DOĞANIN TEMSİLİ VE DÖNGÜSÜNE BAKIŞ BAĞLAMINDA BELGESEL FİLM: HONEYLAND VE KAMİLET ÜZERİNE BİR İNCELEME

Belgesel film, toplumsal alanda birçok işleve sahiptir. Var olanın kayıt altına alınmasında başat bir rolü olan belgesel film, bu sayede, temsilî olarak kültürel, toplumsal olgu ve olayları aktararak büyük bir işlevi yerine getirir. Her tür canlının birbirleri ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen çevrebilim, denge üzerine kurulmuştur. Günümüzde, ekolojinin kapsamında olan olumlu ya da olumsuz birtakım konular mevcuttur. Bu bağlamda, küresel ekolojik sorunlar, lokal sorunları da beraberinde getirmekte ya da lokal sorunlar küreselleşmektedir. Diğer yandan her coğrafyanın kendine özgü dinamikleri var olmaya devam etmekte ve ekolojik dengeyi koruma adına, çeşitli edimler gerçekleştirilmektedir. Belgesel film, temsilî olarak bu edimleri ya da kendi keşiflerini kayıt altına almakta ve yaşamsal döngüye sanatsal anlamda katkı koymaktadır. Honeyland adlı belgesel filmin yönetmenleri Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov ve Kamilet adlı belgesel filmin yönetmeni İlkay Nişancı ile yapılan derinlemesine mülâkatlarla belgesel filmde doğanın temsili ve döngüsüne olan katkının nasıl gerçekleştirildiğine dair betimsel veriler elde edilmiştir. Doğanın temsili ve döngüsünün kayıt altına alınması, ekolojik denge temelli görsel-işitsel üretimlerin yapılması, hem kültüre yapılan bir katkıdır hem de ekolojik okumalara olanak sunan bir araç olabilmektedir. Gelinen noktada, küresel ekolojik sorunlar ve bu sorunların yansılarına lokal çözümler ortaya konulmaktadır. Belgesel filmin bu noktada işlevi, özellikle gerçekleştirildiği ülkenin ekolojik yapılanmasını betimlemesidir. Bu bağlamda çalışmada, bir Makedonya belgeseli olan Honeyland ve Türkiye’den Kamilet adlı belgesel filmler; benzer konuları, doğanın temsili ve döngüsüyle olan ilişkisi betimlenmektedir. Çalışmanın amacı ise; doğanın temsili ve döngüsüyle olan ilişkinin belgesel filmlerde nasıl gerçekleştirildiğinin analizinin ortaya konulmasıdır. Çalışma, film yönetmenleri ile yapılan derinlemesine mülâkat tekniği yanında karşılaştırmalar üzerinden betimsel analizler yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Doğanın temsilinin her kültürde benzer özellikler gösterebildiği; ancak belgesel filmde çeşitli farklılıkların film dili olarak şekillendiği, doğanın temsilinin farklı bakışlarla ortaya konulduğu ve bu sinematografik edimin diğer disiplinlerle yakın bağlantı içerdiği tespit edilmiştir.

DOCUMENTARY FILM IN THE CONTEXT OF LOOKING AT THE REPRESENTING NATURE AND CYCLE: A RESEARCH ON HONEYLAND AND KAMİLET

Documentary film has many functions in the social area. Therefore, the documentary film that has a dominant role in the recording of the existing, fulfills a great function in representation of cultural, social phenomena and events. Examining the relations of all living things with each other and their environment, the ecology is established on a balance. There are several positive or negative issues within the scope of ecology at the present time. Global ecological problems bring along the local problems within this context. On the other hand, the distinctive dynamics of each geography acts in various ways in order to exist and to protect the ecological balance. The documentary film representatively records these actions and contributes in the life cycle within an artistic perspective. Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov, directors of the documentary film named Honeyland, and İlkay Nişancı, the director of the documentary film named Kamilet, acquire depictive data regarding how the contribution to the representation and cycle of nature is realized in the documentary film with the help of in-depth interview. The action of recording the representation and cycle of nature is not only a contribution to culture but it can also be a tool for ecological readings. Global ecological problems and local solutions to these problems are set forth at the point where we stand now. The function of the documentary film at this point is to describe the ecological structure of the country, espeacially, in which it is made. On that note, the function is that the Macedonia documentary named Honeyland and the documentary film from Turkey named Kamilet portray similar subjects and the relation between representation and cycle of nature in this study. The aim of the study is the action of presenting the analysis regarding how the relationship between representation and cycle of nature is realized in documentary films. The study will be conducted with the method of making analyses through comparisons, as well as by benefiting from in-depth interview technique with film directors. It is understood that the representation of nature can show similar characteristics in every culture, however, various differences are shaped as film language, the representation of nature is portrayed with different perspectives, and this cinematographic action has a close connection with other disciplines.

___

  • Bal Ülkesi, (2019) http://www.balkanedebiyati.com/bal-ulkesi-kuzey-makedonyanin-oscar-adayi/, adresinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Barnwell, J. (2011). Film Yapımının Temelleri. G. Altıntaş (Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Berkmen, H. (2019). “Doğada Düzen ve Karmaşa”. http://www.halukberkmen.net/pdf/198.pdf adresinden 01.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Bookchin, M. (2017). Toplumsal Ekolojinin Felsefesi. 2. Baskı. İstanbul: Sümer Yayıncılık.
  • Bookchin, M. (2019). Özgürlüğün Ekolojisi. 3. Baskı. İstanbul: Sümer Yayıncılık.
  • Cereci, S. (1997). Belgesel Film. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Duru, B. ve Alkan, A. (2002). 20. Yüzyıl Kenti içinde “20. Yüzyılda Kent ve Kentsel Düşünce”. Ankara: İmge Kitabevi. 7-25.
  • Giddens, A. (2013). İklim Değişikliği Siyaseti. E. Baltacı (Çev.). İstanbul: Phoenix Yayınevi.
  • Glynne, A. (2011). Belgeseller. Z. Mertoğlu, N. I. Çeper. (Çev.). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Harvey, D. (2002). 20. Yüzyıl Kenti içinde “Toplumsal Adalet, Postmodernizm ve Kent”. B. Duru, A. Alkan (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi. 215-248.
  • Harvey, D. (2003). Sosyal Adalet ve Şehir. M. Moralı (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Honeyland Ödüller, 2019. 2019. https://gazetekarinca.com/2019/06/sundancein-dikkat-cekenyapimlarindan-honeyland/,https://www.filmloverss.com/sundance-film-festivalinden-odulle-donen-honeylandden-fragman-yayinlandi/ adreslerinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Honeyland, (2019). Tamara Kotevska ve Ljubomir Stefanov. Makedonya.
  • İmga, O. (2006). “Küreselleşen Çevresel Krize, Hâkim Paradigma Dışı Bir Bakış Olarak Derin Ekolojik Yaklaşım”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl:2 Sayı 4, s.Güz. 84-97.
  • Kamilet Belgesel Film, 2019. http://www.artfulliving.com.tr/gundem/odullu-film-kamiletbluetvde-i-19102, http://www.ranini.tv/haber/37293/1/ilkay-nisancinin-belgesel-filmikamilet-artik-blutvde, adreslerinden 10.10.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Kamilet, (2013). İlkay Nişancı. Türkiye.
  • Kaşdoğan, D. (2015). Başka Bir Teknoloji Mümkün içinde “Başka Bir Teknoloji Mümkün mü Sorusu Üzerine Kısa Bir Deneme”. T. Özkaya (Ed.). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi. 11-20.
  • Keleş, R. ve Hamamcı, C. (1998). Çevrebilim. 3. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Keleş, R., Hamamcı, C. ve Çoban, A. (2012). Çevre Politikası. Genişletilmiş 7.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Kılıç, S. (2006). “Modern Topluma Ekolojik Bir Yaklaşım”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (12) 2006 / 2: 108-127
  • Nichols, B. (2017). Belgesel Sinemaya Giriş. D. Eruçman (Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Rotha, P. (2000). Belgesel Sinema. İ. Şener (Çev.). İstanbul: İzdüşüm Yayınları.
  • Somersan, S. (1993). Türkiye’de Çevre ve Siyaset. Ankara: Metis Yeşil Kitaplar.
  • Yaylı, H. ve Çelik, V. (2011). “Çevre Sorunlarının Çözümü İçin Radikal Bir Öneri: Derin Ekoloji. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26/2011. (369-377)
  • Yıldırım, C. (2017). “Ekoloji Düşüncesinde İnsan ve Toplum Anlayışı”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, (289-308).