MESLEKİ TÜKENMİŞLİK ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu araştırmanın amacı Mesleki Tükenmişlik Ölçeği’ni geliştirmek ve geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Tükenmişlik sendromu çeşitli meslek dalları açısından önemli bir sorundur. Mesleki Tükenmişlik Düzenlerinin belirlemeye yönelik olan çalışma tarama modeli niteliğinde betimsel bir çalışmadır. Bir ölçeğin geliştirilmesi aşamaları genel olarak şöyle sıralanabilir. Maddeleri oluşturma, Uzman görüşüne başvurma, Ön sınama, Geçerlik çalışması, Faktör analizi ve güvenilirlik hesaplama şeklinde sıralanabilir. Çalışma 171’i kadın, 169’ı erkek olan toplam 340 kişi üzerinde yürütülmüştür. Mesleki Tükenmişlik Ölçeği 1”hiçbir zaman” ve 5 “her zaman” şeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir. Ölçeğin madde analizi için düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi, güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı ile incelenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri SPSS 25 paket programı ile yapılmıştır. Mesleki Tükenmişlik Ölçeği yapı geçerliği için uygulanan açımlayıcı faktör analizi sonucunda toplam varyansın %32,24’ünü açıklayan, öz-değeri 7,09 olan tek boyutlu ve 22 maddeden oluşan bir ölçme aracı elde edilmiştir. Ölçeğin KMO örneklem uygunluk katsayısı .90 olarak bulunmuştur. Ölçeğin faktör yükleri .41 ile .72 arasında sıralanmaktadır. Yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ise modelin uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu göstermektedir. Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı .89 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .37 ile .67 arasında sıralanmaktadır. Bu sonuçlar Mesleki Tükenmişlik Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

MANAGER PERCEPTION SCALE: THE STUDY OF VALIDITY AND RELIABILITY

The purpose of this research is to develop the Manager Perception Scale and to examine its reliability and validity values. Burnout syndrome is an important problem for various occupations. This is a descriptive study which is a screening model. The stages of developing a scale can be listed as follows. Create items, consult expert opinion, pretest, validity study, factor analysis and reliability calculation. The study was conducted on a total of 340 individuals, 171 of whom were females and 169 of them males. Occupational Burnout Scale 1 has a 5-point Likert-type rating of ”never” and 5 “always”. Corrected item total correlation coefficients were calculated for item analysis of the scale. The construct validity of the scale was explored by exploratory factor analysis and its reliability was examined with Cronbach alpha internal consistency reliability coefficient. Validity and reliability analyzes were performed with SPSS 25 package program. As a result of the exploratory factor analysis applied for the construct validity of the Occupational Burnout Scale, a one-dimensional and 22-item measurement tool was obtained, explaining 32.24% of the total variance and having an eigenvalue of 7.09. The KMO sample suitability coefficient of the scale was found to be .90. Factor loads of the scale ranged between .41 and .72. The results of the confirmatory factor analysis showed that the goodness of fit indices of the model were acceptable. Cronbach's alpha internal consistency reliability coefficient was .89. Corrected item total correlation coefficients of the scale ranged between .37 and .67. These results show that the Occupational Burnout Scale is a valid and reliable measurement tool.

PDF

___

Akıncı, Z. (2002). Turizm sektöründe İş gören iş tatminini etkileyen faktörler: Beş yıldızlı konaklama işletmelerinde bir uygulama. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4, 1- 25.
Berk, F. (2012). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde uygulanan performans görevlerine yönelik geliştirilen tutum ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 597-615, Doi Number: 10.7827/TurkishStudies.3579, http://www.turkishstudies.net, ANKARA-TURKEY
Büyüköztürk, Ş. (2004), Veri Analizi El Kitabı, Pegem A Yayıncılık, Ankara. Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi EI Kitabı (5. Baskı). Ankara: Cantekin Matbaası.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Byrne, B. M. (1991). Burnout: Investigating the impact of background variables for elementary, intermediate, secondary, and university educators. Teaching and Teacher Education, 7(2), 197-209.
Byrne, B. M. (1998). Structural Equation Modeling With Lisrel, Prelis and Simlis: Basic Concepts, Aplications and Programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Devellis, R. F. (2017). Scale Development Theory and Applications. London: SAGE Publications Inc.
Dickey, D. (1996). Testing the fit of our models of psychological dynamics using confirmatory methods: An introductory primer. Advances in Social Science Methodology, Bruce Thompson (Ed.). London: JAI Press.
Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri, Turkiye Klinikleri J Med Sci, 33(1), 210-223
Friedman, I. A. (1991). High and low burnout schools: School culture aspects of teacher burnout. Journal of Educational Research, 84(6), 325-333.
Friedman, I. A., & Farber, B. A. (1992). Professional self-concept as a predictor of teacher burnout. Journal of Educational Research, 86, 28-35.
Güzeller, C. O. (2005). Orta öğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavının geçerliği. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Hoyos, T., & Kallus, K. W. (2005). Burnout risk factors: Stress-recovery-state and coping among teachers. Department of Psychology. University of Graz. Austria.
Karahan, Ş. ve Uyanık-Balat, G. (2011). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (1), 1-14.
Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
Kırmızı, F. S. (2012). Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 2353-2366, Doi Number: 10.7827/TurkishStudies.3372, http://www.turkishstudies.net, ANKARA-TURKEY
Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Publication, Inc. Köklü, N. (1995). Tutumların ölçülmesi ve likert tipi ölçeklerde kullanılan alternatif seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 28 (2), 81-94
Maslach, C., Schaufeli W. B., Leiter M. P., Job Burnout, Annual Review of Psychology, Vol. 52, 2001, s. 397-422.
Maslach, C., Stress, Burnout and Workaholizm, In R.R. Kilburg, P.E. Nethan, R.W. Thoresan (Eds.), Professional in distress: Issues, Syndromes and Solutions in Psychology Washington, DC: American Psychological Association, 1986, s. 53-75.
Özben, Ş. ve Argun, Y. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin umutsuzluk ve tükenmişlik düzeyleri üzerine bir araştırma. Ege Eğitim Dergisi, 3(1), 36-48
Özdamar, K. (2015). Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi 1. Eskişehir: Nisan Kitabevi Schermelleh-Engel, K. and Moosbrugger, H. (2003). Models: Tests of significance and descriptive, Psychological Research Online, 8(2). 23-74
Stapleton, C.D. (1997). Basic concepts and procedures of confirmatory factor analysis. Paper Presented at The Annual Meeting of The Southwest Educational Research Association (Austin, January).
Sümbüloğlu K. ve Akdağ B. (2009). İleri Biyoistatistiksel Yöntemler. Ankara: Hatipoğlu Yayınları
Şişman, M. (2004). Öğretim liderliği. Ankara: PegemA Yayıncılık. Taş, H. (2018). Hoşgörü tutum ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(4), 1169-1192.
DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12884 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
Taş, H. ve Kıroğlu, K. (2018). Sınıf Öğretmenlerinin Disiplin Suçlarına ve Disiplin Cezalarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1120-1137
Taş, H. ve Kıroğlu, K. (2019). İlköğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin İşledikleri Disiplin Suçları ile Aldıkları Disiplin Cezalarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. İlköğretim Online, 18(1), 78-96
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Tezbaşaran, A. A. (1996), Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara
Troman, G., & Woods, P. (2000). Careers under stress: Teacher adaptations at a time of intensive reform. Journal of Educational Change, 1(3), 253-275.
Uygun, S. ve Engin, G. (2014). Temel demokratik değerler ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 2021-2031, www.turkishstudies.net, DOİ Number: 10.7827/TurkishStudies.6660, ANKARA-TURKEY
VanHorn, J., Schauteli, W. D., & Enzmann, D. (1999).Teacher burnout and lack of reciprocity. Journal of Applied Social Psychology, 29(1), 91-108.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ