MEDENİYET ÜZERİNE POLİTİK BİR OKUMA

Yazılı tarihten itibaren insanlığın çeşitli medeniyetler kurduğu bilgisinin varlığı bir gerçektir. Medeniyetlerin karşılaştırılması çeşitli ölçekler üzerinden yapılagelmiştir. 17. Yüzyıldan itibaren medeniyetlerin telakkisi, ontolojisi ve değerlendirilmesi farklı bir sistematik ölçeklendirme kullanılarak yapılmıştır. Yani daha önceki sınıflandırmalar “iyi” ve “kötü” üzerinden geliştirilirken Aydınlanma Dönemi sonrasında “ilerici”, “gelişmiş”, “geri kalmış”, “barbar” gibi tanımlamalar üzerinden yapılmaya başlanmıştır. Böylece, medeniyetlerin nasıl bir diyalektik içinde geliştiği; evrimci ve ilerlemeci ölçek kullanılarak; “güç” ve “zenginlik” açısından okumalar en yaygın analiz yöntemi haline gelmiştir. Bu yöntem üzerinden yapılan her analiz aynı zamanda politik bir dışa vurum, politik bir tasavvur ve politik bir tasarım olarak da görünürlük kazanmaktadır. Politik sistemin değerliliği aynı zamanda hangi yöntem, hangi medeniyet epistemiyi üzerinden inşa olunduğu ile bağlantılı bir husus haline gelmiştir. Hangi medeniyetin daha değerli olduğu buyurgan okumalar ile yukarıdan aşağıya önemli bir itibar skalası oluşturmaktadır. Oysa medeniyeti bizatihi değerli kılan husus medeniyetin ontolojisidir. Bu nedenle medeniyetin varlığını dayandırdığı ide ya da ilkelerin aynı zamanda medeniyeti değerli kılan bir ölçek de oluşturduğunu söylemek mümkündür. Böylece “ileri” veya “iyi” bir medeniyet hangi verilere karşılık gelir? “İlerlemiş”, “Gerikalmış” veya “İyi”, “kötü” ne demek? gibi sorular aslında etik bir probleme karşılık gelir. Bu çalışmada özellikle medeniyet probleminin nasıl tartışılması gerektiği ile ilgili yorumlar; “ileri”, “geri”, “iyi”, “kötü” kavramları etrafında ele alınıp değerlendirilmeye çalışmıştır.

A POLITICAL READING ON CIVILIZATION

It is a fact that humanity has established various civilizations since written history. The comparison of civilizations has been made on various scales. From the 17th century onwards, the conception, ontology and evaluation of civilizations were carried out using a different systematic scaling. In other words, while the previous classifications were developed on the basis of “good” and “bad” after the Enlightenment Period,“ progressive ”,“ advanced ”,“ underdeveloped ”and“ barbarian definitions started. Thus, how the civilizations developed in a dialectic; using evolutionary and progressive scales; In terms of “power” and “wealth” readings have become the most common method of analysis. Each analysis made through this method also becomes visible as a political expression, a political imagination and a political design. The credibility of the political system has also become an issue connected with which method and which civilization epistemy is built. Which civilization is more valuable constitutes an important scale of reputation with prescriptive readings. However, what makes civilization valuable is the ontology of civilization. But what makes civilization valuable is the ontology of civilization. Therefore, it is possible to say that the ideals or principles on which civilization is based constitute a scale that makes civilization valuable. So, what data does "advanced" or "good civilization" correspond to? What do "advanced" and "underdeveloped" or "good" and "bad" mean? questions such as actually correspond to an ethical problem. In this study, especially comments on how to discuss civilization problem; “Forward”, “back”, “good” and “bad” concepts are tried to be evaluated.

___

  • Ahearn L.M.(2000), “Agency”, Journal of Linguistic Anthropology, American Anthropological Association 9(1-2):12-15.
  • Akça Ü.(2015), “Türk Sosyolojisinde Organizmacı ve Evrimci Akım”, Sosyoloji Konferansları, No: 52 (2015-2) / 57-78
  • Albayrak A. (2010), “ İbni Haldun’un Medeniyet Tasarımı”, Journal of İslamic Research, 21(1)
  • Alipour A., Pedram A., Abedi M. R. ve Rostami Z. (2012), “What is Happiness?” Interdıscıplınary Journal Of Contemporary Research In Busıness Copy Rıght, Institute of Interdisciplinary Business Research 660 Aprıl 2012 Vol 3, No 12, file:///C:/Users/Samsung/Downloads/What_is_Happiness.pdf
  • Anday M.C. (1995), Rahatı Kaçan Ağaç (Toplu Şiirler I), Adam Yayınları, Birinci Basım. Eylül
  • Armağan M.(1998), “Hayali Doğu’dan Hayali Batı’ya”, Doğu-Batı Dergisi Düşünce Dergisi, Yıl 1, Sayı 2
  • Bacon,F.(2012), Novum Organum, Tabiatın Yorumu ve İnsan Alemi Hakkında Özlü Sözler, Çev.: Sema Önal, Say Yayınları
  • Borsodi R. (1929) This Ugly Civilization, New York Simon And Schuster 1929
  • Büyükbaş H. ve Kurtbaş İ. (2016), “Cemil Meriç’in Medeniyet Telakkisi”, Doğumun 100. Yılında Cemil Meriç Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Gümüşhane Üniversitesi Yayınları
  • Çiğdem A. (1997), Aydınlanma Düşüncesi, İletişim Yayınları, 1.Baskı, İstanbul
  • Davutoğlu A. (1991), “Medeniyet Ben İdraki”, Divan Dergisi, 1 Etelapelto A., Vahasantanen K., Hokka P., Paloniemi S. (2013), “What is agency? Conceptualizing professional agency at work”, Educational Research Review 10 45–65
  • Girardi, J.(2005), “Çağdaş Ateizm’in Problemleri”, Çeviren: Murtaza Korlaelçi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 0 Cilt: 41
  • Hancock P. A., Pepe A. A. ve Murphy L. L.(. 2005), ”Hedonomics: The Power of Positive and Pleasurable Ergonomics”, Ergonomics in the Design, Vol 3, No I
  • http://www.arvindguptatoys.com/arvindgupta/ugly-civilization.pdf
  • https://www.routledgehandbooks.com/doi/10.4324/9781315682266.ch2
  • Karlsson J.C. ve Månson P. (2017), “Concepts of Work in Marx, Durkheim, and Weber”, Nordic journal of working life studies Volume 7, Number 2, June
  • Kraut R. (2015), “Aristotle on well-being”, The Routledge Handbook Of Philosophy Of Well-Being, Online publication date: Temmuz
  • Lapsley D. K. ve Stey P.C. (2011), “Id, Ego, and Superego”, University of Notre Dame, Encyclopedia of Human Behavior (2nd Ed.). Elsevier
  • Leitenberg M. (2006), Death in Wars and Conflicts in 20 th.Century, Cornell University Peace Study Program, Occassional Paper 29, 3rd ed., August, https://www.clingendael.org/sites/default/files/pdfs/20060800_cdsp_occ_leitenberg.p df
  • Maşite SEVİMLİ (2017),“Doğu Ve Batı Arasında İslam” Kitap İncelemesi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi - Yıl 10, Sayı 1, Haziran
  • Özel İ, (2013), Üç Mesele: Teknik, Medeniyet, Yabancılaşma, Tiyo Yayınları
  • Panda B. ve Leepsa N. M. (2017), “Agency theory: Review of Theory and Evidence on Problems and Perspectivess”, Indian Journal of Corporate Governance 10(1
  • Parthemore J.ve Whitby´B. (2013), What Makes Any Agent a Moral Agent? International Journal of Machine Consciousness 5(2):105-129 https://philpapers.org/rec/PARWMA-2
  • Strıker G.(1987), Greek Ethics and Moral Theory, The Tanner Lectureson Human Values, Delivered at Stanford University May 14 and 19, https://tannerlectures.utah.edu/_documents/a-toz/s/Striker88.pdf
  • Tatlıoğlu K. (2012), “Sosyal bir gerçeklik olarak intihar olgusu: Sosyal psikolojik bir yaklaşım”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz, Cilt:12, Yıl:12, Sayı:2, 12:135-157
  • Weber, M. (2004) Sosyoloji Üzerine Yazılar, Max Weber, Çev.: Taha Parla, İletişim Yayınları
  • Wilde O, Lord Arthur Savile’s Crime and Other Stories, Black Cat Publising
  • Wood A,W. (2011),“Kant’ın Deizmi”, Çeviri: Necmettin Tan, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52:1
  • Worthing M.W.(2009), “Divine action and the problem of miracles”, Christian Perspectives On Science And Technology Iscast Online Journal http://www.iscast.org/journal/articles/Worthing_M_2009-07_Divine_Action_ and_Miracles.pdf