TRAVMANIN NESİLLER ARASI AKTARIMI: PATRICK MODIANO VE POST-BELLEK

II. Dünya Savaşı’nda hayatta kalanların anlatılarıyla büyümüş sanatçıların deneyimlerini betimlemek için MarianneHirsch tarafından ilk kez kullanılan bir kavram olan post-belleğin, II. Dünya Savaşı Fransa işgali dönemindeki en ulaşılmaz ve örtülü insan kaderlerini bellek sanatıyla yansıtması sayesinde 2014 yılında Nobel Yazın Ödülü kazanan çağdaş Fransız yazar PatrickModiano’nun yapıtlarındaki yansıması çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Birebir yaşamadıkları halde ebeveynler ya da önceki nesiller tarafından aktarılan travmatik deneyimlerle şekillenen post-bellek, daha çok Shoah (Yahudi soykırımı) gibi büyük travma yaşamış nesillerin sonraki kuşaklara aktardığı bellektir. Sürgün mağdurların çocukları, sürgün travmasına ve evlerin yıkılmasına doğrudan doğruya tanık olmamalarına rağmen, daima diasporada, toplum dışı bırakılmış ya da sürgün edilmiş olarak kalırlar. Karanlık yıllara sürekli gönderme yapan Modiano, saplantılı bir biçimde geçmişine bağlıdır. Post-bellek aracılığıyla tarihin bireysel kaderler üzerindeki etkisini göstermeye çalışır. Travmatik deneyimler, olayların etkisinde kalan asıl mağdurlarla sınırlı kalmayıp nesilden nesile aktarılarak travma sonrası kuşakları da etkisi altına alıp onların kimliklerini oluşturur. II. Dünya savaşını doğrudan tecrübe etmemesine rağmen ailesinin maruz kaldığı baskı ve zulmün yükünü omuzlarında taşıyan yazar, köklerinin bağlı olduğu gizemli ve trajik geçmişinin peşini bırakmaz. Bu çalışmada, tam bilmediği ya da sadece bölük pörçük parçalar halinde bildiği gerçekler üzerinde düşünmeyi kabul etmiş yazarın post-bellek aracılığıyla kendi geçmişini yeniden nasıl inşa ettiği ve geçmişi bugüne taşıyan yazarın bu uğraşının amacının anılarını korumak mı yoksa zedelenmiş kimliğini tamir etmek mi olduğu örneklerle gösterilmeye çalışılacaktır.

INTERGENERATIONAL TRANSMISSION OF TRAUMA: PATRICK MODIANO AND POST-MEMORY

A notion used for the first time by Marianne Hirsch to describe artists’ experience who grew up with stories from the World War II survivors, reflection of post-memory in modern French writer Patrick Modiano’s works, who won a Nobel prize in 2014 for reflecting the most inaccessible and implicit human destinies of the World War II French occupation with the memory art, is the subject of our study. Postmemory, shaped by traumatic experiences that are transferred by parents or previous generations even though they did not experience it themselves, is usually the memory that is transmitted to the following generations by generations that went through immense trauma such as the Shoah (the Jewish genocide). The exile victims’ children, even though they never witnessed the exile trauma and the houses being demolished, remain constantly in diaspora, always excluded from the society or exiled. Modiano, who often alludes to the dark years, is obsessively bonded to his past and tries to show history’s effect on individual destinies using post-memory. Traumatic experiences do not only affect the actual victims who’ve been affected by the events, but also the post-trauma generation with intergenerational transmission and form their identities. The author, who carries the weight of the oppression and torture his family suffered on his shoulders even though he didn’t experience the World War II directly, doesn’t let go of the mysterious and tragic past his roots are connected to. In this study, it is aimed to present through examples how the author, who has accepted to think about facts he doesn’t fully know or only knows in pieces, rebuilds his own past with post-memory and whether the author, who brings the past to the present day, aims to protect his memories or repair his damaged identity.

PDF

___

Baudelaire, C. (2001). Kötülük Çiçekleri (Çeviren: Ahmet Necdet), İstanbul: Adam Yayıncılık ve Matbaacılık A.Ş.
Godard, R. (2006). İtinérairesdu roman contemporain, Paris: ArmandColin.
Hirsch, M. (1996). “PastLives: Postmemories in Exile.” PoeticsToday, 17(4), 659-686. doi:10.2307/1773218
Hirsch, M. (2008). “Thegeneration of postmemory.”PoeticsToday. 29(1), DOI 10.1215/03335372- 2007-019
Hirsch, M. (2015). « Postmémoire », Témoigner. Entrehistoire et mémoire [En ligne], 118 | 2014, http://journals.openedition.org/temoigner/1274 ; DOI : 10.4000/temoigner.1274
Modiano, P. (1989). “le plusagréable, c’est la rêverie”, entretienavecDominiqueMontaudon, Quoi lire, numéro 8, mars 1989 https://www.dominique-montaudon-auteure.com/entretien-avecmodiano.
Modiano, P. (1993).Bir Sirk Geçiyor (Çeviren: Filiz NayırDeniztekin), İstanbul: Varlık Yayınları, 1993, s.111
Modiano, P. (1993).Yıkıntı Çiçekleri (Çeviren: Hülya Tufan), İstanbul: Can Yayınları.
Modiano, P. (1998).Kötü Bir İlkbahar (Çeviren: İnci Gül), İstanbul: Can Yayınları.
Modiano, P. (2018). En Uzağından Unutuşun (Çeviren: Tahsin Yücel), İstanbul: Can Yayınları.
Modiano, P. (2019).Mahallede Kaybolma Diye (Çeviren: Nedret Öztokat), İstanbul: Can Yayınları.
Nietzsche, F. (2009). Tarihin Yaşam İçin Yararı ve Yararsızlığı Üzerine (Çağa Aykırı Düşünceler II) (Çeviren: Nejat Bozkurt), İstanbul: Say Yayınları.
Özal, E. (2010).“Mutsuz Aşkların Çocukları”, K Dergisi (178) , 20- 23.
Sarlo, B. (2012). Geçmiş Zaman Bellek Kültürü ve Özneye Dönüş Üzerine Bir Tartışma, İstanbul: Metis Yayınları.
SchulteNordholtA. E. (2016).“Le passéréinventé.” Textes et documentspour la classe 2016 (1103):16- 19, http://julianocaldeira.com/wp-content/uploads/2016/09/REVUE-TDC-1103-Memoires.pdf
Sezer, S. (2014).“PatrickModiano’nun Nobel Edebiyat Ödülü Konuşması”, 12 Aralık 2014, https://sukutsuikasti.com/2014/12/12/patrick-modiano/.

Turkish Studies - Language and Literature-Cover

ISSN: 2667-5641
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ