Özel GünlerdekiGeleneksel Yemek Anlayışının Gastronomi Açısından Değerlendirilmesi: Ürgüp Örneği

Geleneksel mutfak kültürü özellikle son zamanlarda insanların ilgisini çekmeye başlayan bir konu olmuştur. Turistik destinasyonların bazıları geleneksel mutfağı önemli bir turistik ürün olarak pazarlamaktadır. Bir çekicilik unsuru olan geleneksel mutfak bölgenin çekiciliğini artırarak, yerel mutfağın korunmasına ve sürdürülebilir olmasına etki edebilmektedir. Zengin bir mutfak kültürüne sahip Anadolu, farklı kültürleri de içinde barındırmakta ve farklı geleneklere ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle düğün, sünnet, cenaze törenleri ve bayramlar gibi özel günler Anadolu’da önemli görülmekte ve bu günlerde gelenekler yaşatılmaktadır. Bu özel günlerde yapılan geleneklerden biri de misafirler ve davetliler için özel yemeklerin hazırlanmasıdır. Bu çalışmada, aynı zamanda önemli bir turistik destinasyon olan, Ürgüp’te kına ve düğün, sünnet, cenaze ve dini bayramlar için hazırlanan yiyecek ve içecek ürünlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada farklı özel günlerde farklı yiyecek ve içecek ürünlerinin hazırlandığı belirlenmiştir. Özel günlerde hazırlanan yemeklerde kullanılan malzemelerin bölgede yetişen ürünlerden elde edilerek hazırlandığı ve bölge koşullarının yemekler üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Ayrıca özel günlerde tandır geleneğinin ve bölgesel ürünlerin yaşatılmasının yanında, modern yaşamın özel günlerdeki mutfak kültürü üzerinde etkili olmaya başladığı belirlenmiştir.Çalışmada özel günlerde hazırlanan yemeklerde kültür, inanç, gelenek ve toplumsal normlar gibi değişkenlerin de etkili olduğu iafade edilebilir.Çalışmada ayrıcaelde edilen bulgulara yönelik olarak; yerel yöneticilere, turizm paydaşlarına, yiyecek içecek işletmelerine ve diğer turizm işletmerine yönelik öneriler sunulmuştur.

Gastronomic Evaluation of theTraditional Food Concept onSpecial Occasions: Case of Urgup

Traditional culinary culture has recently become a subject of interest to people. In particular, some of the tourist destinations market traditional cuisine as an important tourist product. Traditional cuisine, which is an attraction element, can increase the attractiveness of the region and affect the preservation and sustainability of local cuisine. Anatolia, which has a rich culinary culture, hosts different cultures and traditions. Especially special occasions such as weddings, circumcision, funeral ceremonies and regional festivals are seen as important in Anatolia and traditions are kept alive in these days. One of the traditions of these special occasions is the preparation of special dishes for invitees and guests. In this study, it is aimedto determine the food and beverage products prepared for henna nights and weddings, circumcision, funerals and religious holidays in Ürgüp, which is also an important tourist destination. It was determined that different food and beverage products were prepared on different special days. It can be said that the ingredients used in the meals prepared on special occasions are obtained from the products grown in the region and the regional conditions have an effect on the meals. It can also be said that despite the tradition of tandouri and regional products made on special days, modern life started to have an impact on the culinary culture of special days.In addition, according to research findingsof this study, suggestions are presented to local administrators, tourism stakeholders, food and beverage businesses and other tourism busiesses.

PDF

___

Akdağ, G. &Üzülmez, M. (2017). Sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında otantik yiyeceklere yönelik bir inceleme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 301-309.http://dx.doi.org/10.21325/jotags.2017.132
Ardıç-Yetiş, Ş. (2015). Kapadokya yemek kültürü ve Mustafapaşa Beldesi (Sinasos) örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies,3(2), 12-19.
Artun, E. (2011). Çukurova halk kültüründetörenler, bayramlar, şenlikler.III. Uluslararası Türk Kültür Kurultayı, 21-23 Mart.
Aslan, Z., Güneren, E. &Çoban, G. (2014). Destinasyon markalaşma sürecinde yöresel mutfağın rolü: Nevşehir örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies,2(4), 3-13.
Avanos (2012). Geçmişten günümüze Avanos. Ada ofset.
Berber, O. (2009). Türk kültüründe eğlence ve birlik unsuru olarak düğünler. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2(10), 1-11.
Beşirli, H. (2010). Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi, 22(87), 159-169.
Bilgin, A. (1998). Bolulu aşçıların Osmanlı saray mutfağına girişleri. Bolu’da Halk Kültürü ve Köroğlu Uluslararası Sempozyumu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yayınları, 43-55, Bolu, 1998.
Bolçay, E. (2014). Erzurum’da cenaze gelenekleri.Türkbilig,28, 111-118.
Çetin, C. (2008). Türk düğün gelenekleri ve kutsal evlilik ritüeli. AnkaraÜniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 48(2), 111-126.
Çınar, Z. (2019) Geçiş dönemlerinde mutfak kültürü ve yöresel mutfak uygulamaları: ege bölgesi’nde nitel çalışma. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Demir, C. &Çevirgen, A. (2006). Turizm ve çevre yönetimi sürdürülebilir gelişme yaklaşımı. Nobel Yayıncılık.
Deveci, B., Türkmen, S. &Avcıkurt, C. (2013). Kırsal turizm ile gastronomi turizmi ilişkisi: Bigadiç örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3(2), 29-34.
Durlu-Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S. &Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies,1(1), 13-20.
Erol, G., Örgün, E. & Keskin, E. (2019). Gastronomi turizmi kapsamında Kapadokya bölgesi yemekleri: sosyal medya analizi. 6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, 26-27 Nisan.
Fernàndez-Armesto, F. (2007). Yemek için yaşamak: Yiyeceklerle dünya tarihi. Elif Uras Akhan (Çev.). İletişim Yayınları.
Güldemir, O. &Işık, N. (2011). Nevşehir mutfak kültürü ve yemekleri. 1. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu, 151-176.
Güneş, G., Ülker, H.İ. &Karakoç, G. (2008). Sürdürülebilir turizmde yöresel yemek kültürünün önemi. II. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler,10-11 Nisan.
Gürçayır, S. (2010). Türk ve Makedon kültürlerinde geçiş ritüelleri ve yemekler. Aynı Tadı Paylaşmak: Türkiye ve Makedonya Geleneksel Ortak Mutfağı Çalıştayı, 66-73.
Hacıoğlu, N., Girgin, G.K. &Giritlioğlu, İ. (2009). Yiyecek–içecek işletmelerinin pazarlama faaliyetlerinde yöresel mutfakların kullanımı: Balıkesir örneği. 3. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, 17-18 Nisan.
Işıldar, P. (2016). Sürdürülebilirlik ve gastronomi. Hülya Kurgun ve Demet Bağıran-Özşeker (Ed.), Gastronomi ve Turizmiçinde (47-63). Detay Yayıncılık.
Mandaloğlu, M. (2012). İslamiyet’ten önce Türklerde toplantı ve törenler. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(2), 211-232.
Onay, İ. (2013). İslamiyetten önce Türklerde cenaze ve defin işlemlerinde uygulanan gelenekler ve bunların amaçları.International Journal of Social Science Studies,6(3), 479-490.
Perçin, N., Örgün, E., Erol, G. & Keskin, E. (2019). Gastronomik bir değer olarak Nevşehir mutfağı. 4. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi, 19-21 Eylül.
Sabbağ, Ç. &Boğan, E. (2019). Ulusal gastronomi ve Türk mutfağı. Mehmet Sarıışık ve Gülçin Özbay (Ed.), Türk Mutfağının Gelişim Sürecine Genel Bakışiçinde (s. 3-79). Detay Yayıncılık.
Sağır, A. (2012). Bir yemek sosyolojisi denemesi örneği olarak Tokat mutfağı. Turkish Studies, 7(4), 2675-2695. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3834
Samancı, Ö. (2018). Türk mutfak kültüründe helva geleneği. https://turkascihaberleri.com/HaberDetay/32719/index.html(Erişim tarihi: 20.07.2019).
Şen, N. & Silahşör, Y. (2018). Gastronomi turizmi kapsamında Erzincan ili yiyecek içecek işletmelerinde sunulan yöresel yemekler üzerine bir araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi,2(Ek.1), 414-429.
Türker, A. & Çelik, İ. (2012). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının turistik ürün olarak geliştirilmesine yönelik alternatif öneriler. Yeni Fikir Dergisi, 4(9), 86-98.
Türkyılmaz, D. (2016). Eğlencenin tadı: Türk ve Macar kültürlerinde bayram ve festival yemekleri.Mihaly Hoppal, M. Öcal Oğuz & Evrim Ölçer Özünel(Ed.), Tatların Benzer Dünyası: Türk-Macar Ortak Yemek Kültürüiçinde,UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yayınları.
Yalçın Çelik, D. (2010). Mengen’de özel gün yemekleri. Milli Folklor, 22(86), 127-39.
Yeşil, Y. (2012).Türk dünyasında geçiş dönemi ritüelleri ve bu ritüellerde icra edilen türler. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
Yeşil, Y. (2014). Türk dünyasında geçiş dönemi ritüelleri üzerine tespitler. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 3(9), 117-136.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yurday, Y.İ. &Kıngır, S. (2019). Ulusal gastronomi ve Türk mutfağı. Mehmet Sarıışık ve Gülçin Özbay (Ed.), İç Anadolu Bölgesi Mutfağıiçinde (s. 373-450). Detay Yayıncılık.
Yurtseven, H.R. (2011). Sustainable gastronomic tourism in Gokceada (Imbros): Local and authentic perspectives. International Journal of Humanities and Social Science, 1(18), 17-26.
Yüksel, G. (2011). Kastamonu’da dini bayramları kutlama gelenekleri ve bu geleneklerin insan ilişkilerine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 26, 1-26.
Yüncü, H.R. (2009). Sürdürülebilir turizm açısından gastronomi turizmi ve Perşembe yaylası. 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı, 27-35.
Zağralı, E. &Akbaba, A. (2015). Turistlerin destinasyon seçiminde yöresel yemeklerin rolü: İzmir Yarımadası’nı ziyaret eden turistlerin görüşleri üzerine bir araştırma. Journal of Yasar University, 10(40), 6633-6644.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ