus, Wilhelm (ed.), Time: From Concept to Narrative Construct: A Reader, Walter de Gruyter, Berlin/Boston, s.1-12.
  • RENTZSCH, Julian (2010), “Why Turkic -DI is not [+PAST]”, Kappler, Matthias; Kirchner, Mark; Zieme, Peter; Muhamedowa, Raihan (ed.), Trans-Turkic Studies: Festschrift in Honour of Marcel Erdal, Ġstanbul, s. 267-279.
  • SMITH, Carlota S. (1991), The Parameter of Aspect, Springer Netherlands, Dordrecht.
  • TANÇ, Mustafa (2004), “Osmaniye Ili Ağzında ol- (
  • TATEVOSOV, Sergej (2002), “The Parameter of Actionality”, Linguistic Typology, C. 6, S. 3, s. 317-401.
  • UĞURLU, Mustafa (2003), ”Türkiye Türkçesinde “Bakıs” (“Aspektotempora”), Türkbilig, 5, s. 124-133.
  • VENDLER, Zeno (1957), “Verbs and Times”, The Philosophical Review, C. 66, S. 2, s. 143-160.
  • VERKUYL, Henk J. (2002), “Aspectual Composition: Surveying the Ingredients”, Proceedings of the Utrecht Perspectives on Aspect Conference (December 2001), s. 201-219
  • ÖRNEKLERĠN ALINDIĞI ESERLER
  • AKIN, Ilhan (2014), Bir Devrin Efendisi: Hafız Hasan Şen, Parsömen, Istanbul.
  • AKPINAR, Sinan (2009), Mahşerde Buluştur, Istanbul.
  • ALPTEKIN, Halide (2010), Balkan, Yitik Hazine Yayınları, Izmir. https://books.google.com.tr/books?id=HOrAAgAAQBAJ (Erisim Tarihi: 04. 04. 2015).
  • ASLAN, Yusuf (2011), Fethiye’nin Işıkları, Cinius Yayınları, Istanbul.
  • BAHADIROĞLU, Yavuz (2001), Baskın, Nesil Yayınları, Istanbul. https://books.google.com.tr/books?id=F0gKAwAAQBAJ (Erisim Tarihi: 15. 05. 2015).
  • BAYKURT, Fakir (1970), Yılanların Öcü, Remzi Kitabevi.
  • BOZDAĞ, Ismet (1975), Atatürk ve Eşi Lâtife Hanım, Kervan Kitapçılık, Istanbul.
  • EYÜBOĞLU, Bedri Rahmi (1975), Delifişek, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • GÖRDEBAK, Bahri (2013), Beyaz Bir Sayfa, Cinius Yayınları, Istanbul.
  • GÜZELCE, Asuman (2010), Elini Kalbime Koy, Sütun Yayınları, Izmir. https://books.google.com.tr/books?id=kLjcAgAAQBAJ (Erisim tarihi: 04. 04. 2015).
  • HACIR, Gürkan (2006), Efe Başvekil: Şükrü Saracoğlu'nun Romanı, Remzi Kitabevi, Ostanbul.
  • ILERI, Selim (2007), İstanbul: Lâle ile Sümbül, Doğan Kitap, Istanbul.
  • ILHAN, Attila (2002), Hangi Edebiyat, Türkiye Is Bankası Yayınları.
  • KEMAL, Yasar (2002), Tanyeri Horozları, Adam Yayınları, Istanbul.
  • KOCAGÖZ, Samim (1976), Tartışma, Okar Yayınları.
  • ONARAN, Alim ġerif - VARDAR, Bülent (2005), 20. Yüzyılın Son Beş Yılında Türk Sineması, Beta, Istanbul.
  • ÖZEMRE, Ahmed Yüksel (2007), Hasretini Çektiğim Üsküdar, Kubbealtı Nesriyatı, Istanbul.
  • SENAN, Ali Kemal (2013), Denizde Şahin Olmak, Zinde Yayınevi, Istanbul.
  • SEPETÇIOĞLU, Mustafa Necati (1969), Çardaklı Bakıcı, MEB Yayınları, Ankara.
  • SULUL, Kasım (2008), İslâm Düşüncesinde Tarih Tasavvuru Usûlü, Insan Yayınları, Istanbul.
  • ÜLKEKUL, Cevat (2007), XVI. Yüzyılın Denizci Bir Bilim Adamı: Yaşamı ve Yapıtlarıyla Piri Reis, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Istanbul.
  • ÜMIT, Ahmet (2012), Bab-ı Esrar, Everest Yayınları, Istanbul.