SURİYELİ ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK VE SOSYAL UYUM DENEYİMLERİ: ÜSKÜDAR'DA NİTEL BİR ÇALIŞMA

Dünyada en fazla sayıda Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye’de ilk başta geri dönecekleri varsayımıyla kısa vadeli planlamalar yapılmıştır. Ancak savaşın devam etmesi, yaşam alanlarının yok olması ve gelenlerin günden güne artmasıyla birlikte daha uzun süreli planlamalar yapılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda çocukların eğitim sorunu gündeme alınmıştır. Bu soruna acil cevap olarak STK’ların öncülüğünde kendi dillerinde ve müfredatlarıyla oluşturulan Geçici Eğitim Merkezleri’nin (GEM) yeterli olmadığı kabul edilmiştir. Okul çağında yaklaşık bir milyon Suriyelinin olduğu Türkiye’de GEM’lerden devlet okullarına geçiş sürecinin iyi yönetilmesi; velilerin, idarecilerin ve öğretmenlerin yeni duruma iyi hazırlanması, öğrencilerin akademik ve sosyal uyumu açısından önem kazanmaktadır. Ortaöğretimde öğrenim gören Suriyeli öğrencilerinin okula akademik ve sosyal uyumunu ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada 13 Suriyeli öğrenci, 7 öğretmen ve 3 okul idarecisinin görüşü alınarak değerlendirilmiş ve öneriler sunulmuştur. Bulgulara göre ortaöğretim öğrencilerinin akademik uyumunu güçleştiren temel faktör, öğrencilerin Türkçe okuma ve yazma becerilerinin yetersiz olmasıdır. Sosyal uyum konusunda ise özellikle 9. sınıf öğrencilerinin grup oyunlarından ve etkinliklerden dışlanma gibi çeşitli sorunlar yaşadıkları gözlenmiştir. Suriyeli öğrencilerin arkadaşları tarafından kabulleriyle ilgili görüşleri değerlendirildiğinde öğrencilerin özellikle okula yeni başladığında, 9. sınıfta arkadaşları tarafından kabul edilmekte sorunlar yaşadıkları anlaşılmaktadır. Bu sorunlar etkinliklerden ve oyundan dışlanma, kaba davranılma gibi çeşitli olumsuz davranış biçimlerini içermektedir. Okula yeni başlayan öğrenciler akademik ve sosyal desteğe daha fazla ihtiyaç duymakta, bu desteği alan öğrenciler sonraki sınıflara daha iyi uyum sağlamaktadırlar.

ACADEMIC AND SOCIAL HARMONY EXPERIENCES OF SYRIAN SECONDARY SCHOOL STUDENTS: A QUALITATIVE STUDY IN USKUDAR

In Turkey, which hosts Syrian refugees at the highest number in the world, at first short-term plans has been made with the assumption that the Syrians would go back. But with continuation of the war, the destruction of habitat and arrivals increasing day by day, the children's education issue has been taken on the agenda starting planning more long-term planning decisions. As an immediate response to this problem, Temporary Training Centre (TTC) in their own language and curriculum which has been emerged in the leadership of NGOs haven’t been adequate. In Turkey where there are about one million Syrian at school age, the good management of the process of the transition from TTCs to the public schools, the adaptation planning of the parents, administrators and teachers to the new situation have become more of an issue in the means of the students’ academic and social adaptation. At this study which aims to show the academic and social harmony of the Syrian students who study in secondary school, the opinions of 13 Syrians students, 7 teachers and 3 school administrators has taken and evaluated and recommendations are presented. The basic finding of the research is the main factor that makes the academic harmony of the secondary school students difficult is the lack of reading and writing skills in Turkish. It has been observed that about social harmony, the 9th grade students particularly have various problems such as exclusion from group games and activities. Based on views of Syrian students on their acceptance by their friends, it is apparent that students face issues in terms of acceptance by their friends particularly at grade 9 when they start school. The issues include various negative behaviors such as preclusion from activities and games and receiving harsh treatment. New students require more academic and social support and that this support improves their harmonization during higher grades.

___

  • Apak, H. (2015). Suriyeli Göçmenlerin Gelecek Beklentileri: Mardin Örneği. Birey ve Toplum, 5, 125-142.
  • Coşkun, İ., Emin, N. M. (2016). “Türkiye’deki Suriyelilerin Eğitiminde Yol Haritası, Fırsatlar ve Zorluklar”. SETA Yayınları. Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık, İstanbul.
  • Deniz, A.Ç. Hülür, A. B. ve Ekinci, Y. (2016). Suriyeli Sığınmacıların Karşılaştığı Sosyal Dışlanma Mekanizmaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2016, s.17-40.
  • Erdem, C. (2017). Sınıfından Mülteci Öğrenci Bulunan Sınıf Öğretmenlerinin Yaşadıkları Öğretimsel Sorunlar ve Çözüme Dair Öneriler. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 2017, s.26-42.
  • Efe, İ. (2015). Türk Basınında Suriyeli Sığınmacılar. SETA Yayınları. Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık, İstanbul.
  • Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Yayınları. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Raporu (2018).
  • http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik adresinden 17 Mart 2018 tarihinde alınmıştır.
  • İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Raporu (2017).
  • https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_10/23112120_YNTERNET_BYLTENY _23-10-2017.pdf adresinden 4Nisan 2018 tarihinde elde edilmiştir.
  • Kara, Ö. T., Yiğit, A. ve Ağırman, F. (2016). Çukurova Üniversitesi Türkçe öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin Suriyeli mülteci kavramına ilişkin algılarının incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(4), 945-961.
  • Kağnıcı, Y. D. (2017). Suriyeli Mülteci Çocukların Kültürel Uyum Sürecinde Okul Psikolojik Danışmanlarına Düşen Rol ve Sorumluluklar. Elementary Education Online, 2017; 16(4): 1768-1776.
  • MEB. (2017). Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü https://hbogm.meb.gov.tr/www/suriyeliogrencilere-yonelik-koordinasyon-toplantisi-duzenlendi/icerik/589 3 Nisan 2018 tarihinde alınmıştır.
  • MEB. (2014). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Yabancılara Yönelik Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Genelgesi http://mevzuat.meb.gov.tr/html/yabyonegiogr_1/yabyonegiogr_1.html
  • MEB. (2015). Strateji Geliştirme Başkanlığı 2015-2019 Stratejik Planı http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf adresinden 19 Mart 2019 tarihinde elde edilmiştir.
  • Mercan Uzun, E. ve Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1,1, 72-83.
  • SETA. (2017). Engelleri Aşmak: Türkiye’de Suriyeli Çocukları Okullaştırmak, 2017, Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık, İstanbul.
  • ORSAM. (2014). “Suriye’ye Komşu Ülkelerde Mültecilerin Durumu: Bulgular, Sonuçlar, Öneriler”, Rapor No: 189, 2014.
  • Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri. Göç Dergisi, 2, 65-81.
  • Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
  • Saruhan C. Ş. ve Özdemir A. (2016). Bilim, Felsefe ve Metodoloji. Beta Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.