Evaluation Of The Place Of Urban Livability Concept In The Literature

Rapid growth of cities leads to social and environmental problems. Transportation problems, security problem, recreation area deficiencies, pollution are some of these. These problems reduce the quality of life and environment in cities. In other words, it reduces urban livability. In the urban livability literature surveys on the subject, it is seen that, rather than the definition of urban livability, the criteria for determining the urban livability in any city settlement were carried out. In the literature, the concepts of livability, quality of life and sustainability, which are more related to the concept of urban livability, are mentioned. From a chronological perspective, the concept of quality of life first appeared in BC. It was used by Aristotle who lived between 384-322. The concept of sustainability is officially included in the Brundtland Report published by the United Nations (UN) in 1987. The concept of livability was presented at the 2nd Habitat Conference in Istanbul in 1996. Although there is a relationship between urban livability and these concepts, it has been determined that these concepts do not meet the concept of urban livability. At this point, it is necessary to explain what urban livability is. One of the ways to better present and analyze every day and scientific problems is to use the right concepts. It has been determined that the definition of the concept of urban livability is not included in the domestic and foreign literature. In this study to eliminate this problem, it is aimed to create a definition by evaluating the concept of urban livability in the context of social, economic, cultural and environment. For this purpose, domestic and foreign sources have been looked at and the most general definition can be made as follows: Urban livability, the city is largely safe, infrastructure and superstructure is in good condition, public and public transportation services are distributed in the city in a balanced, economically dynamic and environmentally harmless city in settlements; it can be explained as the fulfillment of the different expectations of each individual. Structured Abstract: There are a number of problems encount

Şehirsel Yaşanabilirlik Kavramının Literatürdeki Yerinin Değerlendirilmesi

Şehirlerin hızlı bir şekilde büyümesi, sosyal ve çevresel problemlere yol açmaktadır. Ulaşım problemleri, güvenlik sorunu, rekreasyon alan eksiklikleri, kirlilik bunlardan bazılarıdır. Bu problemler şehirlerdeki yaşam ve çevre kalitesini düşürmektedir. Bir başka söyleyişle şehirsel yaşanabilirliği azaltmaktadır. Şehirsel yaşanabilirlikle ilgili yapılan literatür taramalarında çoğunlukla şehirsel yaşanabilirliğin tanımından ziyade herhangi bir şehir yerleşmesinde şehirsel yaşanabilirliğin tespit edilmesine yönelik kriter belirleme çalışmalarının yapıldığı görülmektedir. Ayrıca literatürde daha çok, şehirsel yaşanabilirlik kavramıyla ilişkili olan yaşanabilirlik, yaşam kalitesi, sürdürülebilirlik kavramlarına ve konularına değinilmiştir. Kronolojik olarak bakıldığında, yaşam kalitesi kavramı ilk olarak M.Ö. 384-322 yılları arasında yaşayan Aristo tarafından kullanılmıştır. Sürdürülebilirlik kavramı resmi olarak 1987’de Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yayımlanan Brundtland Raporunda yer almıştır. Yaşanabilirlik kavramı ise 1996’da İstanbul’da düzenlenen 2. Habitat Konferansında sunulmuştur. Şehirsel yaşanabilirliğin bu kavramlarla ilişkisinin olmasına karşın tam olarak bu kavramların şehirsel yaşanabilirlik kavramını karşılamadığı saptanmıştır. Bu noktada şehirsel yaşanabilirliğin ne olduğunun açıklanması gerekmektedir. Gerek gündelik gerekse bilimsel sorunları daha iyi ortaya koyabilmenin ve çözümleyebilmenin yollarından birisi de doğru kavramların kullanılmasıdır. Şehirsel yaşanabilirlik kavramının tanımının, taranan yerli ve yabancı literatürde yayımlanmış makaleler ve bildirilerde yer almadığı tespit edilmiştir. Bu problemi ortadan kaldırmak için yapılan bu çalışmada şehirsel yaşanabilirlik kavramının sosyal, ekonomik, kültürel ve çevre bağlamında değerlendirilerek bir tanımın oluşturulması amaçlanmıştır. Bunun için yerli ve yabancı pek çok kaynağa bakılmış olup en genel tanımı şu şekilde yapılabilir: Şehirsel yaşanabilirlik, şehrin büyük oranda güvenli, altyapının ve üstyapının iyi durumda olduğu, kamu ve toplu taşıma hizmetlerinin şehirde dengeli dağıldığı, ekonomik anlamda dinamik olan ve çevreye zararı olmayan şehir yerleşimlerinde; şehirli nüfusu oluşturan her bireyin birbirinden farklı beklentilerinin karşılanabilirliği olarak açıklanabilir.

___

Akçay, S. K. & Uludağ, M. (2013, Mart 27-31). “Yaşanabilir Kamusallık” kavramının fabrika yerleşimleri ve siedlunglar üzerinden bir değerlendirilmesi. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 97-109.

Aliağaoğlu, A. (2007). Davranışsal coğrafyaya bir örnek: öğrenci merkezli Balıkesir şehir imajı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(17), 17-44.

Ayres, R. L. (1975). Development policy and the possibility of a "Livable" future for Latin America. American Political Science Association, 69(2), 507-525.

Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.

Başar, Ö. (2019). Yaşanabilir kente katkısı bağlamında eko kentler: Bursa/Nilüfer Belediyesi ekokent projesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Bayazitoğlu, C. ve Ayyıldız Potur, A. (2013, Mart 27-31). Yaşanabilir Kentler temasını toplumsal cinsiyet bağlamında yorumlamak: Farklı kamusal mekânlarda karşılaştırmalı bir alan çalışması. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 541-547.

Belge, Z. S. & Akkar Ercan, M. (2013, Mart 27-31). Yaşanabilir tarihi kent merkezleri için yürünebilirliğin arttırılması: Mersin Örneği. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 289-296.

Beyazıt, E. (2007). Kent yaşanabilirliğini artıran yaya mekânlarının türler arası ulaşım sistemi içinde irdelenmesi: Kabataş örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Beyhan, G., Peker, Z., Polat, E. & Şenol, P. (2013, Mart 27-31). Kentsel/Mekânsal Yaşanabilirlik Üzerine Kavramsal Bir Çözümleme. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 23-28.

Cengiz, T. & Kerem, Y. (2013, Mart 27-31). Özel Çevre Koruma alanında Yerel Halkın Farkındalığı: Çanakkale Saroz Körfezi. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 217-227.

Cervero, R. (2009). Transport infrastructure and global competitiveness: balancing mobility and livability. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 626, 210-225.

Chivot, E. (2011). Livability and sustainability in large urban regions. The Hague Centre for strategic studies and TNO.

Coşar, Y. (2014). Yavaş şehir olgusunun kentsel yaşam kalitesi üzerindeki algılanan etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(2), 226-240.

Çabalar Bayrak, N. (2001). Yaşanabilirlik kavramı ve Ankara metropoliten alan planlama çalışmaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Çayyolu Haber. (2018, Mart 04). Fırtına, İstanbul'un tüm pisliğini Boğaz'a taşıdı. https://www.cayyolu.com.tr/firtina-istanbul-un-tum-pisligini-bogaz-a-tasidi/166624/

Çınar, G. (2019). Küreselleşmenin yarattığı tektipleşen kentlere alternatif bir yaşanabilir kent yaklaşımı: Yavaş kentler (Cittaslow) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Demirci, A. (2014). Literatür Taraması. Y. Arı & İ. Kaya (Ed.). Coğrafyada araştırma yöntemleri (ss. 73-107). Coğrafyacılar Derneği.

Edisan, Z. & Kadıoğlu, F. (2013). Yaşam kalitesi kavramının antik dönemindeki öncülleri. Lokman Hekim Journal, 3(3), 1-4.

Ekşioğlu Çetintahra, G. (2013, Mart 27-31). Yapı Adası Tasarımının Yaşam kalitesine etkileri: İzmir Güzelyalı mahallesinde bir araştırma. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 53-62.

Gough, M. Z. (2015). Reconciling Livability and sustainability: conceptual and practical and Implications for planning. Journal of Planning and Research, 35(2), 145-160.

Gürsoy, O. (2019). Akıllı kent yaklaşımı ve Türkiye’deki büyükşehirler için uygulama imkânları (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Haber Ankara. (2015, Kasım 24). Ankara'nın ulaşımı ve trafik sorunu meclis gündeminde. http://www.haberankara.com/ankaranin-ulasimi-ve-trafik-sorunu-meclisgundeminde/40023/

Haber Türk. (2017, Ağustos 17). Dünyanın en yaşanabilir şehirleri. http://www.haberturk.com/ekonomi/is-yasam/haber/1601880-dunyanin-en-yasanabilirsehirleri

Hagerty, M. R. (1999). Unifying livability and comparison theory: cross-national time-series analysis of life-satisfaction. Social Indicators Research, 47(3), 343-356.

Hashimoto, A. & Kodama, M. (1997). Has livability of Japan gotten better for 1956-1990?: a DEA approach. Social Indicators Research, 40(3), 359-373.

Henden Şolt, H.B. (2018). Kentsel yaşanabilirlik değerlendirmesi: Karasu örneği. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal bilimler Dergisi, 4(2), 9-20.

Hortulanus, R. P. (2000). The development of urban neighbourhoods and the benefit of indication systems. Social Indicators Research, 50(2), 209-224.

İlke, V., İlke E. F. ve Topatan, H. (2013, Mart 27-31). Yaşanabilir Kentler için aşağıdan yukarı planlama aracı olarak yeşil altyapı modeli: Kilyos Havzası Örneği. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 385-392.

İşte Almanya. (Tarih Yok). Kentsel yaşam kalitesi. https://www.tatsachen-ueberdeutschland.de/tr/kategoriler/yasam-tarzi/kentsel-yasam-kalitesi

Kaal, H. (2011). A conceptual history of livability. City, 15(5), 532-547.

Kashef, M. (2015). Urban Livability across disciplinary and Professional boundaries. Frontiers of Architectural Research, 5, 239-253.

Kaya Özçelik, P. (2013, Mart 27-31). Yaşanabilir kentler inşaasına yeni bir harç: ‘Kent hakkı’. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 349-355.

Kazmacı, Ş. (2016). Yaşanabilir kentlerin oluşturulması: Ankara kenti, Çankaya, Etimesgut ve Altındağ belediyeleri örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Turgut Özal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Keçeli, A. (2012). Effects of rapid urbanization on livability in Turkish cities: a case study of Denizli (Unpublished doctoral thesis). University of Oklahoma Graduate College A Dissertation Submitted To The Graduate Faculty.

Keçeli, A. (2013). Kentsel yaşanabilirlik ve cinsiyet. Marmara Üniversitesi, Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 232-245.

Konca, A. (2004). Çağdaş kentsel yaşanabilirlik değerleri ve Gebze örneğinde irdelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü.

Kösten, E. Y. & Dağdelen, K. (2013, Mart 27-31). Deprem faktörüne bağlı olarak yaşanabilir kentler: Değirmendere Örneği. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 573-583.

Kuhlman, T. & Farrington, J. (2010). What is sustainability? Sustainability, 2, 3436-3448.

Kundak, S. (2013, Mart 27-31). Kentsel Güvenlik. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 465-473.

Kuru, A. (2017). Kentsel yaşanabilirlik ve bisiklet öncelikli kentiçi ulaşım sistemi yaklaşımıKırklareli örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Lynch, K. (2016). Kent imgesi, İrem Başaran (Çev), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Melikoğlu Eke, A. S. (2014). Mekânın yaşanabilirlik değeri üzerine sistem odaklı bir model önerisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Melikoğlu Eke, S. & Yalçın, F. (2013, Mart 27-31). Yaşamsal kodlardan mekânsal kodlara; Yaşanabilir Çevre. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, 27-31 Mart 2013, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 519-528.

Mermer, İ.E. (2019). Avrupa Birliği ve Türkiye’de kentsel kalkınma: İstanbul-Frankfurt örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Metin, D. (2019). Kentsel tasarım yarışmalarında yaşanabilirlik ölçütlerinin kent meydanı yarışma şartnameleri özelinde irdelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Morkoç Karakaya, K. (2019). Kentsel yaşam kalitesi ve yaşanabilirlik analizi: Erzurum Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

O’Toole, R. (2004). Great rail disasters: The impact of rail transit on urban livability. Colorado: Independence Institute.

Okuliez–Kozaryn, A. (2013). City life: rankings (livability) versus perceptions (satisfaction). Social Indicators Research, 110(2), 433-451.

Omuta, G.E.D. (1988). The quality of urban life and the perception of livability: a case study of neighbourhoods in Benin City. Social Indicators Research, 20(4), 417-440.

Ögel, G. (2019). OECD ülkelerinin yaşanabilirlik düzeylerinin aralık değerli Pythagorean Bulanık AHS ve bulanık TOPSIS yöntemleri ile değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Özdemir, E. (2013, Mart 27-31). Daha yaşanabilir kentlere doğru: Kentsel Açık mekânlarda ‘Öteki’ için tasarım. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 305-310.

Öztürk, A. (2013). Kıyı yerleşimlerinde ikinci konutun kentsel yaşam kalitesine etkileri Ayvalık örneklemesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Pennacchini, M., Bertolaso, M., Elvira, M. M. & De Marinis, M. G. (2011). A brief history of the quality of life: Its use in medicine and in philosophy. Medical Humanities, 162(3), 99-103.

Polat, E. (1998). Özürlüler için tasarımda erişebilir ve yaşanabilir yaya mekânları: Ankara-Kızılay Merkez Yaya Bölgesi’nde Sakarya Caddesi yaya mekânı örneklemesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Rosner, T. D. (2011). Quantifying urban diversity: A case study in the district of Columbia (Unpublished master’s thesis). George Mason University Geographic and Cartographic Sciences.

Rosow, I. (1957). Specialists’ perspectives and spurious validation in housing. Marriage and Family Living, 19(3), 270-278.

Sağlık, A. (2014). Çanakkale kenti rekreasyon potansiyelinin kentlerin yaşanabilirliği açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Savaş Yavuzçehre, P. & Evinç Torlak, S. (2006). Kentsel yaşam kalitesi ve belediyeler: Denizli Karşıyaka mahallesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 184-207.

Sezik, M. (2019). Türkiye’de yerel yönetimlerin yaşanabilir kent oluşturma politikaları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 703-716.

Shammi Akter, S. (2014). An examination of the livability of dense urban neighbourhoods in Dhaka: the impacts of urban planning (Unpublished doctoral thesis). The University of Hong Kong Urban Planning.

Sipahi, S. (2002). Ülkemiz illerinin yaşanabilirlik açısından analitik hiyerarşi prosesi tekniği ile sıralanması (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Szibbo, N. A. (2015). Livability and LEED-ND: The challanges and successes of sustainable neighbourhood rating systems (Unpublished doctoral thesis). Universtiy of Berkeley City and Regional Planning.

Şenlier, N., Yıldız, R. & Salihoğlu, T. (2013, Mart 27-31). Farklı konut yerleşim dokularında yaşanabilirlik. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 35-43.

Tekeli, İ. (2001). Sürdürülebilirlik kavramı üzerinde irdelemeler. Cevat Geray'a Armağan, 729-746. Mülkiyeliler Birliği Yayınları.

Tekin, M. (2017). Dünya Tarihi’nde ilk şehir ve şehir devletlerinin ortaya çıkışı ve gelişimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(2), 17-30.

The University of Nottingham. (2012, Şubat 21). Sustainability - A Brief History. https://rdmc.nottingham.ac.uk/bitstream/handle/internal/86/Business_edit/15_sustainability__a_brief_history.html

Topçu, V. (2013). Küresel şehir kavramı ve İstanbul’un küresel şehirler arasındaki yeri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Turan, C. (2017). Berlin-Pariser platz ve İstanbul-Taksim Cumhuriyet Meydanı üzerinden kamusal alanların yaşanabilirlik ölçütleri bağlamında karşılaştırmalı analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

United Nations, (1987). World Commission on Environment and Development: Our common future. Brundtland, 37.

Vakıfbank. (Tarih Yok). BİST Sürdürülebilirlik Endeksi. https://vakifbank.com.tr/bistsurdurulebilirlik-endeksi.aspx?pageID=1082

Vanlı, F. Ş. (2019). Yaşanabilir şehirler: uluslararası kentsel sürdürülebilirlik endeksleri üzerine bir çalışma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Veenhoven, R. & Ehrhardt, J. (1995). The cross-national pattern of happiness: test of predictions implied in three theories of happiness. Social Indicators Research, 34(1), 33-68.

Veenhoven, R. & Ouweneel, P. (1995). Livability of the welfare-state: appreciation-of-life and length-of-life in nations varying in state-welfare-effort. Social Indicators Research, 36(1), 1-48.

Welle, B., Lıu, Q., Weı, L., Steil, C. A., King, R., Sarmento, C. & Obelhero, M. (2015). Tasarımla daha güvenli kentler: Trafik güvenliğini teşvik eden kentsel tasarım ve sokak tasarımı önlem ve örnekleri. World Resources Instıtute. ISBN 978-1-56973-866-5

Win Eurasia. (Tarih Yok). Akıllı şehirlerin siber güvenliği. http://www.win-eurasia.com/tr/akillisehirlerin-siber-guvenligi

Yakupoğlu, E. & Korkmaz Hasmaden, F. (2013, Mart 27-31). Sürdürülebilir ekolojik yerleşmelere örnek olarak Freiburg şehri. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 139-145.

Yanık, G. (2019). Yaşanabilir şehir kapsamında açık rekreasyon alanlarının cbs ile analizi: Adapazarı örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yaqub, A. (2018). Coğrafi bir yaklaşımla Kumasi’nin (Gana) kentsel sürdürülebilirlik ve yaşanabilirlik analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yaşam Projeleri Konut Projeleri, Emlak, Gayrimenkul GYO Haber Portalı. (2015, Mayıs 19). Ankara Esertepe Rekreasyon Alanı hizmete girdi. http://www.yasamprojeleri.com/ankaraesertepe-rekreasyon-alani-hizmete-girdi.html

Yılmaz Bakır, N. & Eldek, H. (2013, Mart 27-31). Yaşanabilir kentler için ‘potansiyeller’; Askeri bölgeler-Kayseri örneği. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 401-405.

Yılmaz, E. (2015). Kentsel mekânların yaşanabilirliğinin çocuk ve kent ilişkisi yönünden irdelenmesi; Sultangazi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Yorulmaz, H. (2013). Kent mekânında yaşanabilirlik: Orhangazi kent meydanı örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Yücel, C. & Doğan, U. (2013, Mart 27-31). Kayseri metropolünde yeni konut alanlarının yaşanabilirliğine ilişkin bir araştırma: Talas Anayurt örneği. 25. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, TMMOB Mimarlar Odası Bursa Şubesi, Bursa, Türkiye. 465-473.