SİYASALLAŞAN ÇEVRE HAREKETLERİ VE ALTERNATİF MEDYA: YEŞİL GAZETE ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Kentleşme ve endüstrileşme ile birlikte çevresel değerlerin, sürdürülebilir enerji kaynaklarının korunmasının zorlaşması nedeni ile ortaya çıkan çevre hareketleri; boyutu küresel ısınmaya varan kirliliğe, ormanların yok edilmesine, tüm canlıların hayatının tehdit eden olumsuz çevresel etmenlere dikkat çekmek, kamuyou oluşturmak ve sorunlar için çözüm geliştirmek amacındadır. Bu amaçlara ulaşmak için partiler bazında örgütlenme, çevrecilerin geliştirdiği yöntemlerden biridir. Batıda 1970’lere, Türkiye’de 1988 yılına rastlayan çevreci partileşme, gönüllü kuruluşların çalışmalarının yetersizliğinden dolayı, bir baskı mekanizması görmek niyetiyle ortaya çıkmıştır. Türkiye’de Yeşiller partisi adı ile kurulan bu oluşum, inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. Son olarak 2012 yılında Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi olarak çevre hareketlerine ve bu hareketlerin yanı sıra yeni toplumsal hareketler perspektifinde kadın, LGBTİ, gençlik, çocuk, engelli, hayvan hakları savunucularının da mücadelelerine sahip çıkmayı amaç edinmiştir. Tüm toplumsal hareketlerde olduğu gibi, çevresel hareketlerin de duyuruma ihtiyacı vardır. Doğası gereği toplumsal hareketlerin sistem karşısında olması, ana akım medya tarafından temsilinde sorun oluşturmaktadır. Bu sebeple gerek organizasyon yapısı, amaçları, gerekse içeriği bakımından ana akım medyadan farklılaşan ve işlevi karşıt kamular oluşturmak olan alternatif medyadan faydalanılır. Bu çalışmada, Yeşil Gazete üzerinden, siyasallaşan çevre hareketlerinin alternatif medya ile olan ilişkisi değerlendirilecektir. Bunun için öncelikle siyasallaşan çevre hareketleri, alternatif medya ilişkisi literatür taraması yapılarak irdelenmiştir. Daha sonra Yeşil Gazete’nin organizasyon yapısı, amaçları, yayın politikası ile ilgili gazetenin Nükleer haberler editörü Pınar Demircan ile gerçekleştirilen yapılandırılmış görüşmeden elde edilen bilgiler aktarılmıştır. Son olarak ise, içerik çözümlemesi yapılarak, Yeşil Gazete’de çevre sorunlarına ve siyasallaşan çevre hareketlerine ne kadar yer verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca ana akım medya-Yeşil Gazete karşılaştırılması da yapılarak alternatif medyanın farkları ortaya konmak istenmiştir. Sonuç olarak, siyasallaşan çevre hareketlerinin Yeşil Gazete üzerinden kitlesine ulaştırılması bakımından önemi ortaya konmuştur. Bununla birlikte Yeşil Gazete’nin, çevre hareketleri ile ilgili yaptığı haberlerin yanı sıra siyasi bakımdan yalnızca iki partiye ve bu partilerin belediye başkan adaylarına odaklanması, bu nedenle de altenatif medyanın en önemli özelliği demokratik ve siyasi açıdan bağımsız olma özelliğini yitirmesi dolayısıyla alternatif olma niteliğini kaybettiği kanısına varıldığı da çalışmada ifade edilmiştir.

POLITICAL ENVIRONMENT MOVEMENTS AND ALTERNATIVE MEDIA: AN EVALUATION ON YEŞİL GAZATTE

Environmental movements resulting from the difficulty of preserving environmental values and sustainable energy sources with urbanization and industrialization; It aims to draw attention to the pollution that reaches to global warming, the destruction of forests, the negative environmental factors that threaten the life of all living things, to create public opinion and to develop solutions for problems. In order to achieve these goals, organization on the basis of parties is one of the methods developed by environmentalists. In the West the 1970s, which coincided with the environmentalists in Turkey in 1988 on a party, due to the lack of work of voluntary organizations, has emerged with the intention of seeing a pressure mechanism. This formation was established with the name of the Yeşiller Party in Turkey has followed a bumpy course. Finally, in 2012, as the Yeşiller ve Sol Gelecek Party, it aimed to protect the environmental movements as well as the rights of women, LGBTI, youth, children, disabled and animal rights defenders in the perspective of new social movements. As with all social movements, environmental movements need announcement. The fact that social movements are against the system by nature creates problems in the representation of the mainstream media. For this reason, alternative media, which differ from the mainstream media in terms of both organizational structure, objectives and content, are used to create opposing public functions. In this study, the relationship between politicized environmental movements and alternative media will be evaluated through the Yeşil Gazette. For this reason, first of all, the relationship between the political movements and the alternative media has been examined by literature review. Afterwards, the information obtained from the structured interview held with the newspaper's Nuclear News Editor Pınar Demircan about the organizational structure, objectives and publication policy of the Yeşil Gazette was presented. Finally, content analysis was conducted to determine the extent to which environmental problems and politicized environmental movements were included in the Yeşil Gazette. In addition, the mainstream media-Yeşil Gazette comparison was made to reveal the differences of alternative media. As a result, the importance of the politicized environmental movements in terms of reaching the masses through the Yeşil Gazette was revealed. However, it was concluded that the newspaper's publications only focused on a few parties and their candidates for mayor candidates, thus losing their political independence and therefore an alternative nature.

___

  • Castells, M. (2013), Kimliğin Gücü(Çev. E. Kılıç), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Ceritli, İ. (2001), “Çevreci Hareketin Siyasallaşma Süreci”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:25. No: 2. 213-226.
  • Commoner, B. (1973), Ecology and Social Action, School of Forestry and Conservation, University of California. Cumhuriyet Gazetesi, Ocak 2019.
  • Çoban, B. (Tarih Yok), “Toplumsal Hareketler ve Radikal Medya”, Erişim: https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/5590239/TOPLUMSAL_HAREKETLER _VE_RADIKAL_MEDYA.pdf?AWSAccessKeyId=AKIAIWOWYYGZ2Y53UL3A&Expires =1554285864&Signature=I%2Ftexb77hJ59zLOKSdpPBrJRZRI%3D&response-contentdisposition=inline%3B%20filename%3DToplumsal_Hareketler_ve_Radikal_Medya.pdf
  • Downing, J. (1984), Social Movement Theories and Alternative Media: An Evaluation and Critique, Communication, Culture & Critique.
  • Duru, B. (1995), “Çevre Bilincinin Gelişim Sürecinde Türkiye’de Gönüllü Çevre Kuruluşları”,Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi, Kent ve Çevre Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Erdoğan, İ.,Ejder, N. (1997), Çevre Sorunları Nedenler Çözümler, Ankara: Doruk Yayınları. Hürriyet Gazetesi, Ocak 2019.
  • Johnston, H., Larana, E., Gusfield J.R. (1994), “İdenties, Grievances and, New Social Movements”, New Social Movements, Philedelphia: Temple University Press, 6-8.
  • Keleş, R. (1997), “Çevre ve Siyaset”, İnsan Çevre Toplum (Yay. Haz. R. Keleş), Ankara: İmge Kitabevi, 236-287.
  • Kılıç, S., Tok, N. (2013), Çevrecilikte Yeni Bir Kimlik: Ekolojizm, Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries),Cilt: 8, Sayı:2, 223-250.
  • Morin, E. (1998), “Edgar Morin ile Söyleşi: Bir Uygarlık Bunalımı”. (Çev. A. Derman),Cogito, Sayı: 14, 102-117.
  • Mutlu, E. (1998), İletişim Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları/ARK.
  • Offe, C.(1999), “Yeni Sosyal Hareketler: Kurumsal Politikanın SınırlarınınZorlanması”, Yeni Sosyal Hareketler Teorik Açılımlar, (Haz. K. CAYIR),İstanbul: Kaknus Yayınları, 53-80.
  • Öz, E. (1989), “Dünyada ve Türkiye’de Ekoloji Hareketinin Gelişimi: Çevre Koruma Derneklerinden Siyasal Partilere”, Türkiye Günlüğü Dergisi, Sayı:3.
  • Özer, M. A. (2001). “Yeşil Hareket: Alman Yeşilleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, 173-198.
  • Öztürk, Ö. (2017). “Çevrecilik Söylemleri ve Türkiye’deki Çevre Hareketlerinin Seyri”. Journal ofHistory Culture and Art Research, 6(2), 441-456.
  • Porritt, J. (1989), Yeşil Politika(Çev. A. Türker), İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
  • Sabah Gazetesi, Ocak 2019.
  • Simonnet, D. (1990), Çevrecilik(Çev. M. S. Şakiroğlu), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Yeşil Gazete, Ocak 2019.
  • Yeşiller Partisi Program ve Tüzüğü, 1989.