TÜRKİYE’DE SERBEST ZAMAN DEĞERLENDİRME ARACI OLARAK SİNEMA İZLEME ALIŞKANLIKLARI

Modern zamanlarda çalışma yaşamı ve zorunluluklardan arta kalan serbest zamanlarda geleneksel kitle iletişim araçlarından sinema, yeni iletişim teknolojilerinin tehdidi altındadır. Sinemada dijital izleyiciliğe geçme aşamasında sinema izleyici profilinin ortaya konulması önemlidir. Yeni iletişim teknolojilerinin tehdidi altındaki serbest zaman değerlendirme etkinliklerinden sinemanın, seyir alışkanlıklarıyla ilgili Türkiye genelini temsil niteliğine sahip toplam 26 ilden 6013 sinema izleyicisine ulaşılan araştırmada, anket formuyla seyircilerin demografik bilgileri, medya kullanımı, kültür-sanat etkinliklerine katılımı ve sinema izleme alışkanlıkları ele alınmıştır. Elde edilen veriler, temel istatistik teknikleri yardımıyla betimleyici tarzda analiz edilip, yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre; sinema izleyicilerinin serbest zamanlarında en çok katıldıkları sportif/sanatsal/kültürel aktiviteler, sinemaya gitmek (%95), sportif faaliyetlere katılım ve konsere gitmektir. En az gerçekleştirilen aktiviteler ise opera ve baleye gitmektir. En çok tercih ettiği film türleri, aksiyon, komedi ve bilim kurgu; en az müzikal ve siyasi içerikli türlerdir. En çok arkadaşlarıyla (%83), eşi/sevgilisiyle (%43,2) ve yalnız (%24); en az ise çocuklar (%3,9) ve babalar (%3,7) ile sinemaya gidilmektedir. Sinemada film izlemeyi tercih etme nedenleri kalite, keyif ve emeğe saygıdır. Sinema izleyicisinin %88,7’si sinema yerine DVD (vb.) ya da internetten film izlemektedir. Erkekler, kadınlara göre; şehirlerde yaşayanlar, köylerde yaşayanlara göre; bekâr ve nişanlılar, evlilere göre; gelir düzeyi yüksek olanlar, düşük olanlara göre daha sık sinemaya gitmektedir.

CINEMA VIEWING HABITS AS A LEISURE TIME UTILIZATION TOOL IN TURKEY

In this study, it is aimed to determine the new communication technologies and cinema watching tendencies of Turkish cinema audience. In this study, A total number of 6013 cinema audiences with a total of 26 provinces from Turkey, a representative sample has been reached to research the cinema as a leisure time activity that under the threat of new communication technologies. The data consist of demographic information of the audience, the use of mass media, participation in culture and art activities and cinema watching habits were taken into consideration were obtained in 2017. According to the findings; sporting/artistic/cultural activities that cinema viewers participate most in their free time are going to the cinema (95%), participating in sporting activities and going to concerts. The least common activities were going to opera and ballet. Their favorite film genres were action, comedy and science fiction; at least musical and political content. Most of the participants prefer to go to the cinema with their friends (83%), their spouse/lover (43.2%) and alone (24%), and the least with children (3.9%) and fathers (3.7%). The reasons for choosing movies in cinema were respectively quality, pleasure and respect for labor. 88.7% of cinema watchers watch movies on DVD or online instead of cinema.

___

  • Akbulut, H. (2014). “Sinemaya gitmek ve seyir: bir sözlü tarih çalışması”. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), Cilt:2, Özel Sayı, Ağustos 2014.
  • ASPB (2011). Türkiye’de aile yapısı araştırması, 2011. Aydoğan, F. (2000). Medya ve serbest zaman. İstanbul: Om Yayınevi.
  • Aydoğan, F. (2017). “Dijital çağın çocuklarının serbest zamanı”. TRT Akademi, Cilt 2, Sayı 4, Temmuz 2017.
  • Aydoğan, F. ve Akyüz, A. (2000). “İkinci medya çağında internet”. F. Aydoğan (Ed.), İkinci medya çağında gözetim ile kamusal alan paradoksunda internet içinde (s.3-17). İstanbul: Alfa Yayıncılık.
  • Aytaç, Ö. (2005). “Kapitalizm ve boş zaman”. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayı: 1, Haziran 2005.
  • Aytaç, Ö. (2006). “Tüketimcilik ve metalaşma kıskacında boş zaman”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (11) 1: 27-53.
  • Çaycı, A.E., Çaycı, B. ve Eken, İ. (2017). Gençlerin serbest zaman aktivitelerinin mobil teknoloji merkezli dönüşümünün MTUAS ölçeğine göre incelenmesi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Eren, N. (2016). “25 yıllık Türk sinema seyircisi profili”. https://www.sabah.com.tr/kultursanat/2016/06/16/25-yillik-turk-sinema-seyircisi-profili, Erişim tarihi: 16.6.2018.
  • Genç, Y., Durğun, A., Kara, H. Z. ve Çakır, R. (2018). “İnternet kullanımının üniversite öğrencilerinin yalnızlık algılarına etkileri”, Akademik İncelemeler Dergisi, 13/2: 301-336.
  • Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Göker, N. (2017). “Türkiye’de sinema seyircisi: İstanbul, Ankara ve İzmir örneğinde bir izleyici araştırması”. The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 64, p. 431-456, Winter III 2017.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı (2018). “Türkiye’de sinema”. https://sinema.ktb.gov.tr/TR144750/turkiye39de-sinema.html, erişim tarihi: 28.11.2018.
  • Lefebvre, H. (2007). Modern dünyada gündelik hayat. Ankara: Metis Yayınları.
  • Tanrıöver, H.Ö. (2011). Türkiye’de film endüstrisinin konumu ve hedefleri. İstanbul: İTO Yayınları.
  • Taylan, H.H. (2011). Televizyonla yetişmek. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Tezcan, M. (1982). Sosyolojik açıdan boş zamanların değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Tezcan, M. (1992). “Boş zamanların değerlendirilmesi sorununun sosyolojik ve eğitimsel yönleri”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 11(1): 165-179.
  • Tomur, K. vd. (2016). Sinema hizmetleri sektör raporu, Ankara: Rekabet Kurumu. TÜİK (2018). Eğitim istatistikleri, 2017.
  • TÜİK (2018). Sinema ve tiyatro istatistikleri, 2018.
  • Yurdigül, A. ve Zinderen, İ.E. (2015). “Yeni kapitalizmin boş zaman ve eğlence aracı olarak facebook oyunları”. Tarih Okulu Dergisi (TOD), Yıl 8, Sayı XXIV, ss. 253-265.
  • Yüksel, A. ve Demir, B. (2014). “2000 kuşağı’nın sinema filmleri izleme pratikleri”. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, Cilt: 2 Sayı: 2.