GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK: EBEM KÖFTESİ ÖRNEĞİ

Turizmin hızla geliştiği dünyada insanlar, daha fazla seyahat etmekte ve artık günün şartlarına göre alternatif turizm faaliyetlerine yönelmektedir. Bu bağlamda toplumların sosyo-ekonomik gelişimlerine paralel olarak seyahat tercihlerinde alternatif turizm çeşitlerine yöresel ürünlere doğru bir eğilim olduğu gözlemlenmektedir. Yöresel ürünlerin zenginleştirilmesi, doğru bir şekilde sunulması, pazarlanması ve korunması, tarihi, doğal ve kültürel değerleriyle öne çıkan ülkemiz turizminin sürdürülebilirliği açısından önem arz eden bir durumdur. UNESCO tarafından somut olmayan kültürel miras olarak değerlendirilen yemek kültürü de sürdürülebilir turizm kapsamında destinasyon pazarlamasında bir araç olarak değerlendirebilecektir. Günümüzde toplumlar sürdürülebilir turizm ve coğrafi işaretleme yolunu kullanarak kendilerine ait olan bu tip değerlere sahip çıkma yoluna gitmektedir. Bu bağlamda zengin bir kaynağa sahip ülkemizin her bölgesi kendine özgü değerlere sahiptir. Buradan hareketle çalışmada; Uşak İli’nin sahip olduğu birçok değerden Ulubey Ebem Köftesi örneği üzerinde durulmuş ve yöresel değerlerin ortaya çıkarılması ve kültürel değere sahip olan bir yiyeceğin ulusal ve uluslararası çapta anlam kazanabilmesi, sürdürülebilir destinasyon pazarlama aracına dönüştürülebileceğinin gösterilebilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilk aşamada kavramsal çalışmasının yapılması gerekliliği ile ilgili yazın taraması yapılarak, ikincil verilerden faydalanılmış ve doküman incelemesi yapılmıştır. Sonuç olarak Ulubey Ebem Köftesinin yöresel bir değer olduğu, sürdürülebilir turizm destinasyon pazarlaması için elverişli bir araç olduğu düşünülmektedir. Ulubey Ebem Köftesi örneği gibi yöreye özgü yemeklerin orijinalliklerinin korunarak sürdürülebilirliğinin sağlanması destinasyonlarının rekabetinde önemli bir avantaj sağlayacaktır. Bu bağlamda yiyecek ve içecek yönünden çok zengin olan ülkemizin yöresel yemeklerinin belli bir standartta sunulması ülke turizmimizin ulusal ve uluslararası tanıtım ve pazarlamasına katkı sağlayacaktır.

SUSTAINABILITY WITHIN THE CONTEXT OF GASTRONOMY TOURISM: THE CASE OF EBEM KÖFTESİ

In the world where tourism is developing rapidly, people travel more and are now turning to alternative tourism activities according to the conditions of the present day. In this context, it is observed that, in line with the socio-economic developments of the societies, there is a tendency towards alternative tourism types and local products in preference for travel. It is important that enrichment, correct presentation and marketing of local products for sustainability of tourism in our country which is prominent with its natural and cultural values. Food culture considered by UNESCO as an intangible cultural heritage can also be considered as a tool for destination marketing within sustainable tourism. Today, societies preserve their own culture by using sustainable tourism and geographical marking. In this context, each region of our country, which has a rich source, has its own unique values. Therefore Ulubey Ebem Köftesi is emphasized on many values of Uşak Province and it is aimed to emphasize the importance of regional values as a sustainable destination marketing tool. For this purpose, conceptual literature survey was conducted and secondary data were used. As a result, Ulubey Ebem Köftesi is considered to be a convenient tool for sustainable tourism destination marketing. The Ulubey Ebem Köftesi example will provide a significant advantage in the competition of destinations to ensure the sustainability of preserving the authenticity of local food. In this context, the presentation of the local foods of our country which is very rich in terms of food and beverage to a certain standard will contribute to national and international promotion and marketing of our country's tourism.

___

  • Akgün, M., (20/09/2015). Coğrafi işaretli ürünler sürdürülebilir tarımının geleceği. Radikal Gazetesi. http://www.radikal.com.tr/yazarlar/muge-akgun/cografi-isaretli-urunler-surdurulebilirtariminin-gelecegi-1437314/, Erişim Tarihi:22.11.2015
  • Avrupa Birliği (2015). International trade and protection of geographical indications. http://ec.europa.eu/agriculture/gi-international/index_en.htm, Erişim Tarihi: 10.11.2015
  • Baker, M. J. ve Cameron, E., (2008). Critical Success Factors in Destination Marketing. Tourism and Hospitality Research, April 2008 vol. 8 no. 2, ss. 79-97.
  • Bozgeyik, H., (2009). Coğrafi İşaretlerin Kullanimi ve Denetimi (Antep Baklavasinin Coğrafi İşaret Olarak Tescili Üzerine). FMR Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, 2009/2, s.9-21
  • Bucak, T. ve Ateş, U., (2014). Gastronomi Turizminin İl Turizmine Etkisi: Çanakkale Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 28, Autum II 2014, ss. 315-328.
  • Clarke, J., (1999). Marketing Structures for Farm Tourism: Beyond the Individual Provider of Rural Tourism. Journal of Sustainable Tourism, Volume 7, Issue 1, ss. 26-47.
  • Department of Agriculture, Food and the Marine (Eylül 2014). Protecting Geographical Food Names. Food Industry Development Division.
  • Deveci, B., Türkmen, S. ve Avcıkurt, C., (2013). Kırsal Turizm İle Gastronomi Turizmi İlişkisi: Bigadiç Örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3 (2): 29-34.
  • Dınan, C. ve Sargeant, A., (2000). Social marketing and sustainable tourism--is there a match?. The International Journal of Tourism Research, ss1-14.
  • Dolnıcar, S. ve Leısch, F., (2008). Selective marketing for environmentally sustainable tourism. Tourism Management, Volume 29, Issue 4, August 2008, ss. 672–680.
  • Durlu, Ö., Fügen, S., ve Can A., (2013). Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi Hareketliliğinde Coğrafi İşaretlemenin Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1/1 (2013), ss. 13-20.
  • Ekin, Y. ve Akbulut, O., (2018). Türk Dünyası Sürdürülebilir Turizm Destinasyonlarında Kullanılabilecek Ağ Örneği: AB - EDEN Ağı, Turkish Studies Social Sciences Volume 13/10, Spring 2018, p. 213-224, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13687 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
  • Expo Milano (6/7/2015). Geographical Indications in a globalised world: a win-win for producers and consumers. İtalya Fay, F. (2011). Creating value through geographical labelling and indications: the power of origin. Adding value to agricultural products. African Union – European Union joint workshop, Kampala, Uganda 10-11.11.2011
  • Flagestad, A. ve Hope, C. A., (2001). Strategic success in winter sports destinations: a sustainable value creation perspective. Tourism Management, Volume 22, Issue 5, October 2001, ss. 445–461.
  • Gılmorea, A., Carson, D. ve Ascenção, M., (2007). Sustainable tourism marketing at a World Heritage site. Journal of Strategic Marketing, Volume 15, Issue 2-3, ss. 253-264.
  • Gıovannuccı, D., Joslıng, T., Kerr, W., O’connor, B. ve T. Yeung, M., (2009). Guide to Geographical Indications Linking Products and Their Origins. International Trade Centre, Geneva.
  • Jamrozy, U., (2007). Marketing of tourism: a paradigm shift toward sustainability. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, Vol. 1 Iss: 2, pp.117 – 130.
  • Karaca, O. B., Yıldırım, O. ve Çakıcı, A. C., (2015). Girit Yemek Kültürü ve Sürdürülebilirliği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 3/1 (2015), ss.3-13.
  • Kılıçhan, R., (2015). Coğrafi İşaretler ve Gastronomi Turizmi. http://www.gastronomimutfaksanatlari.com/FileUpload/ks241201/File/cografi_isaretler_ve_gastronomi.pdf, Erişim Tarihi:22.11.2015
  • Lıu, Z., (2003). Sustainable Tourism Development: A Critique. Journal of Sustainable Tourism, Volume 11, Issue 6, ss. 459-475.
  • Mankan, E., (2017). Destinasyon Pazarlamasında Çekici Bir Faktör Olarak Türkiye’deki Gastronomi Müzeleri Örneği, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/4, p. 641-654, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11449 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
  • Mercan, Ş. O. ve Üzülmez, M., (2014). Coğrafi İşaretlerin Bölgesel Turizm Gelişimindeki Önemi: Çanakkale İli Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, Yıl: 2014, ss. 67-94.
  • Pıke, S., (2012). Destination Marketing. An Integrated Marketing Communication Approach. Elsevier: Hungary
  • Polat, E., (2015). Turizm ve Coğrafi Işaretleme: Balikesir Örneği. Meriç Uluslararası Sosyal ve Kültürel Araştırma Dergisi, sayi 1, cilt 1, ss. 12-24.
  • Randa, G.E. ve Heath E., (2006). Towards a Framework for Food Tourism as an Element of Destination Marketing. Current Issues in Tourism, Volume 9, Issue 3, ss. 206-234.
  • Randa, G.E., Heath E. ve Albertsı N., (2003). The Role of Local and Regional Food in Destination Marketing. Journal of Travel & Tourism Marketing, Volume 14, Issue 3-4, ss. 97-112.
  • Resmi Gazete (Mart 2015). Ulusal Coğrafi İşaret Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018.
  • Scarpato, R., (2002). Sustainable Gastronomy as A Tourist Product. Tourism and Gastronomy. Editör: Anne-Mette Hjalager ve Greg Richards, Routledge, Londra.
  • Seyhan, G. ve Yılmaz, B. S., (2010). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Konaklama İşletmelerinde Yeşil Pazarlama: Calista Luxury Resort Hotel. İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, ss.51- 74.
  • Sezgin, M. ve Karaman, A., (2008). Turistik Destinasyon Çerçevesinde Sürdürülebilir Turizm Yönetimi; ve Pazarlaması. Selcuk University Social Sciences Institute Journal . 2008, Vol. 19, p506-506.
  • Swarbrooke, J., (1999). Sustainable Tourism Management. CABI: Londra
  • Şahin, G. G. ve Ünver, G., (2015). Destinasyon Pazarlama Aracı Olarak Gastronomi Turizmi: İstanbul’un Gastronomi Turizmi Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3/2, ss. 63-73.
  • TRIPS (1994). Fikir Mülkiyeti Haklarinin Ticari Niteliklerine İlişkin Anlaşma (Agreement On TradeRelated Aspects of Intellectual Property Rights/TRIPS Agreement 1994). Dünya Ticaret Örgütü
  • TUSİAD, (2012). Sürdürülebilir Turizm. TÜSİAD-T/2012-09/531 Türk Patent Enstitüsü 1 (10.11.15) Coğrafi İşaretler Bilgilendirme. http://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/commonContent/CAbout, Erişim Tarihi: 10.11.15
  • Türk Patent Enstitüsü 2 (10.11.15). Coğrafi İşaretler. http://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/resources/temp/20259A72-5C47-4DF5-898CD0E681A10C31.pdf, Erişim Tarihi: 10.11.15 Türk Patent Enstitüsü 3 (23.11.15). Tescilli Coğrafi İşaretler. http://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/geographicalRegisteredList/, Erişim Tarihi: 23.11.15
  • TOBB, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, (10.11.15). Coğrafi İşaretlerler Hakkında Bilgi Notu.
  • https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=8&cad=rja&uact=8 &ved=0CFEQFjAHahUKEwjG2a20yoXJAhXFBywKHR_CAKI&url=http%3A%2F%2Fww w.tobb.org.tr%2FDisTicaretMudurlugu%2FDocuments%2FDuyurular%2Fcografi_isaret_bilgi notu.doc&usg=AFQjCNHyBL08J9i6bO-h5yWU01mNxbAbbQ, Erişim Tarihi: 10.11.15
  • Uşaklılar Eğitim Ve Kültür Vakfı. (2013). Uşak Yöresel Yiyeceklerin Gastronomik Açıdan Tespiti, Markalaşma, Girişimcilik ve İstihdama Katkılarının Araştırılması. Zafer Kalkınma Ajansı.
  • Üner, E. H., (2014). Her Şey Dahil Sistemde Türkiye Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi. T.C. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek lisans Tezi, Ankara.
  • Yaşin, M., (19.09.2014). Anadolu’nun keşfedilmemiş mutfağı Uşak. http://www.hurriyet.com.tr/anadolu-nun-kesfedilmemis-mutfagi-usak-27145816, Erişim Tarihi:17.11.2015
  • Yurtseven, H. R. ve Kaya, O., (2010). Eko-Gastronomi ve Sürdürülebilirlik. 11. Ulusal Turizm Kongresi, 2-5 Aralık 2010, Kuşadası, ss. 57-65
  • Yüncü, H. R., (2010). Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası.
  • Editör: Salim ŞENGEL. 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı, Yerel Değerler ve Yayla Turizmi, Aybastı-Kabataş Kurultayı Yayınları No: 11, ss. 27-34, Detay Yayıncılık, Ankara.