Çocuk Cinsel İstismar Haberlerinin İdeolojik Bakışla Sanal Basındaki Sunumu
Medya, modern toplumların en önemli toplumsallaşma, haberleşme ve kendini ifade etme araçlarıdır. Fakat medya, gerek yapısı gerekse güç ilişkileri içerisinde önemli bir silah olarak görülmesi dolayısıyla tarafsızlık ilkesi hayata geçirilememekte ve doğal olarak egemen güçlerin ideolojik aygıtları olarak kalmaktadır. Bu egemen güçler de haber içeriğinden, kelimelerin seçimine, neyin ön planda tutulup, neyin arka planda kalacağına dek her şeye karar vermekte ve böylece okuyucunun haber algısını her zaman etkileyen bir dil ve bu dile uygun kelimeler seçmektedirler. Son yıllarda istismar ve özellikle çocuk istismarının ciddi boyutlarda artış gösterdiği görülmektedir. Doğal olarak bu haberler medyada da kendisine önemli ölçüde yer bulmaktadır. Fakat medya, yukarıda belirtilen sebeplerle bu tür haberlere yaklaşımlarında objektifliklerini kaybetmekte ve kendi ideolojisi veya yayın politikası doğrultusunda haberleri farklı şekillerde sunabilmektedirler. Bu çalışma gerek bireysel gerekse toplumsal açıdan hayati bir mesele olan istismara dair haberlerin yayın organları tarafından topluma nasıl sunulduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında çoğunluğu ülke gündeminde büyük yankı oluşturmuş bazı çocuk istismarı haberleri, sanal yayın yapan her bir ulusal gazetedeki başlığı, üslubu ve dili ile incelenmiş, içerik çözümlemesi tekniği ile analiz edilmiş ve çıkarımlar da bulunulmuştur. Sonuçta ise değerlendirilen olayların söz konusu medya araçlarında taraflı olarak ele alındığı, kendi kamplarına ait olayların üstünkörü ve savunu şeklinde ele alındığı karşı kampa ait olayların ise abartı ve suçlamalarla ele alındığı ortaya çıkmıştır.
Presentation of Child Sexual Abuse News in the Virtual Press
Media is the most important means of socialization, communication and self-expression in modern societies. However, they lose their objectivity due to being seen as an important weapon both in their structure and power relations and thus become the ideological devices of the sovereign powers. These sovereign powers also decide everything during the publication and thus choose a language and appropriate words that always affect the reader's perception of news. In recent years, it has been observed that abuse and especially child abuse have increased significantly. Naturally, these news have a significant place in the media. However, due to the reasons mentioned above, the media loses their objectivity in their approach to such news and can present the news in different ways in line with their own ideology or broadcast policy. This study examines how abuse news, which is a vital issue for the individual and society, is presented to the public by the media. In the context of the study, some child abuse news which had a big impact on the country's agenda were analyzed with the title, style and language of each national newspaper that broadcasts online, analyzed with the content analysis technique and inferences were made. As a result, it was revealed that the events evaluated are dealt with biased in these media tools, where the events of their own camp are treated as cursory and defensive and the events of the opposite camp were handled with exaggeration and accusations.
___
- Alpaslan, A. H. (2014). Çocukluk döneminde cinsel istismar. Kocatepe tıp dergisi, 15(2), 194-201.
- Altiparmak, S., Yildirim, G., Yardimci, F., & Ergin, D. (2013). Annelerden alınan bilgilerle çocuk istismarı ve etkileyen etkenler. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(4), 354-361, https://doi.org/10.5455/apd.39819
- Ayvaz, M. ve Aksoy, M. C. Çocuk İstismarı Ve İhmali: Ortopedik Yönleri. Acta Medica, 35.1: 27- 33, https://doi.org/10.14527/9786052417119.09
- Aziz, A. (2010). İletişime Giriş, Genişletilmiş 2. Baskı, İstanbul: Hiperlink Yayınları
- Bilginer, Ç., Hesapçioglu, S. T., & Kandil, S. (2013). Çocukluk Çağı Cinsel İstismarı: Mağdur ve Sanık Açısından Çok Yönlü Bakış, Düşünen Adam, 26(1), 55-64. https://doi.org/10.5350/dajpn2013260106
- Binark, M. (2007). Yeni Medya Çalışmaları, Ankara: Dipnot Yayınları Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi
- Bozkanat, E. (2013). Gündem Kurma Perspektifinden Algı Yönlendirme: Alkol Düzenlemesi Yasası Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
- Chomsky, N. Ve Herman, E. S. (2012). Rızanın İmalatı, Çev. Abadoğlu, E., BGST Yayınları, 2. Baskı
- Cılızoğlu, G. (2011). Kitle İletişim Araçlarında Yer Alan Kurgusal Sosyal Mesajlar: Televizyon Dizilerinde Kitleselleştirilen Değerlere Yönelik Bir Analiz. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(4), 90-100, https://doi.org/10.18094/si.86985
- Çeçen, A. R. (2007). Çocuk cinsel istismarı: Sıklığı, etkileri ve okul temelli önleme yolları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1, 1-17.
- Çocuk istismarına yönelik rapor, 2016, İMDAT | Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği & ASUMA | Acıbadem Üniversitesi Suç ve Şiddetle Mücadele Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Kanunu (5395 Sayılı)
- Danah. M.Boyd, &, N. B. Ellison, (2007). Social Network Sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), article 11. http://jcmc.indiana.edu/vol13/issue1/boyd.ellison.html
- Demirel, S. D. (2018). Dijital Medyada Haber Üretim Sürecinde Okuyucu Odaklılık. Journal of International Social Research, 11(55), https://doi.org/10.17719/jisr.20185537253
- Doğrucan A. ve Yıldırım Z. (2011). Yazılı Basında Çocuk İstismarı Haberlerinin İncelenmesi (Cumhuriyet, Hürriyet, Posta, Sabah, Yeni Şafak ve Zaman Gazeteleri Örneğinde), Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4/2, 176-194, https://doi.org/10.12780/uusbd98
- Erkman, F. (1991). Çocukların duygusal Ezimi. Çocukların Kötü Muameleden Korunması I. Ulusal Kongresi, Ankara, (s 163).
- Finkelhor, D., & Browne, A. (1985). The traumatic impact of child sexual abuse: A conceptualization. American Journal of orthopsychiatry, 55(4), 530-541, https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1985.tb02703.x
- Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi; Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Siyasal Kitabevi.
- Güler, N., Uzun, S., Boztaş, Z., & Aydoğan, S. (2002). Anneleri tarafından çocuklara uygulanan duygusal ve fiziksel istismar/ihmal davranışı ve bunu etkileyen faktörler. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 24(3), 128-134.
- Güner, Ş. İ., Güner, S., & Şahan, M. H. (2010). "Çocuklarda Sosyal Ve Medikal Bir Problem; İstismar”. Van Tıp Dergisi, 17(3), 108-113.
- Güneş, S. (2006), Enformasyon Toplumunun Putlar (1.Basım), Ankara: Hece Yayınları,
- İşeri, E. (2008). Cinsel istismar. Çocuk ve ergen psikiyatrisi temel kitabı, 1, 470-476.
- Kanak, M (2011). 0-10 Yaş Cinsel İstismarının Sanal Medyadaki Yansıması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Kara, B., Biçer, Ü., ve Gökalp, A. S. (2004). Çocuk istismarı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 47.2, 140-151.
- Kocadaş, B. (2002). Görsel Medya ve Şiddet Kültürü (Orta Öğrenim Çağı Gençliğinin Şiddet Eğiliminde Görsel Medyanın Etkisi)-Malatya İli Uygulaması-, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
- Olgun, C. K. (2008). “Nitel Araştırmalarda İçerik Analizi Tekniği”, Sosyoloji Notları, OcakŞubat-Mart (4), Nisan-Mayıs-Haziran (5), Ankara
- Özdemir, E. (2012). Çocuk İstismarı Haberlerinin Yazılı Basında Sunumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
- Özerkan Ş. (2001). Medya Dil ve ideoloji, İletişim Fakültesi Dergisi, İstanbul: Martı Yayınları
- Pelendecioğlu, B.& Bulut, S. (2009). Çocuğa yönelik aile içi fiziksel istismar. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.0- 5000128646
- Sağlam, M. ve Aral, N. (2017). “Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramları”. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 1(2), 51-62, https://doi.org/10.36731/cg.472028
- Şimşek, S., & Cenkseven-Önder, F. (2011). Ergenlerde davranış problemlerinin, anne-babadan ve öğretmenlerden algılanan duygusal istismar açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 10(3), 1123-1137.
- Taner, Y., & Gökler, B. (2004). Çocuk istismarı ve ihmali: Psikiyatrik yönleri. Acta Medica, 35(2), 82-86
- Tıraşçı, Y. ve Gören, S. (2007). “Çocuk istismarı ve ihmali”. Dicle Tıp Dergisi, 34(1), 70-74, https://doi.org/10.14527/9786052417119.09
- Yurdigül, Y., & Zinderen, İ. E. (2012). Yeni Medyada Haber Dili (Ayşe Paşalı Olayı Üzerinden Geleneksel Medya Ve İnternet Haberciliği Karşılaştırması). The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 2(3), 81-91, https://doi.org/10.7456/10203100/010
- Yavuzer, H. (1995). Ana Baba ve Çocuk, İstanbul: Remzi Kitabevi
- İnternet Kaynakları
- http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c78202156f5 22.60120595 (E.T. 28.02.19)
- http://www.iletisimvediplomasi.com/medya-okuryazarligi-prof-dr-zakir-avsar/
- https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/chpli-eski-yonetici-tacizden-tutuklandi-2240383/ (E.T. 24.10.2019)
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/931895/CHP_tacizin_uzerini_ortmedi__partiden_ihra c_etti.html (E.T. 24.10.2019)
- https://www.yenisafak.com/gundem/chpli-yonetici-cocuga-taciz-iddiasiyla-tutuklandi-3153217 (E.T. 24.10.2019)
- https://www.yeniakit.com.tr/haber/chp-otobusunde-cinsel-saldiri-13-yasindaki-424874.html (E.T. 24.10.2019)
- https://www.yeniakit.com.tr/haber/chp-otobusundeki-skandal-buyuyor-425676.html (E.T. 24.10.2019)
- https://www.yeniakit.com.tr/haber/chpli-sapik-cocuga-tacizden-tutuklandi-427083.html (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/yazarlar/rahsan-gulsan/tecavuze-ugrayan-bebeler-mi-ensar-vakfimi-korunmaya- muhtac-1147387/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/ensar-vakfini-savunan-aile-bakani-cark-etti-1150710/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/karamandaki-taciz-olayinda-igrenc-detaylar-1151143/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/tecevuzcu-ogretmenini-17-yil-sonra-tutuklatti-1151725/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/karamandaki-cocuk-istismarinda-yeni-iddialar-1154287/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/ensar-vakfindan-istismar-itirafi-1190979/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/karamanda-cinsel-istismar-davasi-basliyor-1192543/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/ensar-vakfinin-vukuati-bitmiyor-1154313/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/yazarlar/necati-dogru/rezil-tablo-1164317/ (E.T. 24.10.2019)
- https://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/karaman-sapigi-muharrem-buyukturk-kac-yil-yatacak1194048/ (E.T. 24.10.2019)
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/498611/Ensar_Vakfi_yla_anilan_tecavuz_skandalina_ yayin_yasagi.html (E.T. 24.10.2019)
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/499193/Ensar_Vakfi_yla_anilan_tecavuz_skandalina_ 350_yil_hapis_istemi.html (E.T. 24.10.2019)
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/502145/Ensar_Vakfi_nin_tacizci_hocasina_600_yil_i stendi.html (E.T. 24.10.2019)