Kemal Tahir’in Milli Mücadele Konulu Romanlarında “Seçilmiş Kahraman” ve “Büyülü Nesne”

Kurmaca dünyasının içinde gerçekliği de barındıran romanlar; siyasi, sosyal, tarihi, dini pek çok hadiseyi anlatarak “sosyal” bir sorumluluk üstlenirler. Edebiyat ve toplum ilişkisinin bir gereği olan bu durum aynı zamanda yazarın içinden çıktığı topluma karşı üstlendiği sorumluluğun da bir parçasıdır. Özellikle ulusların yaşadıkları bu hadiseler dönemin ve dönemden sonra gelen neslin yaşam öyküsünün şekillenmesinde oldukça etkili olduğu için yazarlar edebi eserlerde bu sorumluluğun bilincinde hareket ederler. Kemal Tahir bu bilince sahip Cumhuriyet dönemi yazarlarından biridir; pek çok eserinde hem sosyolog hem de tarihçi kimliği taşıyan yazar, entelektüel tavrıyla toplumsal kimliğin inşasında önemli bir role sahiptir. Yazarın bu bilinçle kaleme aldığı Milli Mücadele’yi konu edinen Esir Şehrin İnsanları (1956), Esir Şehrin Mahpusu (1961) ve Yorgun Savaşçı (1965) romanlarında kurguladığı “seçilmiş kahraman” ve bu kahramanların idealize ederek ulaşmaya çalıştığı “büyülü nesne/vatan savunması” aydınların bu savunmadaki yeri ve konumunu ortaya koymaktadır. Aynı zamanda okuyucu düzleminde milli bilincin uyandırılması için aydının uyanışını somutlayan bu romanlar, bir ulusun yaşadığı olağanüstü bir hadiseyi hafızalarda diri tutarak kültürel bir bellek oluşturmaktadır. Bu çalışmada Kemal Tahir’in Milli Mücadele konulu romanları, yolculuk arketipi/arayış miti bağlamında çözümlenerek milli kimliği simgeleyen unsurlarla beraber romanların büyülü nesnesi konumunda bulunan “milli idealler” ve “toplumsal duyarlılık” örneklemini oluşturan seçilmiş kahramanlar tahlil edilecektir. Sonuç olarak Kemal Tahir’in Milli Mücadele içindeki yeri ve önemi kurgusal dünyanın perspektifinden aktarılacaktır. 

Kemal Tahir's Novel on The National Struggle “Choice Hero” And “Magic Object”

Novels, which include reality within the fictional world, take on a “social” responsibility by telling many political, social, historical and religious events. This, which is a necessity of the relationship between literature and society, is also a part of the responsibility of the author towards the society he comes from. The authors act with the awareness of this responsibility in literary works, especially since these events are very influential in shaping the life story of the generation and the future generations. Kemal Tahir is one of the writers of the Republican era with this consciousness; In many of his works, he is both a sociologist and a historian, and plays an important role in the construction of a social identity with his intellectual attitude. The selected hero and the magical object which the heroes tried to reach by idealizing these characters in his novels, Esir Şehrin İnsanları (1956), Esir Şehrin Mahpusu (1961) and Yorgun Savaşçı (1965),  which are the subject of the National Struggle which the author wrote with this consciousness, reveal the place and position of the intellectuals in this defense. At the same time, these novels embody the awakening of the intellectuals in order to awaken the national consciousness at the reader’s level, create a cultural memory by keeping alive an extraordinary event experienced by a nation. In this study, Kemal Tahir's novels on the National Struggle will be analyzed in the context of the journey archetype/quest myth and the selected heroes that constitute the sample of “national ideals” and “social sensitivity” which are the magical objects of the novels, along with the elements that symbolize national identity. As a result, the place and importance of Kemal Tahir in the National Struggle will be conveyed from the perspective of the fictional world. 

___

  • Akça, Hilal. Kemal Tahir’in Romanlarında Yolculuk Arketipi. Doktora tezi, Erciyes Üniversitesi, 2016.
  • Bahadır, Abdülkerim. Jung ve Din. İstanbul: İz Yayıncılık, 2010.
  • Campbell, Joseph. Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. Çeviren Sabri Gürses. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2010.
  • Demir, Kemal Tahir. Esir Şehrin Mahpusu. 11. bsk, İstanbul: İthaki Yayınevi, 2012.
  • --------------------------- Yorgun Savaşçı. 23. bsk İstanbul: İthaki Yayınevi, 2011.
  • --------------------------- Esir Şehrin İnsanları. 16. bsk İstanbul: İthaki Yayınevi, 2012. Eliade, Mircea. Ebedi Dönüş Mitosu. Çeviren Ümit Altuğ (Ankara: İmge Kitapevi 1994), s. 35-36.
  • Miller, Dean A. The Epic Hero. The Johns Hopkins University Press, USA, 2000.
  • Moran, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
  • Portenier, Loral Lee. The Heroine’s Journey. Art and Healing, CSP 4520, Ruth Richards, MD, PhD, Saybrook University, San Francisco, California, 2011.
  • Rank, Otto. Kahramanın Doğuş Miti/Mitolojinin Psikolojik Yorumu. Çeviren Gökçe Yavaş. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2016.
  • Sambur, Bilal. Bireyselleşme Yolu/ Jung’un Psikoloji Teorisi. Ankara: Elis Yayınları, 2005.
  • Stevens, Anthony Jung. Çeviren Ayda Çayır. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 1999.