İNGİLİZCEDE “-İSM” SON EKİYLE BİTEN BAZI KELİMELERİN FARSÇA EŞANLAMLILARININ ARAŞTIRILMASI

Morfem (biçim birimi) ve kelime düzeyindeki zorluklar birçok dilbilimciyi ve teorisyeni araştırmaya sevk etmiş, dilbilimciler ve teorisyenler de bunların en iyi karşılıklarını hedef dilde bulmaya çalışmışlardır. Bu çalışmada İranlı tercümanların ve sözlük bilimcilerin uyguladığı yöntemlerin araştırılması ve İngilizcede “-ism” son ekiyle biten kelimeler için kullanılan en uygun çeviri yönteminin ve karşılığının hangisi olduğunun tespit edilmesi ve en doğru Farsça karşılıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca İranlı tercümanların ve sözlük bilimcilerin önerdiği “-ism” son ekiyle biten kelimelerin Farsça karşılıklarının da belirlenmesine çalışılmıştır. “-ism” son ekiyle biten kelimelerin oluşturduğu veriler, Dâryûş Âşûrî ve Bâkir Sarûhânî’ye ait olan iki ansiklopediden ve İzzetullahFovlâdvand’ın bir çeviri kitabının sözlükçe kısmından elde edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları İranlı sözlük bilimcilerin ve çevirmenlerin, bazı durumlarda kaynak dildeki muadilinden morfolojik olarak farklı eş anlamlar önerdiğini göstermektedir. Ayrıca bu sonuçlar, çevirmenlerin ve sözlük bilimcilerin en çok tercih ettiği yöntemlerin genişleme ve eşdeğerlik olduğunu; daha az tercih ettikleri yöntemlerin ise taklit, ödünçleme ve birebir çeviri yöntemleri olduğunu da göstermiştir. Birebir çevirinin uygulanmasının zor ve düşük oranda olması, Farsça ile İngilizcenin farklı dilbilimsel ve kültürel değerlere sahip olmasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Sonuçlar aynı zamanda İranlı çevirmenlerin ve sözlük bilimcilerin “-ism” son eki için birçok eşanlamlı kelimeler kullandıklarını, bazen de son ek kullanmak yerine ayrı bir kelime kullanmaya mecbur kaldıklarını göstermektedir.

PDF

___

Âşûrî, D. (2007). Dânişnâme-i Siyâsî (Ferheng-i İstilâhât u Mektebhâ-yi Siyâsî).Tahran: İntişârât-i Morvârîd.

Baker, M. (1998). In Other Words: A Course Book onTranslation. London and New York: Routledge.

Catford, J. C. (2000). Translation Shifts. In Venuti (Ed.), TheTranslation Studies Reader(s. 84-93). London and NewYork: Routledge.

Jakobson, R. (2000). On linguistic aspects of translation.InVenuti (Ed.), The Translation Studies Reader(s. 84-93).London and New York: Routledge.

Mu‘în, M. (1992). Ferheng-i Mu‘în. Tahran: İntişârât-i Emîr-i Kebîr.

Munday, J. (2001). Introducing Translation Studies. London andNew York: Routledge.

Nafisi, R. (2010, November). Passing Through "–ism".Mehrname Monthly, 78.

Newmark, P. (1988). A Textbook of Translation. London:Longman.

Nida, E. A. (1964). Toward a Science of Translation. Leiden,Netherlands: E. J. Brill.

Popper, K. (1998). Câmi‘a-i Bâz ve Duşmenân-i Ân. (Çev. İzzetullahFovlâdvand). Tahran: İntişârât-i Hârezmî.

Şakâkî, V. (2008). Mebânî-i Sarf-i Vâje. Tahran: İntişârât-i Semt.

Sarûhânî, B. (1997). Der âmedî ber Dâ’iretu’l-Me‘ârif-i ‘Ulûm-i İçtimâî. Tahran: İntişârât-i Keyhan.

Vinay, J. P., Darbelnet, J. (2000). A Methodology forTranslation. In Venuti (Ed.), The Translation Studies Reader(s. 84-93). London and New York: Routledge.

Merriam-Webster Collegiate Dictionary(10th ed.). (2002).Springfield, MA: Merriam-Webster, Incorporated.

Turkish Studies - Language and Literature-Cover

ISSN: 2667-5641
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ