YOKSULLUKLA MÜCADELEDE YENİ BİR YAKLAŞIM: İŞLEVSEL YOKSULLUK

Çağımızın en önemli sorunu olarak görülen yoksulluğa karşı ilgi dün olduğu gibi bugün de oldukça fazladır. Kitle iletişim araçlarının gelişimiyle birlikte dünyadaki yoksulluk daha görünür bir hal almıştır. Böyle olunca hem akademik dünya hem sivil toplum örgütleri hem yöneticiler hem de toplumun büyük bir kesimi yoksulluk sorununa ilgi duymaya başlamıştır. Sorunun bu denli büyük oluşu doğal olarak mücadele arayışını da beraberinde getirmiştir. Hemen her ülkede farklı mücadele yöntemleri uygulanmakta olup, genel olarak tüm ülkelerde hâkim mücadele yöntemi olarak sosyal yardım destekleri görülmektedir. Yoksulluk mücadele edilmesi gereken çok boyutlu bir sorundur. Mücadele yöntemleri geliştirilirken bu çok boyutluluğu dikkate alınmalıdır. Bu çalışmanın amacını yoksullukla mücadelenin işlevleriyle birlikte düşünülmesi oluşturmaktadır. Genel olarak yoksulluk çalışmaları incelendiğinde yoksulluğun işlevlerine yeterince yer verilmediği görülecektir. Yoksulluk toplumsal yapı için türlü nedenlerden dolayı işlevsel olduğu için uygulanan mücadele yöntemleri onu ortadan kaldırmaktan ziyade toplumsal yapıda varlığını devam ettirmesini sağlamaktadır. Yoksulluğu türlü nedenlerden dolayı tamamen ortadan kaldırabilmek mümkün değildir. Fakat yoksulluğun azaltılabilmesi mümkündür. Dünyada gelir dağılımı adaletsizliği, servet eşitsizliği ve sömürü ilişkileri devaöm ettiği sürece yoksullukta varlığını devam ettirecektir. Yoksulluğun işlevleri de bir anlamda yoksulluğun devamı noktasında bir işleve sahiptir. Bu anlamada yoksulluğun işlevleri de yoksulluğun kalıcı ve kronik hale gelmesinde etkilidir. Yoksullukla mücadele edilirken yoksulluğun işlevlerini de çevreleyen yeni bir yaklaşım çerçevesinde stratejiler belirlenmelidir.

A NEW APPROCH IN COMBATTING POVERTY: THE FUNCTIONS OF POVERTY

The worry about poverty, which is seen as the most important problem of our age, is quite high today. With the development of mass media, poverty in the world has become more visible. As a result, both the academic world and civil society organizations, administrators and a large part of the society started to be concerned with the problem of poverty. The problem is so great that the struggle has naturally brought the solution with it. Different combat methods are applied in almost every country, but the dominant struggle method in all countries is social assistance supports. Poverty is a multidimensional problem, requring a great struggle. This multidimensionality should be taken into consideration when developing combat methods. The aim of this study is to think about the fight against poverty together with its functions. When the poverty studies are examined in general, it is seen that the functions of poverty are not sufficiently covered by them. Since poverty has functions in the social structure in many aspects, the applied methods of the struggle rather than eradicating the poverty enable it to remain in the social structure. It is not possible to eliminate poverty completely due to various reasons. However, poverty can be reduced. Throughout the world, poverty will continue its existence as long as unfair distribution of income, wealty inequality and the exploitation relationships continue. The functions of poverty also have a function in the continuation of poverty. In this sense, the functions of poverty are also effective in making the poverty permanent and chronic. Strategies should be defined in the framework of a new approach that is also surrounded by poverty while combating poverty.

PDF

___

Açıkgöz, R. (2013). Yoksullukla Mücadele ve Üçüncü Sektör. Ankara: Argonot Yayınları.
Aktan, C. C. (2002). Yoksullukla Mücadele Stratejileri. Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. (Çev.: Ümit Öktem). İstanbul: Sarmal Yayınevi.
Bila, F. (2009). Sosyal Yardımın Siyasallaşması. http://www.milliyet.com.tr/Yazar. aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=1056854&AuthorID=61&b=Karayalcinin+iki+proj esi&a=Fikret+Bila (Erişim Tarihi: 29.05.2014).
Bilgin, V. (2003). “Dinlerin Yoksulluğu Algılayışı Üzerine Bir İnceleme”, Ahmet E. Bilgili ve İbrahim Altan (Ed.), Yoksulluk Sempozyumu Kitabı Cilt: 2 (ss. 222-237) içinde, Düzenleyen: Deniz Feneri Derneği. İstanbul. 31 Mayıs-1 Haziran 2003, İstanbul: Deniz Feneri Yayınları.
Buğra, A. (2010). Kapitalizm Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika. İstanbul: İletişim Yayınları.
Daşlı, Y. (2015). “Yoksulluğun Bir Nedeni Olarak Kamusal Sosyal Yardımlar: Sivas Merkez İlçe Örneği”. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Erzurum.
Demirbilek, S. (2005). Sosyal Güvenlik Sosyolojisi. İstanbul: Legal Yayıncılık.
DPT (2007). 9. Beş Yıllık Kalkınma Planı 2007-2013: Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele. Ankara: DPT Özel ihtisas Komisyonu Raporu.
Drucker, F. P. (2000). Yeni Gerçekler. (Çev.: Birtane Karanakçı). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Erdem, T. (2006), “Yoksulluk”. Tevfik Erdem (Ed.), Feodaliteden Küreselleşmeye Temel Kavramlar ve Süreçler (ss: 321-365) içinde, Ankara: Lotus Yayınevi.
Erdoğan, N. (2007). “Ağır Çekim Yoksulluk”. Necmi Erdoğan (Ed.). Yoksulluk Halleri: Türkiye’de Kent Yoksulluğun Toplumsal Görünümleri (ss: 307-312) içinde, İstanbul: İletişim Yayınları.
European Union. (1985). Counsil Decision on Specific Community Action to Combat Poverty, Council of the European Community.
Gans, H. (1971). “The Uses of Poverty: The Poor Pay All”, Social Policy, July/August, pp. 20-24.
Gans, H. (1972). “The Positive Function of Poverty”, American journol of Sociolgy, Vol: 79, pp. 275- 289.
Gündoğan, N. (2008). “Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele”. Ankara: Sanayi Odası, Ocak/Şubat, 42-56.
Hardt, M. & Negri, A. (2003). İmparatorluk. (Çev.: Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Hardt, M. & Negri, A. (2011). Ortak Zenginlik. (Çev.: Efla-Barış Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Kalaycı, S. ve Öztürk, A. (2018). “ Türkiye’de Eğitim, İşsizlik Ve Enflasyona Dayalı Gelir Dağılımı Adaletsizliği”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/31, p. 151-168 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies. ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY.
Kızılgöl, Ö. (2009). Türkiye’de Yoksulluk Sorunu: Ekonometrik Bir Bakış. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Koca, M. (2015). “Sosyal Dışlanma Sorunu ve Asgari Gelir Desteğinin Gerekliliği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 38, ss. 501-510.
Koray, M. (2008). Sosyal Politika. İstanbul: İmge Yayınevi.
Köse, B. (2009). “Sosyal Bir Problem Olarak Yoksulluk”. Nurşen Adak (Ed.), Sosyal Problemler Sosyolojisi, Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler (ss. 215-248) içinde, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Kuyurtar, E. (2003). “Mutlak Yoksulluğa İlişkin İki Etik Yaklaşım”. Ahmet E. Bilgili ve İbrahim Altan (Ed.), Yoksulluk Sempozyumu Kitabı Cilt:1 (ss. 110-122) içinde, Düzenleyen: Deniz Feneri Derneği. İstanbul. 31 Mayıs-1 Haziran 2003, İstanbul: Deniz Feneri Yayınları.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev.: Osman Akınhay, Derya Kömürcü), İstanbul: Bilim ve Sanat Yayınları.
Marshall, T. H. (2010) “Yurttaşlık ve Sosyal Sınıf”. (Çev.: Burcu Yakut Çakar ve Utku Barış Balaban), Ayşe Buğra ve Çağlar Keyder (Der.), Sosyal Politika Yazıları (ss, 19-32) içinde, İstanbul: İletişim Yayınları.
Nakiboğlu, A. ve Levent, M. (2018). “Küreselleşmenin Ekonomik Boyutu ve Yoksulluk: Afrika Örneği”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/31, p. 203-216, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12741 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY.
Oktik, N. (2008). “Yoksulluk Olgusuna Kavramsal ve Kuramsal Yaklaşımlar”. Nurgün Oktik (Der.). Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları (ss: 21-56) içinde, İzmir: Yakın Kitabevi.
Oppenheim, C. & Harker, L. (1996). Poverty: The Facts. Child Poverty Action. Group Limited.
Ören, K. (2013). Sosyal Politika. Ankara: Nobel Yayınevi.
Polanyi K. (2005). Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri. (Çev.: Ayşe Buğra). İstanbul: İletişim Yayınları.
Sarıkçıoğlu, E. (2002). Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi. Isparta: Fakülte Kitabevi.
Sarısoy, İ. ve Koç, S. (2010). “Türkiye’de Kamu Sosyal Transfer Harcamalarının Yoksulluğu Azaltmadaki Etkilerinin Ekonometrik Analizi”. Maliye Dergisi. Sayı: 158 (Ocak-Haziran), 326- 348.
Sen, A. (2004). Özgürlükle Kalkınma. (Çev.: Yavuz Alogan), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Şenses, F. (2003). “Yoksullukla Mücadelenin Neresindeyiz? Gözlemler Ve Öneriler”. F. Şenses, A. H. Köse, E. Yeldan (Der.), İktisat Üzerine Yazılar I, Küresel Düzen: Birikim, Devlet Ve Sınıflar (ss: 319-356) içinde, İstanbul: İletişim Yayınları.
Şenses, F. (2009). Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk. (5. Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.
Uçar, C. (2011). Kadın Yoksulluğu İle Mücadelede Sosyal Politika Araçları ve Etkinlikleri. Ankara: Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları.
UNDP (2005). Human Development Report-2005. New York: UNDP.
UNDP (2006). Human Development Report 2006. New York. USA.
UNDP (2007/2008). Human Development Report 2007/2008. New York. USA.
UNDP (2013). Human Development Report-2013. New York. USA.
World Bank (2000). World Development Report 2000/2001: Attacking Poverty. Washington D.C.: World Bank.
World Bank (2010). “Understanding Poverty, What is Poverty?” www.worldbank.org/poverty.
Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. (Çev.: Durdu B. Çiftçi). Ankara: Nika Yayınevi.