MİTOLOJİK VE EFSANEVİ UNSURLARIN TURİSTİK ÇEKİCİLİK ÜZERİNE ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: GİRESUN ADASI ÖRNEĞİ

Mitolojik öyküler ve efsaneler, masalsı anlatımlarıyla, olağanüstü yeteneklere ve özelliklere sahip kahramanlarıyla, ilgi çekici ve insanı sürükleyen olay örgüleriyle, insanları cezbedebilmektedir. Dolayısıyla mitolojik öyküler ve efsanelerde ismi geçen yerler de bu ilgiden nasiplenebilmektedir. Mitolojik öykülerin ve efsanelerin geçtiği yerlere yapılan turlarda ziyaretçilerin en çok ilgi gösterdiği unsurlardan birisi de gezdikleri yerlerle ilgili olarak anlatılan efsane ve mitolojik olaylardır. Anadolu coğrafyası da başta Yunan mitolojik öykü ve hikâyeleri olmak üzere pek çok mitolojik öyküler ve efsanenin doğuş yeri olarak dikkat çekmektedir. Giresun ili de bu bakımından ilgi çekici birçok efsane ve mitolojik öykünün ortaya çıktığı yerlerden birisidir. Bu bağlamda çalışma sahamız olan Giresun Adası, başta Altın Post Efsanesi olmak üzere çeşitli efsane ve mitolojik öykülere ev sahipliği yapmıştır. Bu çalışmada Giresun Adası’nın bağlantılı olduğu mitolojik öykülerin ve efsanelerin, adanın turizm potansiyeline olan etkilerinin ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Çalışmada araştırma yöntemi olarak hem nicel hem de nitel verilerin olduğu örnek olay (durum çalışması) yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama yöntemi olarak; gezi-gözlem, anket ve mülakatlardan yararlanılmıştır. Bu kapsamda adanın doğal, tarihi ve kültürel özellikleri ile mitolojik öyküleri ve efsaneleri incelenmiş, adaya yönelik turistik aktiviteler ve projeler araştırılmıştır. Ayrıca Giresun Adası’nın mitolojik özelliklerinin halk nezdindeki durumunu belirlemek amacıyla 2019 yılının ilkbahar ve yaz aylarında basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle Giresun kentinde yaşayan 363 kişiye anket uygulaması gerçekleştirilmiş, konumuzla bağlantılı kamu kurumu yetkilileri ve sivil toplum temsilcilerinden bir kısmıyla da mülakatlar yapılmıştır. Yaptığımız araştırmalar neticesinde, Giresun Adası’nın başta mitolojik öyküleri ve efsaneleri olmak üzere, tarihi kalıntıları ve doğal özellikleriyle değerlendirilebilecek düzeyde turizm potansiyeline sahip olduğu, ankete katılanların da adanın turizme kazandırılmasını destekledikleri anlaşılmaktadır. Bununla birlikte ankete katılanların bu konuda günümüze kadar yapılan çalışmaları yeterli bulmadıkları da gözlenmektedir. Dolayısıyla böylesine kıymetli bir kültür ve tabiat varlığına istenilen düzeyde ilgi gösterilmediği, günümüze kadar adanın turizme açılması için gerekli olan başta ulaşım olmak üzere çevre düzenlemesinin ve donatıların, tanıtımın ve markalaşmanın yeterli ölçüde yapılmadığı gözlenmektedir. Ayrıca ilgili kişilerle yaptığımız mülakatlarda da belirtildiği üzere adanın özellikle mitolojik ve arkeolojik açıdan değerlendirilebilecek özelliklerine daha fazla dikkat çekilmesi gerekmektedir. Günümüzde özellikle DOKAP tarafından desteklenen proje başta olmak üzere adaya yönelik ayağı yere basan ve uzun vadeli planlamalara dayanan proje ve planlamaların, adanın sürdürülebilir bir şekilde, turistik değerlerinin korunarak turizme kazandırılabilmesine dikkate değer katkılar yapacağı kanısındayız

EVALUATION OF THE EFFECTS OF MYTHOLOGICAL AND LEGENDARY ELEMENTS ON TOURISTIC ATTRACTION: GIRESUN ISLAND EXAMPLE

Mythological stories and legends lure people with their epic storytelling, their heroes with extraordinary abilities and features and event patterns engaging people. Therefore, the mythological stories and the places that are named in legends can benefit from this interest. One of the most interesting elements of the tours to the places where mythological stories and legends are created is the myths and mythological events that are described in relation to the places that can be visited. The Anatolian geography also draws attention to many mythological stories and legends, especially Greek mythological stories and tales. Giresun province is also one of the places where many interesting myths and mythological stories emerged in this respect. In this context, Giresun Island, which is our study subject, has hosted various myths and mythological stories, especially the Altın Post legend. In this study, it is aimed to reveal the effects of the mythological stories and legends that are linked to Giresun Island to the tourism potential of the island. It was preferred case study which includes both quantitative and qualitative data as a research method in this study. There were used travel-observation and survey form as data collection method. In this context, the island's natural, historical and cultural features and mythological stories and legends were examined and tourist activities and projects aimed at the island were also investigated. In order to determine the state of the mythological features of Giresun Island, in the spring and summer of 2019, a simple random sampling method was carried out by a questionnaire to 363 people living in Giresun city and interviews are made with representatives of some public institutions and civil society entities related to our subject. As a result of our research, it is understood that Giresun Island has a tourism potential to be assessed especially with regards to mythological stories and legends, historical ruins and natural characteristics, the surveyed people supported adaptation of the island to tourism in this regard. However, it is observed that they do not thinks what has been done so far to be sufficient. Therefore, the presence of such a precious culture and nature is not interested at the desired level so far and environmental regulation and supply of equipment, promotion and branding activities are not sufficient to the extent possible for opening the island to tourism. In addition, as stated in our interviews with related persons, more attention should be paid to the features of Giresun Island which can be evaluated especially in terms of mythological and archaeological aspects. Today, we think that especially the project supported by DOKAP as a strong and long-term planning projects based on the island's sustainable, touristic values can make remarkable contributions to island to be a prominent touristic area.

PDF

___

Anonim, (2005), Giresun İl Çevre Durum Raporu, Giresun Valiliği, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Giresun.
Anonim, (2008), Giresun Adası Kullanım Esasları ve Ekoturizm Gelişim Planı, Giresun Turizm ve Tanıtma Derneği, Giresun.
Anonim, (2012), Anadolu Mitolojisi, MEB Konaklama ve Seyahat Hizmetleri, Ankara. Erişim Adresi: http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Anadolu%20Mitolojisi.pdf(Erişi m Tarihi: 25.02.2019).
Anonim, (2013), Giresun İli Doğa Turizmi Master Planı(2013-2023), Orman ve Su İşleri Bakanlığı 12 Bölge Müdürlüğü Giresun Şube Müdürlüğü, http://bolge12.ormansu.gov.tr/Erişim Tarihi: 16.09.2013).
Anonim, (2015), 2015 Faaliyet Raporu ve Tanıtım Bülteni, Giresun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Giresun.
Anonim (2017), Giresun İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, Giresun Valiliği, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Giresun.
Anonim, (2018), Giresun İl Turizm Stratejisi ve Eylem Planı, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı, Trabzon. Erişim Adresi:http://www.doka.org.tr/dosyalar/editor/files/giresun-il-turizm-stratejisi-ve-eylem-plani.pdfErişim Tarihi: 17.08.2019).
Akyol, M., (2018), Giresun’da Efsaneler Söylenceler Masallar, Kültür Ajans Yayınları No: 367, Ankara.
Aktaş, S. ve Batman, O., (2010), “Efsanelerin Turistik Çekicilik Üzerine Etkileri: Profesyonel Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma”, e-Journal Of New World Sciences Academy, Cilt:5, Sayı: 4, s. 367-395.
Altun, İ.E., (2013), Giresun-G 40 Paftası, Türkiye Jeoloji Haritaları, MTA, Jeoloji Etütleri Dairesi, N0:186, Ankara.
Arınç, K., (2014), Doğal, Beşeri, İktisadi ve Siyasal Yönleriyle Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri, Biyosfer Araştırmaları Merkezi, Coğrafya Araştırmaları Serisi No: 105, Erzurum.
Atalay, İ., (1987), Türkiye Jeomorfolojisine Giriş, Ege Üniv. Ed. Fak. Yay. No: 9, İzmir.
Atalay, İ., (1997), Türkiye Coğrafyası, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
Bekdemir, Ü. ve Sezer, İ., (2016), Giresun İlinin Turizm Potansiyeli, Giresun Üniv. Bilimsel Araştırma Başkanlığı (BAP) Projesi, Proje No: Sos-BAP-A-220413-37, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara.
Berens, E.M., (2013), Antik Yunan Efsaneleri ve Roma Mitleri, İlya İzmir Yayınevi, İzmir.
Brooks, F., (2017), Altın Post’un Peşinde, Büyülü Fener Yayınları, İstanbul.
Can, Ş., (1994), Klasik Yunan Mitolojisi, İnkılap Yayınevi, İstanbul. DOKAP, (2019), Giresun Adası'nda Turizm ve Botanik Parkı Projesi, DOKAP Başkanlığı, Piraziz/Giresun.
Fink, F. (2004), Antik Mitoloji’de Kim Kimdir?, İlya İzmir Yayınevi, İzmir.
GMİM, (2019), Giresun Merkez’e Ait 1950-2017 Arasında Meteorolojik Veriler, Giresun Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü, Giresun.
Gökdağ, B. A.-Gökşen, C., (1998), “Giresun Efsaneleri”, Giresun Kültür Sempozyumu (30-31 Mayıs 1998), s. 188-200, İstanbul.
Gökşen, C, (1999), Giresun Efsaneleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Graves, R. (2004), Yunan Mitleri, Say Yayınları, İstanbul.
Gül, S., (2017), “Mit ve Efsanelerin Amasya Turizmindeki Yeri”, Uluslararası Amasya Sempozyumu (4-7 Ekim 2017) Bildiriler Kitabı Cilt: 2, s. 1059-1078. Amasya.
İltar, G. ve Temür, A., (2018), “Doğu Karadeniz’de Antik Bir Yerleşim: Aretias/Khalkeritis Adası (Giresun Adası)”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Sayı: 24, s. 11-30.
İnandık, H, (1971), Deniz ve Kıyı Coğrafyası, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları No 47, İstanbul.
Kara Düzgün, Ü., (2009), “Giresun Adak Yerlerinde Tespit Edilen Çeşitli Uygulama, İnanış ve Efsaneler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume:2/7, s. 133-153.
Karagöz, İ., (2007), Mitolojide Doğu Karadeniz, Derya Kitabevi, Trabzon.
Kardeniz Yağmur, S., (2018), “Efsane ve Mitoloji Üzerine Genel Bir Değerlendirme ve Efsane Mitoloji İlişkisi”, Asia Minor Studies-İnternational Journal Of Social Scıences, Cilt:6, Sayı:12. s. 3117- 328.
Koçman, A., (1993), Türkiye İklimi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları:72, İzmir.
MGM, (2016), Erinç İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi, Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü, Ankara. Erişim Adresi: https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklim_siniflandirmalari/erinc.pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2019).
Nar, M.Ş., (2014), “Günümüz Toplumunda Mitler: Anadolu Halk Efsaneleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Cyprus İnternational University Folklor/Edebiyat Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 79, s. 55-77.
Örenç, A.F., (2009),“Geçmişten Günümüze Giresun Adası”, Uluslar arası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu 09- 11 Ekim 2008, Cilt: 1, Ankara, 40- 54.
Özmenli, M., (2013), Giresun Tarihi (Eskiçağdan Ortaçağ’ın Sonuna Kadar), Eser Ofset Basım ve Yayın Matbaacılık, Erzurum.
Sever, R., (2015a), Coğrafik Konum, Ü. Bekdemir ve Fatsa M.(Edit), Geçmişten Günümüze Giresun, Giresun Valiliği, Giresun İl Özel İdaresi, s. 11-12, Giresun.
Sever, R., (2015b), Fiziki Coğrafya, Ü. Bekdemir ve Fatsa M.(Edit), Geçmişten Günümüze Giresun, Giresun Valiliği Giresun İl Özel İdaresi, s. 92-139, Giresun.
Seyidoğlu, B., (1992), Efsane, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü (Edit), Türk Dünyasının El Kitabı Üçüncü Cilt, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları: Seri: 1, Sayı: A-23, Ankara.
TDK, (2019), Efsane ve Mitolojinin Tanımı, Erişim Adresi:http://tdk.gov.tr(Erişim Tarihi: 25.02.2019).
Yenipınar, U. ve Yıldırım, O. (2016), “Destinasyon Markalaşmasında Yerel Simgelerin Logo ve Amblemlerde Kullanılması: Muğla Araştırması”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi/ Journal of Travel and Hospitality Management, Cilt: 13, Sayı: 1, s.28-46.
Yılar, Ö., (2005), “Mit-Efsane ve Eğitim”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 11, s. 383- 392.
http://www.giresunkulturturizm.gov.tr/TR-58223/giresun-adasi-kazi-calismalari.html (Erişim Tarihi: 10.05.2019).
Yılmaz, H., (2015), “Köröğlu Turizminin Oluşturulmasında Filmlerin Rolü”, AIBU Journal of Social Sciences, Cilt:15, Sayı:3, s. 201-220.
http://www.giresunkulturturizm.gov.tr/TR-206819/giresun-adasi-ii-derece-arkeolojik-sit-alani.html (Erişim Tarihi: 10.05.2019).
http://giresun.gov.tr/giresun-adasi-icin-unesco-dunya-mirasi-gecici-listesine-kayit-basvurusu-yapildi (Erişim Tarihi: 10.05.2019).
https://www.Altın Post.net (Erişim Tarihi: 17.08.2019).
https://www.denizlerdeyiz.org/geziler/ralli/daddetkinlik-katilim-formu (Erişim Tarihi: 17.08.2019).
https://www.denizlerdeyiz.org/daddrally-black-sea-2019(Erişim Tarihi: 17.08.2019).
https://portal.emodnet-bathymetry.eu/(Erişim Tarihi: 17.10.2019).
H. Adanır, görüşme, 24.05.2019. T. Uzuner, görüşme, 30.05.2019.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ