HİKȂYELERİNİ “ÖYKÜSÜZ” / ÖYKÜLERİNİ “HİKȂYESİZ” ANLATAMAYAN “HİKȂYE ANLATICISI”: HÜSEYİN SU

Dünyadaki bütün medeniyetlerde “hikaye anlatıcılığı” olarak adlandırılan bir gelenek vardır. Bu gelenekle insanlar tecrübelerini, birikimlerini, acılarını, kısaca geçmişte yaşadıkları bütün hadiseleri gelecek nesillere aktarırlar. Geçmişte yaşanan ve “hikaye” olarak kodlanan bu anlatıların, gerçek olay ve olgulardan yola çıksa bile, zamanla içine kurgusal unsurlar da karışmıştır. Yine her medeniyette mevcut olan “edebiyat” sanatı işte bu kadim hikayelerden çokça ilham alır ve gelişir. Walter Benjamin “Hikaye Anlatıcısı” adını taşıyan yazısında işte bu kadim geleneği anlatır. Modern Türk Edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Hüseyin Su da “Hikaye Anlatıcısı” adlı bir kitap yazmıştır. Hüseyin Su bu kitabında “hikaye anlatıcılığı” kavramının Türk Edebiyatındaki gelişim serüvenini anlatmıştır. Aynı zamanda bir hikaye yazarı olan Hüseyin Su, yazdığı hikayelerdeki “anlatıcı” figürünü de çokça önemsemektedir. Hikaye anlatıcılığı zamanla geleneksel hikaye anlatıcılığı ve modern hikaye anlatıcılığı olmak üzere bir ayrışma da yaşamıştır. Türk edebiyatında geleneksel hikaye için “hikaye” sözcüğü tercih edilirken, modern hikaye için daha çok “öykü” kelimesi seçilmiştir. Hüseyin Su hem bir hikaye kuramcısı hem de bir hikaye (öykü) yazarıdır. Bu makalede yukarıda değindiğimiz hikaye anlatıcılığı, öykü hikaye farkı, Hüseyin Su’ya göre hikaye anlatıcılığı, hikayenin (öykünün) ne ifade ettiği ve hikaye anlatmanın “medeniyet” kavramıyla ilişkisi gibi hususlar üzerinde durulmuş, Hüseyin Su’nun metinlerinden örnek verilmiştir.

HUSEYIN SU, AS A CLASSICAL AND MODERN STORY TELLER

All the civilizations exixting in the World contain a taraditional term called “story telling.” By referring to this tradition experiences, accumulations, sorrows; in short, all the events experinced in the past are transmitted to the young generations. The narrative experinces coded in the past, although rooted from real, may include some ficticious elements. The Literaray art, which exists in every civilization, is inspired from those ancient stories. Walter Benjamin explains this ancient tradition in his article, “The Story Teller.” Hüseyin Su, one of the eminent authors of Modern Turkish Literature, has also written a book titled “ The Story Teller”, in which he expresses the development stages of “story telling” in Turkish Literature. As an Author, Hüseyin Su, specially emphasizes the “narration” techniques. Story telling, in time, is divided into two catogories as “tratitional” and “modern” versions. The critics of Turkish literature prefer the term “story” for traditional version; however, they prefer the term “short story” for the modern version. Hüseyin Su is both, a critic and a modern “short story” writer. This article aims to explain the the term “story telling”, the difference between “story” and “short story “, and also the meaning of story. Additionaly, it is also aimed to justify the narration techniques of Hüseyin Su, and the close relations between story telling and civilization, referring to the sample texts selected from Hüseyin Su’s books.

___

  • Akbaş, N. (2009). Hüseyin Su’nun Öykülerinde Kişi Kadrosu ve Muhteva. Yüzüncü Yıl Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan Romana. Çev. Sibel Irzık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Benjamin, W. (2008). Son Bakışta Aşk. Sunuş ve Hazırlayan: Nurdan Gürbilek. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Borges, J. Luis (2007). Şu Şiir İşçiliği. Çev. Mukadder Erkan. Ankara: De ki Basım Yayım.
  • Hüseyin Su Kitabı (2005). Haz. Kemal Aykut, Ömer Lekesiz. İstanbul: Nehir Yayınları.
  • Kutlu, M. (1999). “Hüseyin Su İle Konuşma”, Dergâh. Sayı: 109.
  • Memioğlu, S. (1999). “Hüseyin Su İle Konuşma”, Selam Gazetesi, 29 Ağustos- 4 Eylül 1999.
  • Su, H. (1983). Tüneller, Ankara: Edebiyat Dergisi Yayınları.
  • Su, H. (2016). Hikâye Anlatıcısı. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Su, H. (2018). Entelektüel Öfke: Nuri Pakdil. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Su, H. (2001). “Söyleşi / Hüseyin Su İle Öykü Üzerine”, Hece: Sayı: 56.
  • Su, H. (1998). Gülşefdeli Yemeni. Ankara: Hece Yayınları.
  • Su, H. (1999). Ana Üşümesi. Ankara: Hece Yayınları.
  • Su, H. (2000). Öykümüzün Hikâyesi. Ankara: Hece Yayınları.
  • Su-a, H. (2017). Takvim Yırtıkları I. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Su-b, H. (2017). Takvim Yırtıkları 2. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Su-c, H. (2017). Takvim Yırtıkları 3. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Su-1, H. (2001). “Yazı İnsafsız Bir İçkaledir”. Hece. Sayı: 59.
  • Su-2, H. (1999). Aşkın Halleri. Ankara: Hece Yayınları.
  • Su-3, H. (2018). İçkanama. İstanbul: Şule Yayınları.
  • Şakar, C. (2005). “Hüseyin Su İle Söyleşi: Öykü Yazarının Kulağı ‘Kun’ Emrine Aşina Olmalı”. Hüseyin Su Kitabı. İstanbul: Nehir Yayınları.
  • Tanpınar, A. Hamdi (1996). Yaşadığım Gibi, İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Toptaş, H. Ali (2017). Başlarken Yalnızsın Bitirdiğinde Daha da Yalnız. İstanbul: Everest Yayınları.
  • Tökel, D. Ali (2005). “Tanpınar’ın Bizi Hikâyemizi Arayışı ve Bu Arayışta Hüseyin Su’nun Yeri”, Hüseyin Su Kitabı. Haz. Kemal Aykut, Ömer Leksiz. İstanbul: Nehir Yayınları.
  • Yetkin, S. Kemal. (1978). Edebiyat Üzerine Denemeler, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Yıldız, A. Doğan (2005). “Köyde Üşümek Şehirde Kaybolmak”. Hüseyin Su Kitabı. Haz. Kemal Aykut, Ömer Lekesiz. İstanbul: Nehir Yayınları.
  • Wood, J. (2013). Kurmaca Nasıl İşler. Çev. Ekin Bodur, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Zariç, M. (2008). Hüseyin Su, Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Erciyes Ünv. Sos. Bil. Enst. Kayseri: (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).