TERÖR ÜZERİNDEN GLOBAL SAVAŞ VE SÖZDE UYGUR TERÖR TEHDİDİ (1990-2011)

11 Eylül 2001 tarihinde ABD'de İkiz kulelere yapılan saldırı ile dünya kamuoyunda terörle mücadelede yeni bir dönem başlamıştır. Bu dönem küresel teröre karşı dünya devletlerinin birlikte hareket etmesini arzularken aynı zamanda küresel aktörlerin kendi çıkarlarına uygun zeminler oluşturmasını da beraberinde getirmiştir. 2001 sonrası yaşanan gelişmeler değerlendirildiğinde teröre karşı mücadelede gerçekleri gizlemek ve despot idarelerine terör faaliyeti kılıfı ile meşru zemin hazırlama düşüncesinde olan devletlerle de karşılamış bulunmaktayız. Çin Hal Cumhuriyeti ise bu devletlerin en başında gelmektedir. Çin, fiili olarak 18 Kasım 1884 tarihinden itibaren işgal altında tutulan Doğu Türkistan topraklarında yaşanan en küçük bir nümayişi bile dünya kamuoyuna terör faaliyeti olarak lanse etmek, buna mukabil zikredilen coğrafyada uygulama sahasına koyduğu soykırımı meşrulaştırma ve dünya kamuoyunda tepki çekmemenin yollarını aramıştır. Bu çalışma ile Çin'in 11 Eylül sonrası gelişmeleri yorumlaması, Doğu Türkistan'da yaşanan olaylara bakışı, bunlardan daha da önemlisi teröre karşı küresel savaşta Çin'in gerçek niyeti, 1990-2011 tarihleri arasında başta Doğu Türkistan olmak üzere dünya üzerinde yaşanan olayların analiz edilmesi suretiyle ortaya konulmaya çalışılmıştır.Anahtar KelimelerÇin, ABD, Doğu Türkistan, Uygur,Terörizm.

TERÖR ÜZERİNDEN GLOBAL SAVAŞ VE SÖZDE UYGUR TERÖR TEHDİDİ (1990-2011)

In the global media, a new era has been ushered in the war on terrorism as a result of the 11 September 2001 terrorist attacks on the twin tower of United States. This era, on the one hand, aimed a collective counter-attack of the world powers against the global terrorism, on the other hand, concomitantly laid the suitable basis for the self-interests of the global actors. Considering the new developments after 2001, “war on terrorism” has been misused by various despotic powers as a pretext of their arbitrary activities, in other words they have used this concept to legitimize and camouflage their despotism. To give an example, the small petty protests in East Turkistan have been introduced into the world media as the terrorist activities by China to be able to legitimize its despotic administration in the mentioned region. By analyzing the events in between 19902011, this study shows China’s assessments of the developments after 9/11, its view about the incidents have occurred in East Turkistan, and more importantly, shows its true intention behind its taking part in the global war on terrorism.

___

  • ALPTEKİN, Erkin, “Doğu Türkistan’a Şingcang ismi verilişinin 95. yıldönümü”, Bayrak Gazetesi, 14 Kasım 1979.
  • BOVINGTON, Gardner, The Uyghurs: Strangers in their Own Land, Columbia Univ. Press, 2010.
  • BUĞRA, M. Emin, Doğu Türkistan Tarihi Coğrafî ve Şimdiki Durumu, Güven Matbaası, İstanbul 1952.
  • CLARKE, Michael; “China’s ‘War on Terror’ in Xinjiang: Human Security and the Causes of Violent Uighur Separatism”, Regional Outlook, Griffith Asia Institute, 2007.
  • CLOUD David S.- JOHNSON, Ian, In Post-9/11 World, Chinese Dissidents Pose U.S. Dilemma, Oxford Universty Press, New York 2010. ÇANDARLIOĞLU, Gülçin, Özgürlük Yolu, Nurgocay Bahadır’ın Anılarıyla Osman Batur, DTV Yay., İstanbul 2006.
  • DEMİR, İdil Nilay; Xin-jiang’da Çin Politikası, (A. Ü. Sinoloji Anabilim Dalı Basılmamış Lisans Tezi), Ankara 1988.
  • FLETCHER, Holly-Bajoria, Jayshree, A Backgrounder: The East Turkestan Islamic Movement (ETIM), Council on Foreign Relations Publication 91