TÜRKİYE’DEKİ GAZETECİLERİN BARIŞ GAZETECİLİĞİ KAVRAMINI ALGILAYIŞ BİÇİMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Barış gazeteciliği 1965 yılında temelleri atılan 1990’lı yıllarda kavramsallaşan ve 2000’li yılların başında bir gazetecilik uygulaması olarak tanınmaya başlanmış bir gazetecilik yaklaşımıdır. Barış gazeteciliği 2000 yılından sonra Türkiye’deki akademisyenlerin de çalışma yaptığı bir konu olmuştur. Türkiye’de barış gazeteciliği konusu üzerine çalışmalar yapan akademisyen ve araştırmacıların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışma ise barış gazeteciliği konusunda yayınlanmış akademik kaynaklar içerisinden bir tarama yapmaktan öteye, bu kavramın profesyonel gazetecilerdeki algılanışını araştırmayı amaçlamaktadır. Derinlemesine görüşme yönteminin tercih edildiği bu çalışma, barış gazeteciliği kavramının anlamı konusunda kısa bir özetin ardından yöntem, araştırma, bulguları tanımlama ve yorumlama aşamalarını içermektedir. Türkiye’deki gazetecilerin barış gazeteciliği konusundaki farkındalığı konusunda ipuçları vermesi beklenen çalışmanın bir diğer amacı da Türkiye’de barış gazeteciliği konusunda var olan literatüre katkı sağlamaktır. Yapılan görüşmeler sonucunda akademik alanda barış gazeteciliği konusunda birçok çalışma olmasına rağmen sahadaki gazetecilerin büyük çoğunluğunun kavramdan habersiz olduğu görülmüştür. Görüşmelere katılan gazetecilerin iletişim fakültesi mezunlarından oluşması, iletişim fakültelerinde lisans düzeyinde okutulan müfredatın da barış gazeteciliği kavramını yeterince içermediği algısını oluşturmuştur. Görüşmelerde katılımcılara barış gazeteciliğinin uygulamada mümkün olup olmadığı da sorulmuştur. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu barış gazeteciliğinin uygulamada bir gazetecilik tavrı olarak benimsenmesinin mümkün olmadığı görüşünü dile getirmişlerdir. Görüşmelerin tamamı göz önünde bulundurulduğunda katılımcıların barış gazeteciliği kavramının evrensel tanımlarına karşı çok fazla itirazları olmadığı görülmüştür. Katılımcıların barış gazeteciliğine ilişkin algılarında, Türkiye’deki mevcut kaynakların kavramı ele alış biçimleri ve muhalif duruşlarının oldukça etkili olduğu anlaşılmıştır.

A RESEARCH ON PEACE JOURNALISM CONCEPT PERCEPTION OF JOURNALISTS IN TURKEY

Peace journalism is a journalism approach that became conceptualized in the 1990s and started to be recognized as a journalism practice in the early 2000s. Peace journalism has also been a topic of academician's studies in Turkey since 2000. The number of academics and researchers who are working on the subject of peace journalism in Turkey is increasing day by day. This study aims to investigate the perception of this concept in professional journalists, rather than reviewing published academic sources on peace journalism. This study, where the in-depth interviewing method is preferred, includes a brief summary on the meaning of the concept of peace journalism, followed by methods, research, identifying and interpreting the findings. Another objective of this study, which is expected to give clues about the journalists' awareness of peace journalism in Turkey, is to contribute to the existing literature on peace journalism in Turkey. As a result of the interviews, although there are many studies in the field of peace journalism, it is seen that the majority of journalists in the field are unaware of the concept. The fact that the journalists who participated in the interviews consisted people graduated from communication faculties formed the perception that the curriculum taught at the undergraduate level in the communication faculties did not contain enough of the concept of peace journalism. During the interviews, the participants were asked whether peace journalism was possible in practice. The majority of the participants expressed the view that it is not possible to adopt peace journalism as a journalistic attitude in practice. Considering all the interviews, the participants did not have many objections to the universal definitions of the peace journalism concept. It was understood that existing sources' handling of the concept and their oppositional stance was quite effective in the perception of peace journalism among participants.

PDF

___

Alankuş, S. (2007). İnsan Hakları Haberciliği. İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
Alankuş, S. (2008). Okuldan Haber Odasına, Hak Haberciliğine Doğru. İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
Alankuş, S. (2009). Yeni Habercilik Arayışları. Gazeteciliğe Başlarken, Okuldan Haber Odasına. Der. Sevda Alankuş, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 88-124.
Alankuş, S. (2016). Peace Journalism Handbook. İstanbul: IPS Communication Foundation.
Alp, H., Turan, E. (2018). Gelenekselden Dijitale Medyanın Dönüşümü Çerçevesinde CnnTürk ve NTV İnternet Sitelerinin Karşılaştırmalı Analizi, Turkish Studies Information Technologies & Applied Sciences, 13, (29): 1-18.
Arvas, İ. S. (2018). Basın Meslek Etiği Bağlamında Barış Gazeteciliği, 2. Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu Tam Metin Kitabı, (Ed.) Dinçay Köksal. Çanakkale: Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Derneği.
Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Çiftçioğlu, V. (2017). Peace Journalism: A Practical Handbook for Journalists in Cyprus. http://www.peacejournalismcy.net/assets/peace_journalism_hand_book_2017.pdf adresinden alındı. Erişim: 03 Ocak 2019.
Galtung, J., Mari, H. R. (1965). The Structure of Foreign News, The Presentation of the Congo, Cuba and Cyprus Crises in Four Norwegian Newspapers. Journal of Peace Research, 2,(1): 64-91.
Galtung, J. (1969). Violence, Peace and Peace Research. Journal of Peace Research, 6, (3): 167-191.
Galtung, J. (1971). A Structural Theory on Imperialism. Journal of Peace Research 8(2): 81-117.
Galtung, J. (1990). Cultural Violence. Journal of Peace Research 27(3): 91–105.
Galtung, J. (2002) ‘Peace Journalism – A Challenge’, in W. Kempf et al. Journalism and the New World Order, 2. Studying the War and the Media, 260–80. Gothenburg: Nordicom.
İrvan, S. (2004). Barış Gazeteciliği, Çağdaş Gazeteciler Derneği Gazetesi, Çağdaş.
İrvan, S. (2006). Peace Journalism as a Normative Theory: Premises and Obstacles. Global Media Journal, Meditteranean Edition 1, (2): 34-39.
Dündar, İ.P., Deniz, Ş., (2010). Barış Gazeteciliği: Türk Yazılı Basınında 2003 Irak Savaşı Haberlerinin Değerlendirilmesi, The Journal of International Social Research, (3) 14: 200- 213.
McGolrick, A., Lynch, J. (2000). Peace Journalism, What is it?, How to do?. Transcend International Network of Invited Scholars. www.transcend.org adresinden alındı. Erişim: 10 Aralık 2018.
McGolrick, A., Lynch, J. (2007). Barış Gazeteciliği – Nasıl Yapmalı? Çeviren: Tolga Korkut, http://bianet.org/biamag/bianet/102212-baris-gazeteciligi-kilavuzu/ adresinden alındı. Erişim: 25 Kasım 2019.
Nohrstedt, Stig A. (2001). US Dominance in Gulf War News? Propaganda Relations Between News Discourses in US and European Media. Editör: Nohrstedt, Stig A. ve Ottosen, Rune. Journalism and the New World Order. Gulf War, National News Discourses, and Globalization. Göteborg: Nordicom.
Nohrstedt, Stig A. (2009). New War Journalism, Trends and Challenges. Nordicom Review 1,(30): 95- 112.
Yıldız, G. (2012). Dünya’da ve Türkiye’de Barış Gazeteciliği. İstanbul: Sosyal Yayınları.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ