KÜRESELLEŞMENİN TÜRK KÜLTÜRÜ VE KÜLTÜREL MİRASINA ETKİLERİNE İLİŞKİN SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin, kültür, kültürel miras, küreselleşme kavramlarına ilişkin görüşlerini nitel bir araştırma yoluyla incelemektir. Bu amaca ulaşabilmek için, araştırmada fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, amaçsal örnekleme yöntemlerinden maksimumum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Bu bağlamda örneklem, Samsun ilinde görev yapmakta olan, farklı kıdem ve eğitim düzeylerine sahip 10 sınıf öğretmeni ile (5 erkek, 5 kadın) oluşturulmuştur. Çalışma yarı yapılandırılmış görüşmeler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin yorumlanmasında betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırılan konu ile ilgili literatürde yapılan çalışma sayısının sınırlı sayıda olması ve sınıf öğretmenlerinin beraber çalıştığı öğrenci grubunun küreselleşmeden nasıl etkilendiğinin tespit edilmek istenmesi bu çalışmanın gerçekleştirilme nedenleri arasındadır. Araştırma bulgularına göre, sınıf öğretmenleri kültür kavramını gelenek ve göreneklerden oluşan davranışlar ile bilim, sanat ve eğitim gibi alanlarda yetkin olma durumu şeklinde algılamaktadır. Araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin birçoğu küreselleşme kavramını “küçük köy” kavramı ile ifade etmektedirler. Bazı sınıf öğretmenleri küreselleşme kavramına, insan hayatını iletişim ve ulaşım gibi alanlarda kolaylaştırması, farklı kültürleri tanıma imkânı vermesi nedeniyle pozitif yaklaşırken; bunun aksini düşünen sınıf öğretmenleri ise küreselleşmenin geleneksel değerleri aşındırması ve küreselleşen dünyada çocuklara kültür aktarımını gerçekleştirmekte zorlanmaları, dünya üzerinde ırkçılık faaliyetlerinin artmasına katkı sağlayan araçlar barındırması, sanayileşen devletlerin diğer devletleri baskı altına alması gibi nedenlerle bu kavrama olumsuz yaklaşmaktadır.
OPINIONS OF PRIMARY SCHOOL TEACHERS’ ABOUT EFFECTS OF GLOBALIZATION ON TURKISH CULTURE AND CULTURAL HERITAGE
The aim of this study is to examine opinions’ of primary school teachers’ on culture, cultural heritage and globalization. For this purpose, phenomenological model was used in the research. Research was conducted by the maximum variation sampling method from stratified purposeful sampling methods. The sample was composed with 10 primary school teachers (5 males, 5 females) who work in Samsun. Primary school teachers have different professional experience of teaching and level of education. Semi-structured interviews were conducted with 10 primary school teachers to collect data. Descriptive analysis technique used to analyse the research data. The number of studies carried out in the literature on this subject are limited and desire to determine how students were affected by globalization are among the reasons for carrying out this study. Analysis of the data indicated that primary school teachers’ perceive culture as being competent in the fields such as traditions, arts, science and education. Most of the primary school teachers perceive globalization as “global village”. Some primary school teachers have positive approach the notion of globalization; facilitating human life in communication and transportation, allowing them to recognize different cultures. Primary school teachers’ who have negative attitude the notion of globalization consensus by reasons such as; globalization erodes traditional values and there are some difficulties occurred transfer to children cultural values in this process, it also contains tools that contribute to the increase of racism activities in the world and industrializing states suppress other states.
___
- Akkuş, Ç., Akkuş, G. ve Bayraktar, Y. (2017). "Somut kültürel mirası koruma çalışmaları: Erzincan-Kemaliye sit alanı. " Electronic Turkish Studies, 12(35), 1-12.
- Akpınar, M. ve Genç, İ. (2017). "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültür kavramına ilişkin görüşleri." Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 249-268.
- Arslan, M. (2006). Küreselleşme sürecinde kültürün trajedisi ve Türk kültürü. 1. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kurultayı, 9-15 Nisan 2006 Çeşme/İzmir. Retrieved 17 June 2019 from: http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/mustafa_arslan_kulturun_trajedisi_turk_kulturu.pdf
- Asatekin, N. G. (2004). Kültür ve doğa varlıklarımızı neyi niçin nasıl korumalıyız? Ankara: DÖSİM Basımevi
- Avcı, M. ve Memişoğlu, H. (2016). "Kültürel miras eğitimine ilişkin sosyal bilgiler öğretmenleri görüşleri." İlköğretim Online, 15(1), 104-124.
- Ayyıldız, S. ve Ertürk, F. (2017). "Kentsel kimlik bileşenleri ile yerel kimliğin izlerini sürmek: Kapanca Sokak örneği." Mimarlık ve Yaşam, 2(1), 65-88.
- Babayiğit, Ö. (2017). "Sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde kültürel öğeleri kullanma durumlarının incelenmesi." Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 627-648.
- Bakhtiari, S. ve Shajar, H. (2006). "Globalization and education: Challenges and opportunities." International Business & Economics Research Journal, 5(2), 95-102.
- Balcı, A . (2006). "Roland Robertson, Küreselleşme ve Kültür." Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 25-37. Retrieved 17 June 2019 from: http://dergipark.org.tr/bilgisosyal/issue/29121/311531
- Ball, S. J., Dworkin, A.G. ve Vryonides, M. (2010). "Globolization and education." Currrent Sociology, 52(4), 523-529.
- Basat, E. M. (2013). "Somut ve somut olmayan kültürel mirası birlikte koruyabilmek." Milli Folklor Dergisi, 100, 61-71.
- Bayer, A. (2013). "Değişen toplumsal yapıda aile." Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 101-129.
- Bilgin, A. ve Güner, F. (2017). "Popüler kültür ve ilkokul çağındaki çocuklar (öğretmen görüşlerine göre durum tespiti). " Milli Eğitim, 46(216), 117-133.
- Castree, N., Kitchin, R. ve Rogers, A. (2013). Cultural geography. In A Dictionary of Human Geography (First Ed.). Oxford: Oxford University Press.
- Çelik, C. (2010). "Değişim sürecinde Türk aile yapısı ve din." Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 25-35.
- Çetin, T. (2010). "Cumalıkızık Köyü’nde kültürel miras ve turizm algısı." Milli Folklor, 22(87), 181-190.
- Chinnammai, S. (2005). "Effects of globalisation on education and culture." Paper presented at the ICDE International Conference (s. 67-72). November19–23, New Dehli. Retrieved 10 June 2019 from: https://scholar.google.com.tr/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=Effects+of+globalisation+ on+educationandculture&btnG=
- Çınar, İ. (2009). "Küreselleşme, eğitim ve gelecek." Kuramsal Eğitimbilim, 2(1), 14-30.
- Coşar, Y. (2017). "Somut olmayan kültürel mirasın korunmasında kadın emeğinin rolü." Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(38), 115-138.
- Creswell, J. W. (2013). Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları araştırma deseni. (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap.
- Dağlı, A. (2007). "Küreselleşme karşısında Türk eğitim sistemi. " Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 9, 1-13.
- Dey, M. (2017). "Impact of globalisation on childhood: A case study of the children of a suburban area." International Journal of Research in Social Sciences, 7(7), 567-577.
- Diker, O. ve Deniz, T. (2017). Coğrafya ve tarih perspektifinden somut kültürel miras ve Türkiye. II. Baskı. Ankara: PegemA.
- Emekli, G. (2006). "Coğrafya, kültür ve turizm: Kültürel turizm." Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
- Ertürk, H. A. ve Sivritepe, S. (2017). "Kültürel değişim ve nesiller: Kültürel değişimin nesiller üzerindeki rolü üzerine bir saha araştırması." Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 17, 247-269.
- Fass, P. S. (2003). "Children and globalization." Journal of Social History, 36(4), 963-977.
- Gidley, J. (2001). "Globalization and its impact on youth." Journal of Futures Studies, 6(1), 89- 106.
- Göktolga, O. ve Gündoğmuş, B. (2015). "Küreselleşmeye karşı milli kültürü koruma ve yayma çabası: Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri örneği." International Journal of Social Science, 33, 315-328.
- Grew, R. (1999). Food in global history. USA: Westview Press. Gül, S. (2015). Vezirköprü yöresinde kültür turizmi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Gül, T. ve Aslan, N. (2009). "Sınıf öğretmenlerinin küreselleşme, toplumsal gelişme ve hizmet içi eğitim programlarına ilişkin görüşleri." Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 881-894.
- Güzel, M. (2006). "Küreselleşme, internet ve gençlik kültürü." Küresel İletişim Dergisi, 1, 1-16.
- Irani, F. N. H. A. ve Noruzi, M. R. (2011). "Globalization and challenges; What are the globalization's contemporary issues?" International Journal of Humanitiesand Social Science, 1(6), 216-218.
- İçli, G. (2001). "Küreselleşme ve kültür." Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 163-172.
- Kayserili, A. ve Altaş, N. T. (2010). "Horasan ilçesindeki kır meskenlerinin kültürel coğrafya bakış açısıyla incelenmesi." Doğu Coğrafya Dergisi, 15(23), 81-102.
- Kayserili, M. E. ve Satır, M. (2013). "Küreselleşme sürecinin ulusal kültür ve sanata etkisi." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 50, 306-318.
- Kızılçelik, S. (2004). Zalimler ve mazlumlar: Küreselleşmenin insanî olmayan doğası. Ankara: Anı Yayınları.
- Kocaman, S., Kayserili, A. ve Kaya, F. (2014). "Kültürel coğrafya açısından bir araştırma: Tarihi Kağızman evleri." Doğu Coğrafya Dergisi, 19(32), 145-170.
- Köroğlu, M. A. (2014). "Tüketim kültürünün gençliğe etkisi üzerine bir değerlendirme." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(4), 254-269.
- Kurtdede F. N. ve Selanik A, T. (2013). "Öğretmen adaylarının kültürel miras kavramına ilişkin metaforları." Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkishor Turkic, 8(12), 1135-1152.
- Külcü, Ö. T. (2015). "Kültürel miras kavramının eğitim açısından önemi." Akademia Disiplinler arası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 27-32.
- Lindberg, E. N. (2013). "Küreselleşen dünyada ve Türkiye’de çocukluğun durumu." Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 1-10.
- Lowenthal, D. (2005). "Natural and cultural heritage." International Journal of Heritage Studies, 11(1), 81-92. Retrieved 23 May 2019 from: https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13527250500037088?needAccess=true
- Mahiroğulları, A. (2010). "Küreselleşmenin kültürel değerler üzerine etkisi." Journal of Social Policy Conferences, 50, 1275-1288. Retrieved 23 May 2019 from: http://dergipark.org.tr/iusskd/issue/891/9956
- Mason, J. (2002). Qualitative researching (Second Ed.). London: SAGE Publications.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed. Turan, S.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
- Milli Eğitim Bakanlığı, (2018a). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Milli Eğitim Bakanlığı, (2018b). İlköğretim 4, 5, 6, ve 7. sınıflar Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Milli Eğitim Bakanlığı, (2018c). İlköğretim 4. sınıf İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Nar, M. Ş. (2015). "Küreselleşmenin tüketim kültürü üzerindeki etkisi: Teknoloji tüketimi." Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(30), 941-954.
- Nützenadel, A. ve Trentmann, F. (2008). Food and globalization: Consumption, markets and politics in the modern world. UK: BergPublishers.
- Ocak, Ş. E., Çiydem, E. ve Akdoğan, E. M. (2017). "Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kimlik ve kültür kavramına yönelik metafor algıları. " E- Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 59-71.
- Oğuz, M. Ö. (2009). Somut olmayan kültürel miras nedir? Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
- Oktay A. (1993). Türkiye’de popüler kültür (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş.
- Olwig, K. (2005). "Introduction: the nature of cultural heritage, and theculture of natural heritage." International Journal of Heritage Studies, 11(1), 3-7. Retrieved 23 May 2019 from: https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13527250500036742?needAccess=true Özbey, A. Ü. (2018). "Küreselleşme perspektifinden tüketim toplumunun sosyolojik okuması." Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 1-11.
- Öztürk, F. ve Günel, E. (2016). "Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel sistemler, küresel eğitim ve çeşitlilik kavramlarına ilişkin algısı." İlköğretim Online, 15(1), 172-185.
- Özüçetin, Y. (2017). "Küreselleşme ve küreselleşme bağlamında kültürler." Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 352-329.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Ed. Bütün, M. ve Demir, S. B.). Ankara: Pegem Akademi.
- Polat, M. ve Sölpük, N. (2014). "Popüler kültürün lise öğrencileri üzerindeki etkileri." Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 3(2), 163-169.
- Razak, M. A. A. (2011). "Globalization and its impact on education and culture." World Journal of Islamic History and Civilization, 1(1), 59-69.
- Sauer, C. O. (1927). Recent developments in cultural geography, recent developments in social sciences. E.C. Hayes (Ed.). New York: J.B. Lippincott.
- Shakir, M. ve Sharma, S. (2018). "Adolescents understress: The blue whale game challenge." Research Revıew International Journal of Multidisciplinary, 3(7), 379-386.
- Sotshangane, N. (2002). "What impact globalization has on cultural diversity?" Turkish Journal of International Relations, 1(4), 214-231.
- Swadźba, U. (2011). The Impact of Globalization on the traditional value system. 5th ınternational conference on globalization, the scale of globalization. Think Globally, Act Locally, Change Individually in the 21st Century. Ostrava.
- Şahin, M. C. (2005). "Türkiye’de gençliğin toplumsal kimliği ve popüler tüketim kültürü." Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 157-181.
- Şentürk, Ü. (2008). "Aile kuruma yönelik güncel riskler." Aile ve Toplum, 10(4), 7-31.
- Talas, M. ve Kaya, Y. (2007). "Küreselleşmenin kültürel sonuçları." Türklük Bilimi Araştırmaları, 22, 149-162.
- TDK (2014). Güncel Türkçe Sözlük. Retrieved 13 November 2018 from: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.558c2b0e 2d9ba7.86036669
- Tomal, N. (2013). "Küreselleşme". H. Seyhan ve H. Çamurcu (Ed.), Günümüz Dünya Sorunları içinde (s. 12-32). İstanbul: Elma Basım.
- Tosun, C. (2005). "Dil zenginliği, yozlaşma ve Türkçe." Journal of Language and Linguistic Studies, 1(2), 136-154.
- Tümertekin, E. ve Özgüç N. (2017). Beşeri coğrafya: İnsan, kültür, mekan (17. Baskı). İstanbul: Çantay Kitapevi.
- Uluçay, T. (2018). "Lise öğrencilerinin dinledikleri müzik türlerinin şiddet eğilimlerine etkisi." Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 41, 135-153.
- Usta, D., Demirtaş, D. ve Demir, Ö. (2013). "Yurtdışına gitmiş eğitimcilerin küreselleşmeye ilişkin görüşleri." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 227-247.
- Yağışan, N. (2013). "Üniversite öğrencilerinin müzik tercihleri ve saldırganlıkla ilişkisi." SEDSanat Eğitimi Dergisi 1(2), 96-113.
- Yaşar, Ş., Gültekin, M. ve Bayır, Ö., G. (2013). "Sınıf öğretmenlerinin bakış açısıyla küreselleşmenin değerlere ve değer eğitimine yansıması." Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 339-336.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Yıldız, S. ve Derman, E. (2017). Kültürel miras: UNESCO dünya miras listesi Türkiye örneği. Uluslararası Kültürel Miras ve Turizm Kongresi. Konya
- Yingqin, L. (2012). "Exploring the impacts of cultural globalization on cultural awareness/values and English writing in Chinese context." Intercultural Communication Studies, 21(2), 94- 110.
- Yücel, F. (2015). "Kültürel yozlaşma bağlamında okul öncesi-ilkokul öğrencilerinin masal ve çizgi filmle ilgili algıları." Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 119-135.
- Zylfiu, B. G. (2016). "Education and cultural heritage according to teachers’ perceptions of low secondary schools."International Journal of Advanced Research in Management (IJARM), 7(3), 48-56.