“AZAT KIRIM” GAZETESİNİN LATİN ALFABESİNE GEÇİŞİ VE YAZARLARI ÜZERİNE NOTLAR (1942-1944)

Makalede “Azat Kırım” adlı Kırım Tatar gazetesinde Kiril, Latin ve Arap

Anahtar Kelimeler:

Kırım, edebiyat, milli yayıncılık

NOTES ABOUT LATIN ALPHABET AND CORRESPONDENT OF NEWSPAPER “AZAT KIRIM” (1942-1944)

In the article opening common issues about using Cyrillic, Arabic and Latinalphabet in Crimean Tatar newspaper “Azat Kirim”. On the example of poeticalworks of N. Chelebedjihan, U. Ipchi, A. Chergey, M. Kurti analyzing tendencyof influence national language to transformation Latin alphabet of CrimeanTatar. Special significance took to culture-ideological maintenance of Kurti’screative inheritance. Building chronological borders literary findings of authorsin “Terdjiman”, “Millet”, “Yeni Dunya” and other national publication of prewarperiod. At the same time defining more exactly biographical facts about lifeand activities of married couple Mustafa and Anife Kurti. By researching themecomposing social and political characteristics of Crimean Tatar and Russianperiodical publications in Crimea as “Kirim odjagi”, “Ana Yurt”, “OsvobojdeniyKrim”, “Osvobojdeniye”. In the opinion of this article author mentioned printingpublications helps to understand better the specific of formation Crimean Tatarclassical literature.

Keywords:

Crimea nation, literature, print,

PDF

___

A.Z., Eki Mühim Karar, Azat Kırım, Haziran 16, 1943. Belgisiz, Eşid, Mevta Ne Söyleyur!, Canköy, 1909. BERKE, Mustafa, “Kırım milliy muhtariyet günü”, Kırım, S. 4, 1957. BERKE, Mustafa, “Kırım Türklerinin suçu nedir”, Kırım, S. 2, 1957. DAVUTOV, Latin Elifbası Tarafdarıyım, Yeñi Dünya, Şubat 6, 1927. DOSTLARI, Hanife hanım Kurtiyeva, Azat Kırım, Eylül 11, 1942. Gazeta Yevpatorii, Osvobojdeniye, S. 35, 1943. GOGOL, Nikolay, Ölü Çanlar, Çev. Ü. İpçi, Akmescit, 1931. GRABOV, Ebadulah, “Kırım Tatar Teatrisiniñ Tarihine Ait Bazı Sahifeler”, Azat Kırım, Mart 10, 1942. KAYA, İsaak, Rukovodstvo Dlya Obucheniya Krymskotatarskomu Yazyku po Novomu Alfavitu, Simferopol, 1928. KERİMOV, İsmail, Bibliograficheskiy Ukazatel Pechatnyh Knig, Statey i Proizvedeniy na Krymskotatarskom Yazyke, Simferopol, 2009. KERİMOV, İsmail, Eski Edebiyatımızda Kullanılğan Bazı Sözlernin İzahatları, Akmescit, 1997. KERİMOV, İsmail, Kırım Tatar Edebiyatı, Akmescit, 1995. KERİMOV, İsmail, Kırım Tatarca Kıyın Sözler Luğatı, Akmescit, 2006. KIRIMLI, Hakan, Kırım Tatarlarında Milli Kimlik ve Milli Hareketler (1905-1916), Ankara, 1996. KONAKBAY, “Gazetalarımıznıñ Tarihi”, Azat Kırım, Ocak 16, 1943. KURTIYEV, Mustafa, “Taziye, Azat Kırım gazetasınıñ hadimleri; Taziye, Aqmezcitte Akuşer-Ginekologiya Hastahanesiniñ Hadimleri”, Azat Kırım, Haziran 2, 1942. KURTIYEV, Mustafa, Hacı Hasan, “Hanife Hanım Kurtiyeva (Kırım Tatar Kurultayına Kefe uyezdinden namzet cedveli-1)”, Millet, Kasım 16, 1917. MALTSEV, Konveyer GPU, Osvobojdeniye, S. 15, 1943. MUHİTTİN, “Mustafa Berke (Ölümü münasebetiyle)”, Kırım, S. 9-12, 1957. MUSTAFA Efendi Kurtiyev, Azat Kırım, Haziran 1, 1943. Ohrana Pamyatnikov Kultury, Osvobojdeniye, S. 32, 1943. Okuyıcılarımıznıñ Dikkatına, Azat Kırım, Ocak 30, 1942. ÖZENBAŞLI, Ahmet, “Ana Yurt Mecmuamız Hakkında Bir Kaç Söz”, Azat Kırım, Ağustos 20, 1943. Russkiye Soldatı, Osvobojdeniye, S. 4, 1943. Seyyar lektsiya, Millet, Ağustos 4, 1917. ŞEİDE, “Kayda Birlik, Anda Tirilik”, Azat Kırım, Ağustos 17, 1943. Tatar Sedası gazetası (İlân), Millet, Temmuz 22, 1917. ÜLKÜSAL, Müstecip, Kırım Türk-Tatarları (Dünü, Bugünü, Yarını), İstanbul 1980. VELICAN, “Yañı Elifbe Hususında”, Azat Kırım, Ağustos 21, 1942. https://global.britannica.com/topic/kulak https://global.britannica.com/topic/uyezd