YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNİN GENEL TARİHÇESİ VE BU ALANDA KULLANILAN YÖNTEMLER

İnsanlık tarihi boyunca hiçbir insan topluluğu çevresinde yaşayan diğer insan topluluklarının yaşantısına, diline, kültürüne kayıtsız kalmamıştır. İnsan topluluklarının birbirleriyle ilişkileri kimi zaman sosyalliklerinden kimi zaman ticari ilişkilerden kimi zaman da birbirlerine egemen olma çabalarından kaynaklanmıştır. Zamanla toplulukların daha iç içe yaşamaya başlamasıyla veya daha çok ilişki kurmaya başlamasıyla birbirlerinin dillerini de öğrenmeleri ihtiyaç haline gelmiştir. Yabacıların Türkçe öğrenmesi veya yabancılara Türkçe öğretimi de bu paralelde devam etmiştir. Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminin genel tarihini, genel hatlarıyla ele almak ve bu süreçte kullanılagelen başlıca yöntemler hakkında bilgi vermektir. Küreselleşen dünyada yabancı dil öğrenmek bir zorunluluk haline gelmiş durumdadır. Günümüzde küçük yerleşim yerlerinde bile turistik, ticari, sosyal veya internet aracılığıyla gerçekleşen sanal ilişkilerde yabancı dile ihtiyaç duyulmaktadır. Yabancı dil öğrenme ihtiyacı sadece günümüzde hasıl olmuş bir ihtiyaç değil insanlık tarihi boyunca kendini gösteren bir zorunluluktur. Bu çalışmada genel çerçevesi çizilmeye çalışıldığı gibi yabancıların Türkçeyi öğrenme veya yabancılara Türkçe öğretme çabası her dönem görülmüştür. Özellikle Türklerin siyasi güç olarak ön planda olduğu dönemlerde Türkçeye olan ilgi daha da artmıştır. Bu nedenle bazen Türkçenin diğer dillere üstünlüğünü anlatmak bazen de yabancıların Türkçeyi öğrenmelerini kolaylaştırmak için çeşitli çalışmalar yapılmış ve bu doğrultuda çeşitli eserler kaleme alınmıştır. Yabancılara Türkçe öğretmek amacıyla yapılan çalışmaların büyük bir kısmının Arapça ve Farsça konuşanlara yönelik olduğu görülmektedir. Fakat özellikle yakın tarihte diğer dilleri konuşanlara yönelik de çalışmalar görülmektedir. İncelenen kaynaklardan elde edilen bilgiler göz önünde tutularak yabancı dil olarak Türkçe öğretiminin tarihi genel hatlarıyla maddeler halinde verilmiştir. Genelde yabancı dil öğretim çalışmaları, özelde ise yabancı dil olarak Türkçe öğretim çalışmalarına baktığımızda birbirinden değişik özelliklere sahip yöntemlerin uygulandığını görmekteyiz. Yabancı dil öğretim yöntemlerinin neredeyse bütünü batı dillerini öğrenmek ve öğretmek amacıyla geliştirilmiş fakat Yabancılara Türkçe öğretiminde de bu yöntemlere başvurulmuş, bazen de bu yöntemler sentezlenerek uygulanmıştır. Uygulanan yöntemlerin, kendi döneminin özelliklerine, hedef dilin özelliklerine ve uygulamanın yapıldığı öğrenen grubun ilgi, ihtiyaç ve özelliklerine göre değişiklik gösterdiği de söylenebilir. Dünya üzerinde kullanılan diller sürekli bir gelişim ve değişim içerisinde olduklarından yabancı dil öğretim yöntemlerinin de bu doğrultuda dönemin özelliklerine, hedef dile ve öğrenen grubun ilgi ve ihtiyaçlarına göre uyarlanmasının daha faydalı olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretiminin genel tarihi ve yabancı dil öğretim çalışmaları yapılırken başvurulan yöntemler genel özellikleri ile ele alınmıştır. Böylece bu konu hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin genel bir bilgi sahibi olmaları hedeflenmektedir

GENERAL HISTORY OF TURKISH EDUCATION AS A FOREIGN LANGUAGE AND THE METHODS USED IN THIS FIELD

Throughout human history, no human community was not indifferent to life, language and culture of other living human communities around them. Human community relationship with each other resulted from sometimes their commercial, relations, sociabilities and sometimes their efforts to dominate each other. In the course of time, communities began to live more intertwined or began to establish more relationships, It has become the need of learning each other's language. Turkish learning of foreigners or Turkish education for foreigners are continued in parallel. The purpose of this work, general history of the Turkish education take general outline as a foreign language and it give information about the main methods used in this process. Learning of foreign language become a necessity in globalized world. Nowadays, even in small towns are needed foreign language for touristy, commercial, social and a virtual relationship via the internet. Need of learning foreign language is not a need emerged today, it is a requirement that manifest itself throughout the history of human. Like this study attempted to be drawn as a general framework, Turkish learning of foreigners or efforts of learning Turkish to foreigners is seen every time. Especially, the periods that Turkish in the forefront as political power, interest in Turkish is further increased. Therefore, various works has been made for sometimes explain the superiority of Turkish than other languages, sometimes in order to facilitate the learning of Turkish to foreigners and works written in this direction. It is seen that a large part of the work to teach Turkish to foreigners who speak Arabic and Persian. But works for those who speak other languages are seen as well, especially in the nearest time. The information obtained from the sources consulted by keeping them in eye history of Turkish education are given as substances general outline as a foreign language. When you look at foreign language teaching activities in general and also Turkish education works as a foreign language in private, you see the application of methods which are different from each other. Almost the whole of foreign language teaching methods improved in order to learn and teach western languages but these methods were applied in the Turkish education to foreigners and sometimes these methods were applied by synthesizing. It can be said that applied methods change according to the properties of their term, in the target language features and interests, needs and features of the group that applied. Because of continuous development and change languages used overall world, in this direction adaptation of foreign language teaching methods are considered to be more useful according to the propertios of their term, in the target language features and interests, needs and features of the group that learn. While general history the Turkish education to foreigners and foreign language teaching works are doing in this work, applied methods are taken general features. So it is aimed to have an owerview for those who wish to have information.

___