HATAY İLİNDE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ VE GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ KURULACAK ALANLARININ BELİRLENMESİ

Ülkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren ana parametrelerden biri olan enerji üretimi ve tüketimi sanayi devrimi ile artmaya başlamış ve her geçen gün daha da artmaktadır. Günümüzde enerji üretiminde çoğunlukla fosil kaynaklar kullanılmaktadır. Fosil kaynakların çevreye direk veya dolaylı olarak verdikleri zararlar ve bu kaynakların belli bazı ülkelerin güdümünde olması farklı enerji kaynaklarına yönelimi zorunlu kılmıştır. Özellikle çevre dostu olarak kabul edilen temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarına rağbet giderek artmaktadır. Hızla gelişmekte olan Türkiye’de enerji duyulan ihtiyacın artması, dışa bağımlılığı azaltma çabası ve enerji üretiminde çeşitliliğin sağlanması gibi sebepler son zamanlarda yenilenebilir enerji kaynaklarına ilgiyi arttırmıştır. Bu çalışmada Türkiye’nin ve en güneyinde yer alan Hatay ilinin güneş enerjisi potansiyeli değerlendirilmektedir. Çalışmanın temel amacı Hatay ilinde güneş enerji santrali kurulacak uygun alanların tespit edilmesidir. Çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kapsamında Çok Ölçütlü Karar Analizi (ÇÖKA) yöntemiyle uygun alanlar tespit edilmeye çalışılmaktadır. Uygun alanların tespiti için 13 ölçüt (Bakı, Eğim, Yollara Uzaklık, Elektrik İletim Hatlarına Uzaklık, Trafo Merkezlerine Uzaklık, Yerleşmelere Uzaklık, Akarsulara Uzaklık, Göllere Uzaklık, Fay Hatlarına Uzaklık, Taş Ocaklarına Uzaklık, Kuş Göç Güzergâhlarına Uzaklık, Toprak Grupları, Bitki Örtüsü) belirlenmiştir. Her bir ölçüt ayrı bir katman olarak ele alınmış ve kendi içerisinde 0-10 ölçeğinde uygunluğa göre puanlandırılmıştır. Puanlandırılan katmanlar çakıştırılarak çalışma sahasında uygun alanlar ve alternatif alanlar tespit edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmada güneş enerjisi açısında Türkiye’nin ve Hatay ilinin önemli bir potansiyele sahip olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Hatay ilinin kuzey kesiminde yer alan Erzin leçelikleri olarak adlandırılan sahada yaklaşık 60 km2’lik alanda güneş enerji santrali kurulabilecek uygun alan tespit edilmiş ve santral kurulumu önerilmiştir. Bu alan dışında alternatif alanlar da belirlenerek çalışmada değerlendirilmiştir.

DETERMINING THE POTENTIAL OF SOLAR POWER AND SUITABLE AREA FOR CONSTRUCTING SOLAR POWER PLANT IN HATAY PROVINCE

Energy production and consumption, which are the main parameters of developed countries, have begun to increase after industrial revolution and they also increase every passing day. Today fossil sources are used for energy production mostly. Because fossil energy sources cause environmental degradation and these sources are managed by certain countries, searching alternatives energy sources has become necessity. Especially, clear and renewable energy sources which accepted as environment friendly, become more desirable. In Turkey as a developing country rapidly, demand for renewable energy sources has increased recently due to increasing of energy requirement, trying to decrease the dependence of foreign sources, and providing the diversity of energy production. In this study, solar power potential of Turkey and Hatay province which is located southern part of country, is evaluated. The main purpose of study is to determine the suitable area for constructing the solar power plant in Hatay. In the study the suitable area is tried to determine by using Multicriteria Analysis in Geographic Information Systems (GIS). For this purpose 13 criteria (aspect, slope, distance to roads, distance to electricity transmission lines, distance to power substations, distance to settlements, distance to rivers, distance to lakes, distance to fault lines, distance to rock quarries, distance to route of migratory birds, soil types, vegetation cover) were specified. Each criterion has been handled as different layer separately, and reclassified by assigning grade with scale of 0-10 according to suitability. The suitable and alternative areas were determined and evaluated by overlaying the reclassified layers in the study area. As a result of study Turkey and Hatay have an important potential according to solar power. In the northern part of Hatay that called as Erzin volcanic region there has been 60 km2 area found as suitable region for solar power plant and it has been proposed in the study. Apart from this area several other areas have been determined as alternatives region and they have been evaluated.

___

  • Atasoy, A. (2016). “Hassa (Hatay) Bazalt Platosu’nda Öne Çıkan Tipik Volkanik Şekiller İle Lav Akıntısı Yapıları”. Turkish Studies, 11(2): 85-112.
  • Durak, M. (2009). 1. Türkiye Güneş Enerjisi Kursu, TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, Ankara.
  • Ege, İ. (2014). Amik Ovası Ve Yakın Çevresinin Jeomorfolojisi. Doğu Mat Grup Matbaacılık Ltd. Şti.
  • Geçen, R. (2018). Hatay’da Yerleşim Alanlarının Genel Coğrafi Özellikleri, Hatay Araştırmaları IV, Pozitif Matbaa, ISBN: 978-605-64626-3-4, Syf: 59-81.
  • Geçen, R. Varol, M. (2016). GIS-Tabanlı Çok Kriterli (Multicriteria) Karar Analizi Yöntemi Kullanılarak Amanos Dağları’nda (Hatay) Uygun Kamp Alanı Tespiti, Hatay Araştırmaları II, Syf: 165-176, ISBN: 978-605-82868-0-1.
  • Güçlüer, D. (2010). Güneş Enerjisi Santrali Kurulacak alanların CBS Çok Ölçütlü Karar Analizi Yöntemi ile Belirlenmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Uzaktan Algılama ve CBS Yüksek Lisans Programı, İstanbul
  • Güçlüer, D. ve Batuk, F. (2011). “Güneş Enerjisi Santrali Kurulacak alanların CBS-ÇÖKA Yöntemi ile Belirlenmesi”. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara
  • Gül, A., Karakoç, A. ve Rehimbeyli, S. (2017). “Mekânsal Planlama Alan Kullanım Kararlarında Güneş Enerji Santrallerinin Yer Seçimi Kriterleri”. 5th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science, Bakü – AZERBAYCAN International Energy Agency, 2013
  • Korkmaz, H. ve Fakı, G. (2009). “Kuseyr Platosu’nun İklim Özellikleri”. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt: 6, Sayı: 12, Syf. 324-350.
  • Küçükönder, M. ve Karabulut, M. (2007). “Çok Kriterli Analiz Yöntemi Kullanılarak Kahramanmaraş’ta Çöp Depolama Alanı Tespiti”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 5 (2), syf. 55-76
  • Obut, Z. (2016). Göksun İlçesinde Güneş Enerjisi Santrali Kurulacak Alanların CBS Yöntemi İle Belirlenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş
  • Şahin, A. D. (2009). 1. Türkiye Güneş Enerjisi Kursu. TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, Ankara.
  • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı (http://www.mfa.gov.tr/kyoto-protokolu.tr.mfa)
  • Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (https://www.enerji.gov.tr/trTR/Sayfalar/Elektrik)
  • Usun, F., Geçen, R. ve Varol, M. (2016). CBS Yardımıyla Alış Veriş Merkezleri İçin Uygun Yer Seçimi. Hatay Araştırmaları II, Syf: 165-176, ISBN: 978-605-82868-0-1, Hatay
  • Yılmaz, S. ve Duhan, D.K. (2017). “Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma”. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 2017, 1 (3), Syf. 169-199, Ankara