BİR ETİK DAVRANIŞ İLKESİ OLARAK HESAP VERME SORUMLULUĞUNA DAİR KUTADGU BİLİG’DE SÖYLENMİŞ BAZI BEYİTLER ÜZERİNE

Son dönemlerde gelişen yeni kamu yönetimi anlayışı ile birlikte devlet yönetiminde daha şeffaf ve açık bir yönetim anlayışının benimsenmesi, yönetimde etik kavramını gündeme getirmiştir. Bu anlayış ile kamu görevlilerinin uymaları gereken etik davranış ilkelerinin belirlenmesi ve yönetimde etik kültürünün yerleştirilmesi amacıyla Kamu Görevlileri Etik Kurulu oluşturulmuştur. Kurulun belirlediği etik davranış ilkelerinden biri de hesap verme sorumluluğudur. Hesap verme sorumluluğu, Türk-İslam tarihinin çeşitli dönemlerinde devlet ve yönetim üzerine yazılan kimi eserlerde de değinilen bir kavramdır. Bu eserlerden biri de Balasagunlu Yusuf Has Hacib tarafından 11. asırda telif edilmiş ve Türk-İslam tarihinin başlıca ürünlerinden biri olan Kutadgu Bilig adlı eserdir. Eserde devlet anlayışı, siyaset ve ahlâk kuralları üzerinden işlenmiştir. Bir toplumun ideal devlet yönetimine sahip olması ile refaha kavuşturulması için uyulması gereken kuralları içeren; ayrıca idareciler ve halk için bir başvuru kitabı olarak nitelendirilebilecek olan eserde bugün etik davranış ilkeleri olarak bilinen ve devlet yönetiminde uyulması gereken kurallara dair de önemli bilgiler yer almaktadır. Bu çerçevede çalışmada bir etik davranış ilkesi olarak hesap verme sorumluluğuna hangi açıdan yaklaşıldığı, Kutadgu Bilig’de yer alan beyitler üzerinden incelenmeye çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda ise kamu yönetiminde etik davranış ilkelerinin önemli bir maddesi olan hesap verme sorumluluğuna, bize ait olan kültür ve geleneğe göre ilk sıraya yerleştirilebilecek olan yeni bir boyut eklenmesi gerekliliği ortaya konulmuştur.

ABOVE SOME COUPLETS IN KUTADGU BİLİG AS A PRINCIPLE OF ETHICAL BEHAVIOR ABOUT ACCOUNTABILITY

The adoption of a more transparent and open management in the state administration with the new public management approach that has developed in recent years has brought the concept of ethics in management to the agenda. With this understanding, the Ethics Committee of the Public Officials was established in order to specify the principles of ethical behavior that public servants should follow and to place the ethics culture in management. One of the principles of ethical conduct determined by the board is accountability. The accountability is also referred to in some of the works written on state and management in various periods of Turkish-Islamic history. One of these works is Kutadgu Bilig which was written by Yusuf Has Hacib in the eleventh century and is one of the first products of Turkish-Islamic history. In the work, the concept of state has been studied through the rules of politics and morality. The work, which contains the rules that must be followed for the prosperity of a society with the ideal state administration and which can also be described as a reference book for the administrators and the public, contains important information about the rules that must be followed in the state administration today, which are known as ethical principles. In this context, it is tried to examine the approach to accountability as an ethical behavior principle in the study by means of the couplets in Kutadgu Bilig. As a result of this study, it was revealed that a new dimension which is an important element of ethical conduct principles in public administration and can be placed in the first place according to our culture and tradition should be added to public accountability.

PDF

___

Arat, R. R. (1959). Kutadgu Bilig II Tercüme. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Ateş, H. (2011). Yeni Kamu İşletmeciliği Bağlamında Hesap Verebilirlik. B. Parlak içinde, Kamu Yönetiminde Yeni Vizyonlar . Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
Ateş, H., & Oral, B. (2003). Kamu Yönetiminde Etik: Kültürel Temeller ve “Örgütsel Ruhçuluk” Kuramı Ekseninde Bir Analiz. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 55- 71.
Başer, S. (2011). Kutadgu Bilig’de Kut ve Töre. İstanbul: İrfan Yayıncılık.
Cendon, A. B. (2000). Accountability and Public Administration: Concepts, Dimensions, Developments. 15.03.2019 tarihinde http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/nispacee/unpan006506.pdf adresinden alındı
Dilaçar, A. (1988). Kutadgu Bilig İncelemesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Fatemi, M., & Behmanesh, M. R. (2012). New Public Management Approach and Accountability. International Journal of Management Economics and Social Sciences, 1(2), 42-49.
Frankena, W. (2007). Etik. (A. Aydın, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi. Gök, S. (2008). İş Etiği ile İş Ahlakı Arasındaki İlişki ve Çalışma Yaşamında İş Etiğini Etkileyen Faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-19.
Gök, S. (2009). İş Etiği. P. Tınaz içinde, Çalışma Yaşamında Örnek Olaylar (s. 127-140). İstanbul: Beta Yayıncılık.
Güzel, A. (2005). Birey, Toplum, Devlet İlişkisi ve Kutadgu Bilig. Prof. Dr. Fikret Türkmen Armağanı, 357-362.
Hacib, Y. H. (2008). Kutadgu Bilig. (R. R. Arat, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
İnalcık, H. (1966). Kutadgu Bilig’de Türk ve İran Siyaset Nazariye ve Gelenekleri. Reşid Rahmeti Arat İçin, 259-271.
Jones, G. W. (1992). The Search for Local Accountability. S. Leach içinde, Strengthening Local Govern-Ment in the 1990s (s. 49-78). London: Longman.
Kafesoğlu, İ. (1980). Kutadgu Bilig ve Kültür Tarihimizdeki Yeri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, RG Sayısı: 25785.
Kant, I. (2007). Ethica Etik Üzerine Dersler. (O. Özügül, Çev.) İstanbul: Pencere Yayınları.
Mulgan, R. (2000). Accountability: An Ever – Expanding Concept? Public Administration, 78(3), 555- 573.
Mulgan, R. (2003). Holding Power to Account: Accountability in Modern Democracies. Great Britain: Palgrave Macmillan.
Özer, M. A. (2012). Yeni Kamu Yönetimi. Ankara: Barış Kitap.
Pieper, A. (1999). Etiğe Giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Roberts, N. C. (2002). Keeping Public Officials Accountable Through Dialogue: Resolving the Accountability Paradox. Public Administration Review, 62(6), 658-669.
Romzek, B. S., & Dubnick, M. J. (1987). Accountability in the Public Sector: Lessons from the Challenger Tragedy. Public Administration Review, 47(3), 227-238.
Sarıca, B. (2008). Kutadgu Bilig’de Komutan Ve Ordunun Nitelikleri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi(37), s. 87-105.
Scott, C. (2000). Accountability in the Regulatory State. Journal of Law and Society, 27(1), 38-64.
Stroll, A. A., Long, A. A., Bourke, V. J., & Campbell, R. (2008). Etik Kuramları. (M. Türkeri, Çev.) Ankara: Lotus Yayınevi.
Şahin, Y. (2011). Yönetim Bilimi ve Türk Kamu Yönetimi. Trabzon: Murathan Yayınevi.
5176 Sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ