Yeni Türk Edebiyatı'nda "Kızılelma"

Geleneksel edebiyatımızın farklı türlerinde kullanım alanı bulan “Kızılelma” motifinin, Yeni Türk Edebiyatında, Ziya Gökalp, Aka Gündüz, Ömer Seyfettin, Nihal Atsız, Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, Dilaver Cebeci, Ragıp Şevki Yeşim, Mim Kemal Öke, Halil Delice gibi şair ve yazarların kaleminde yeni anlamlar kazanmaya devam ettiği görülmektedir. Makalemizde bu eserler tanıtılmaya ve değerlendirilmeye gayret edilmiş, “Kızılelma”nın geleneksel ve modern edebiyatımız içerisinde kazandığı anlamlar üzeride durulmuştur.

The "Kızılelma" in New Turkish literature

It is seen that the “Kızılelma” motif that found an area of use in different genres of our traditional literature continues to make new senses in the Modern Turkish Literature with the pens of authors and poets such as Ziya Gökalp, Aka Gündüz, Ömer Seyfettin, Nihal Atsız, Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, Dilaver Cebeci, Ragıp Şevki Yeşim, Mim Kemal Öke, Halil Delice. In our article, it’s attempted to introduce and assess these works and discussed new senses made by “Kızılelma” in our traditional and modern literature.

PDF

___

AKA Gündüz, Muhterem Katil, Zarafet Matbaası, İstanbul 1914.

AKTAŞ Şerif, Büyük Türk Klasikleri C. 11, Ötüken Söğüt, İstanbul 1992, s. 318-320.

AKYÜZ Kenan, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, 5. bs., İnkılap Kitabevi, İstanbul 1990.

ATSIZ (Nihal), 1947, “Kızılelma”, Kızılelma, S.1 (1947), s. 3-4.

ATSIZ Nihal, Yolların Sonu, 5. bs., İrfan Yayınevi, İstanbul 1997.

AYVAZOĞLU Beşir, Yahya Kemal / Eve Dönen Adam, Kapı Yayınları, İstanbul 2008.

DANİŞMEND İsmail Hami, Türklük Meseleleri, 3. bs., İstanbul Kitabevi, İstanbul 1983.

DELİCE Halil, Cihan Şampiyonu Kara Ahmet, 2. bs., Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul 2009.

DURMUŞ Mithat, Mitopoetik Şair Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, Manas Yayıncılık, Elazığ 2010.

GENÇOSMANOĞLU Niyazi Yıldırım, Alperenler Destanı – Bütün Şiirleri 3, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul 2002b.

GENÇOSMANOĞLU Niyazi Yıldırım, Destanlar Burcu – Bütün Şiirleri 1, 2. bs., Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul 2002a.

GÖKALP Ziya, Türkçülüğün Esasları, 7. bs., İnkılap Kitabevi, İstanbul 2004.

GÖKYAY Orhan Şaik, “Kızılelma Üzerine”, Tarih ve Toplum, Ocak, Şubat, Mart, Nisan, S. 25, 26, 27, 28, (1986), s. 9-14, s. 20-24, s. 9-13, s. 9-13.

GÖKYAY Orhan Şaik, DİA İslam Ansiklopedisi C. 25, TDV Yayınları, İstanbul 2002, s. 559-561.

GÜLTEPE Necati, Kızılelma’nın İzinde, Milenyum Yayınları, İstanbul 2007.

IŞIK İhsan, Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, C.2, Elvan Yayınları, Ankara 2006, s. 808.

IŞIK İhsan, Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, C.7, Elvan Yayınları, Ankara 2006, s. 2752- 2754.

IŞIK İhsan, Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, C.9, Elvan Yayınları, Ankara 2006, s. 3879- 3880.

KAPLAN Mehmet, Şiir Tahlilleri 2, 5. bs., Dergah Yayınları, İstanbul 1992.

MÜFTÜOĞLU (Mustafa), “Türkçülük Telakkiniz Nedir?” Kızılelma, S.1 (1947), s.8-9.

NECATİGİL Behçet, Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Varlık Yayınları, 8. bs., İstanbul 1975.

ÖKE Mim Kemal, Kızılelma / Sürgündeki Sevdam, İrfan Yayımcılık, İstanbul 1993.

ÖMER SEYFETTİN, Bütün Eserleri- Hikâyeler 2, (Hazırlayan: Hülya Argunşah), Dergâh Yayınları, İstanbul 1999.

TANSEL Fevziye Abdullah, Ziya Gökalp Külliyatı 1/Şiirler ve Halk Masalları, 2. bs., Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1972. Yahya Kemal, Eski Şiirin Rüzgarıyle, 5. bs., İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul 1993.

YERASİMOS Stefanos, “Ağaçtan Elmaya: Apokaliptik Bir Temanın Soyağacı”, Cogito, Kış, S. 17 (1999), s. 291-332.

YEŞİM Ragıp Şevki, Kızılelma, Elips Kitap, Ankara 2004.

YILMAZ Arif, Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu/Hayatı ve Şiir Sanatı, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, Ankara 2000.