CENGİZ AYTMATOV’UN İSMİ ÜZERİNE

Bu yazıda öncelikle “Cengiz” ismi ve “Aytmatov” soyismi hakkında söylenenler özetlenmiştir. İkinci olarak bu söylenenler delillendirilerek tartışılmış ve şu sonuçlara ulaşılmıştır: “Cengiz” ismi hakim olan görüşteki gibi “deniz” anlamına gelmektedir. “Aytmatov” ismi ise “söylemez” anlamı ile izah edenlerin aksine Arapça  “ıyd” ve “Muhammed” kelimelerinin kaynaşması yoluyla oluşmuş birleşik bir isimdir. Ayrıca yazıda global fonetik bir mesele olan “kapalı e” sesine dair bilimsel bir açıklama da yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Cengiz Aytmatov, dil, Türkçe, Moğolca.

-

In this paper, first of all an over all on omastic data about the name of “Cengiz” and the family name “Aytmatov” was summarized. Secondly, those data were discussed by giving some examples and the followingconclusions were reached: "Genghis" is a name which means "sea". "Aitmatov" is a compound family name that comes from the Arabic word“ıyd” and "Muhammad". Besides, "closed e" which is an issue of global phonetics was tried to explain scholarly.

___

  • ARIKOĞLU, Ekrem,Örnekli Hakasça-Türkçe Sözlük, Ankara, 2005.
  • AYDIN, Nafiz, Büyük Sümerce Sözlük, Ankara, 2013.
  • BODROGLIGETI, András, Modern LiteraryUzbek (Manual), Los Angeles, 19 CLAUSON, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-ThirteenthCentury Turkish, Oxford, 1972.
  • CRYSTAL, David, A Dictionary of LinguisticsandPhonetics, Oxford, 1994. LADEFOGED, Peter, Elements of AcousticPhonetics, Chicago, 1962.
  • LESSING, Ferdinand D.,Moğolca-Türkçe Sözlük, C I-II, (Çev. Günay Karaağaç), Ankara, 2003.
  • NECİP, Emir Necipoviç, Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü, (Çev. İklil Kurban), Ankara, 1995.
  • Özbek Tilining İzahli Lugati, (Heyet tarafından), Moskova, 1981.
  • POPPE, Nicholas, Moğol Yazı Dilinin Grameri, (Çev. Günay Karaağaç), İ zmir, 1992.