Y KUŞAĞININ BİR GÖZETİM MEKANİZMASI OLARAK SOSYAL AĞLAR ÜZERİNE ALGISI: GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMASI

Günümüzün küresel iletişim ortamında ağ toplumu yapısına bağlı olarak sosyal ağ kullanımı özellikle Y Kuşağının günlük yaşamının önemli bir parçası gibi görünmektedir. Sosyal ağlar, iletişimin işlevselliğini artırmakla birlikte, bir gözetim mekanizması olarak da kullanılabilmektedir. Gözetim olgusu, dar bir alana sıkıştırılmadan, geniş kapsamlı bir mekanizma olarak düşünülmelidir. Sosyal ağlar, gözetimin kapasitesini ve potansiyelini artırmaktadır. Siyasal iktidarın ideolojisini yaymak için kullanılabildiği gibi, çokuluslu bir şirketin küresel açılımlı markasının marka iletişiminde de bir gözetim işlevini yerine getirebilmektedir. Bu yönüyle, sosyal medya, bir iktidar mekanizması olarak da düşünülebilmektedir. Bu çalışma, Y Kuşağının sosyal ağları bir gözetim mekanizması olarak algılama düzeyini üniversite öğrencileri örneğinde irdelemektedir. Araştırma, Gaziantep Üniversitesi'nde farklı öğretim birimlerinde eğitim alan 437 öğrenciye uygulanan anket uygulamasına dayalı olarak yapılandırılmaktadır. Beşli likert ölçeğe dayalı olarak yapılandırılan araştırmanın bulgularına göre; katılımcılar, (A.O.=3,20) ortalama değeriyle sosyal ağlar üzerinden gözetledikleri ve (A.O.=3,17) ortalama değeriyle sosyal ağlar üzerinde gözetlendiklerini düşündükleri bilgisini vermektedirler. Araştırmadaki diğer önemli verilere bakıldığında, cinsiyet açısından gözetim olgusu üzerine sorgulamada anlamlı farklılıklar saptanmaktadır. Buna göre, erkekler kadınlardan daha çok gözetlediklerini belirtmekte; kadınlar erkeklerden daha çok gözetlendiklerini düşünmektedirler. Bir başka sorgulamada, Marmara Bölgesi'nden gelenler diğer bölgelerden gelenlere görece daha çok gözetlediklerini ifade etmekte; aynı zamanda daha çok gözetlendiklerini hissetmektedirler. Çalışma, bir iktidar mekanizması olarak gözetim olgusu üzerine önemli veriler içermektedir

THE PERCEPTIONS OF GENERATION Y ON SOCIAL NETWORKS AS A SURVEILLANCE MECHANISM: THE RESEARCH OF UNIVERSITY OF GAZİANTEP

The use of social networks is an important part of our lives especially for Generation Y in global communication environment. Social networks not only enhance the functionality of communication but also serve as surveillance mechanism. We can realize the phenomenon of surveillance without a confined space and as an omnibus mechanism. Social networks increase the capacity of and potential of surveillance. Social networks are useful to propagate the ideology of political power and to manage the brands' surveillance of multinational companies. In this perspective, social media is a power mechanism. The study researches the university students' perceptions about surveillance of social media. The study has a survey on 437 people. For the findings of the study which is with five point likert scale, the participants observe other people on social networks with (A.M.=3,20) mean, and think to be observed by other people or organizations on social media with (A.M.=3,17) mean. When we see otherimportant data of the research, we determine significant differences for questioning on the phenomenon of surveillance in terms of gender. Accordingly, men state that they observe other people much more than women, and women think they are observed by other people much more than men. In another questioning, the participants who come from Marmara Region express that they observe other people much more than other regions, and they also feel that they are observed by other people much more than other regions. The study has important data about surveillance as a power mechanism

PDF

___

AHN, June (2011). “The Effect of Social Network Sites on Adolescents’ Social and Academic Development: Current Theories and Controversies”. Journal of the American Society for Information Science and Technology. 62 (8): 1435-1445.
AVCI, Özlem (2015). “Dijital Yaşamın Dijital Özneleri: Herkes ya da Hiç Kimse”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (1): 249-265.
AYDEMİR, Mustafa (2014). “Sosyal Medyanın Toplumsal Eylemleri Yönlendirmesi: Soma Maden Kazası Örneği”. Yeni Medya Üzerine Vol. 2. (Ed. Müge Demir). Konya: Literatürk Yayınları. 63-92.
BALCI, Şükrü ve SARITAŞ, Hamide (2015). “Facebook Ve Siyasal Katılım: 2014 Yerel Seçimleri Araştırması”. Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 511-535.
BALTAŞ, Zuhal (2011). Kurum İçi Koçluk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
BENTHAM, Jeremy (2008). “Panoptikon ya da Gözetim-Evi”. Panoptikon: Gözün İktidarı. (Der. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan). İstanbul: Su Yayınları. 9-75.
BİLGİLİ, Can (2013). “Önsöz 'Otorite İmgesi' Üreticileri Değişirken”. Sosyal Medya ve Ağ Toplumu-1: Kitle İletişiminde Yaşanan Değişimler. (Ed. Can Bilgili ve Gülüm Şener). İstanbul: Ege Basım. 5-10.
CASTELLS, Manuel ve INCE, Martin (2006). Manuel Castells’le Söyleşiler. (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
ÇETİN AYDIN, Gülşen ve BAŞOL, Oğuz (2014). “X Ve Y Kuşağı: Çalışmanın Anlamında Bir Değişme Var mı?”. Electronic Journal of Vocational Colleges. 4 (4): 1-15.
ÇOBAN, Barış (2008). “Gözün İktidarı Üzerine”. Panoptikon: Gözün İktidarı. (Ed. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan). İstanbul: Su Yayınları. 111-137.
ÇOBAN, Barış (2014). “Göz Ve İktidar: Vitrinlere Değil Gökyüzüne Bak!”. EUL Journal of Social Sciences: LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 5 (1): 1-15.
DOLGUN, Uğur (2004). “Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna”. Yönetim Bilimleri Dergisi: ÇOMÜ. 2 (1): 55-74.
FOUCAULT, Michel (2012). İktidarın Gözü. (Çev. Işık Ergüden). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
FOUCAULT, Michel (2013). Hapishanenin Doğuşu. (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay). Ankara: İmge Kitabevi.
GÖKER, Göksel (2015). “İletişimin Mcdonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme”. Turkish Studies. Volume 10 (2): 389-410. www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.7641, ANKARA-TURKEY.
HARDT, Michael ve NEGRİ, Antonio (2012). İmparatorluk. (Çev. Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
KARASAR, Niyazi (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
KELEŞ, Hatice Necla (2011). “Y Kuşağı Çalışanlarının Motivasyon Profillerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 3 (2): 129-139.
KILIÇARSLAN, Ramazan ve YAVUZ, Akın (2014). “Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin Sosyal Medya Kullanımında Yaptıkları Yazma Hataları”. Turkish Studies. Volume 9(3): 863-877. www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6558, ANKARATURKEY.
KÖMÜRCÜOĞLU, Hüseyin (2014). Y Kuşağını Anlamak: Bir Gezi Parkı Araştırması. İstanbul: Doğu Kitabevi.
KURTULUŞ, Kemal (2010). Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
KUŞ, Elif (2009). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
KUYUCU, Mihalis (2014). “Y Kuşağı Ve Facebook: Y Kuşağının Facebook Kullanım Alışkanlıkları Üzerine Bir İnceleme”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 13 (49): 55-83.
MATTELART, Armand (2012). Gözetimin Küreselleşmesi: Güvenlileştirme Düzeninin Kökeni. (Çev. Onur Gayretli ve Su Elif Karacan). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
MCINTYRE, Karen (2014). “The Evolution of Social Media from 1969 to 2013: A Change in Competition and a Trend Toward Complementary, Niche Sites”. The Journal of Social Media in Society. 3 (2): 5-25.
MCLUHAN, Marshall ve FİORE, Quentin (2012). Medya Mesajı Medya Masajıdır. (Çev. İlke Haydaroğlu). İstanbul: MediaCat Yayınları.
MCLUHAN, Marshall (2014). Gutenberg Galaksisi: Tipografik İnsanın Oluşumu. (Çev. Gül Çahalı Güven). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
OĞUZHAN, Özlem (2014). “Selfie’nin Gösterdikleri: Öz’ü Çekerken Kendi’nin Başına Gelenler”. Yeni Medya Üzerine Vol. 2. (Ed. Müge Demir). Konya: Literatürk Yayınları. 311-332.
ORWELL, George (2014). Bin Dokuz Yüz Seksen Dört. (Çev. Celal Üster). İstanbul: Can Yayınları.
OXFORD DICTIONARY (2015). The definition of “selfie”. http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/selfie. Accessed on: 21.05.2015.
ÖZARSLAN, Zeynep (2008). “Gözün İktidarı: Elektronik Gözetim Sistemleri”. Panoptikon: Gözün İktidarı. (Ed. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan). İstanbul: Su Yayınları. 139-153.
PEASE-WATKİN, Catherine (2008). “Bentham’ın ‘Panoptikon’u ve Dumont’un ‘Panoptique’i”. Panoptikon: Gözün İktidarı. (Der. Barış Çoban ve Zeynep Özarslan). İstanbul: Su Yayınları. 77-85.
STEVENSON, Nick (2008). Medya Kültürleri: Sosyal Teori Ve Kitle İletişimi. (Çev. Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy). Ankara: Ütopya Yayınevi.
TONGUT, Süleyman ve AKMAN, Erdoğan (2014). “Sosyal Medyanın Siyasi Partiler Tarafından Siyasal İletişim Aracı Olarak Kullanılması: 2014 Yerel Seçimleri ve Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Mustafa Sarıgül’ün Twitter Kullanımı”. Turkish Studies. Volume 9 (5): 117-137. www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6925, ANKARA-TURKEY.
USTAKARA, Fuat (2014). “Markaların Yeni Gözetim Araçları: Halkla İlişkiler Fonksiyonelliğinde Sosyal Ağlar”. Yeni Medya Üzerine Vol. 2. (Ed. Müge Demir). Konya: Literatürk Yayınları. 333-351.
VİTAK, Jessica; BLASİOLA, Stacy; PATİL, Sameer; EDEN, Litt (2015). “Balancing Audience and Privacy Tensions on Social Network Sites”. International Journal of Communication. 9 (2015): 1485-1504.
VURAL, Z. Beril ve BAT, Mikail (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”. Journal of Yasar University. 20 (5): 3348-3382.
YÜKSEKBİLGİLİ, Zeki (2013). “Türk Tipi Y Kuşağı”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 12 (45): 342-353.