VAN İL NÜFUSUNUN DOĞUM YERİNE GÖRE BİLEŞENLERİ

Yerleşme nüfuslarını doğum yerine göre de analiz etmek mümkündür. Bu bağlamda il nüfusları, sayıldığı ilde, sayıldığı il dışında ve yabancı ülkede doğanlar şeklinde tasnif edilir. Bu itibarla çalışmada, Van ili nüfusu içinde aynı ilde, başka ilde ve yabancı ülkede doğanların gelişimi ve özellikleri (1935-2016) ele alınmıştır. İldeki bu yapı ele alınırken, bölge ve Türkiye ortalaması ile de karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışmada dikkat çeken hususlardan biri Van ilinde ikamet eden diğer il doğumluların Türkiye ortalamasından oldukça düşük paya sahip olmasıdır. Nitekim 2016’da, diğer il doğumluların Türkiye toplam nüfusu içindeki payı % 32.8 iken, Van ilinde %12.9 olmuştur. Doğu Anadolu Bölgesi’nde de bu oran %15.6 olmuştur. Söz konusu bu farklılığın 1950’li yıllardan beri süregelen bir durum olduğunu ifade etmek yanlış olmaz. Öyle ki, 1950’de, Van ilindeki diğer il doğumluların toplam nüfustaki payı %5.5 iken, Doğu Anadolu Bölgesi ve Türkiye ortalamasında sırasıyla %6.5 ve %8.1 olmuştur. Öte yandan aynı ilde doğanlarda da farklılık görülmektedir. Türkiye’de nüfusun %64.2’si aynı ilde doğarken, bu oran Van ilinde %85.7 olmuştur. Van ili, Doğu Anadolu Bölgesi ortalamasından da farklı değerlere sahiptir. Nitekim 2016 yılında bölge toplam nüfusu içinde aynı ilde doğanların payı il ortalamasından daha düşük olmuştur (%82.6). Doğum yerine göre Van ili nüfusunun yapısını ortaya koyan diğer bir değişken de, ilde ikamet eden nüfusun, doğum yeri açısından bölge ve illere göre dağılımıdır. Bu açıdan değerlendirildiğinde, gerek 1950’de (%39,1), gerekse 2016 yılında (%54,3), il nüfusu içinde, doğal olarak, Doğu Anadolu Bölgesi kökenlilerin önemli oranda ağırlığı olduğu görülmektedir. Sonuç olarak ifade etmek gerekirse, doğum yerine göre Van ili nüfusunun yapısı, gelişim seyri, bölgesel dağılımı vs. gibi değişkenlerde, göç hareketlerini etkileyen ilin sosyo-ekonomik özellikleri temel rol oynamıştır.

THE COMPONENTS OF SANLIURFA PROVINCE POPULATION IN THE CONTEXT OF BIRTHPLACE

In this study, Van province is investigated, the characteristics and development of the population born in the same province, other provinces and foreign countries are discussed. Also, the population structure of the province is compared with the average of region and Turkey. According to this, the proportion of population born in same province in Van is lower than from Turkey’s average. Indeed, While, share of born other provinces in Turkey are 32.8%, it has been 12.9% in Van province and 15.6% in region. On the other hand, there is a difference also in the born in the province where enumerated. While, in Turkey, 64.2% of the population born in the same province, it has been 85.7% in Van province. Van province also has different values from the Eastern Anatolia Region. Really, born in the province where enumerated (82.6%) in the total population of the region in 2016 is lower than the province average. The distribution of the population residing in Van province according to the regions and provinces is also important. When it is evaluated in this respect, it is observed that the proportions of the Eastern Anatolian origins in the provincial population are significant in 1950 (39.1%) and 2016 (54.3%). As a result, the developmend trend, regional distribution and structure of the population of Van province according to the birth place has changed due to immigration. Also, socio-economic developments in the province have affected the immigration.

PDF

___

Çolak, F., (2013). Bulgaristan Türklerinin Türkiye’ye Göç Hareketi (1950-1951), Tarih Okulu, XIV:113-145.
D.İ.E., 1935-2000 Arası Genel Nüfus Sayımları. Ankara.
D.İ.E., 1935-2000 Arası Genel Nüfus Sayımları: Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. Van İl Fasikülleri. Ankara.
Dinçer, B. ve Özaslan, M. (2004). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara: DPT Yayını.
Elmastaş, N. ve Yılmaz, S., (2015). Van İlinde Göçler / Migrations In Van Province, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/10 Summer 2015, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8540, p. 403-428.
Günal, V., (2016a). Türkiye Nüfusunun (1935-2000) Doğum Yerine Göre Değerlendirilmesi / Assessment of the Population of Turkey (1935-2000) According to the Birthplace, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Hayati Akyol Armağanı), Volume 11/2 Winter 2016, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9191, p. 499-534.
Günal, V. (2016b). Türkiye’deki Göçler Sonucunda İl Nüfuslarının Yapısında (Doğum Yeri Bağlamında) Meydana Gelen Değişimler (1950-2000) / Changes in Province’s Population Structure (In Terms of Birthplace) As a Result of Migration in Turkey (1950-2000) , TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu Armağanı) Volume 11/13 Summer 2016, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9757, p. 171-196.
Günal, V., Şahinalp, M.S. ve Elmastaş, N., (2016). Türkiye Nüfusunun Doğduğu İle Göre Dağılımı (1950-2015), Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (ASOS JOURNAL-The Journal of Academic Social Science), Yıl: 4, Sayı: 36, Aralık 2016, s. 80-98
Işık, Ş. (2005). Türkiye’de Kentleşme ve Kentleşme Modelleri, Ege Coğrafya Dergisi, 14:57-71
Kocaman, T. (2008). Türkiye’de İçgöçler ve Göç Edenlerin Nitelikleri (1965-2000). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
Özgür, M., (2003). XXI. Yüzyılın Başında Türkiye Nüfusu, Coğrafi Bilimler Dergisi, 1 (1): 43 -53.
Özgür, E.M. (1999). Türkiye’de İç Göçler Hakkında Düşünceler, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, XXXIX, (1- 2):159-167.
Özgür, E.M. (1998). Türkiye Nüfus Coğrafyası. Ankara: GMC Basin-Yayin Ltd. Sti.
Özgür, E.M. (1995). Türkiye’deki İç Göçlerde Ankara İlinin Yeri, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 4:62-76.
Sarınay, Y. (2011): 354-361. Cumhuriyet Döneminde Balkan Ülkelerinden Ankara’ya Yapılan Göçler (1923-1990), Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XXVII (80):352-387.
Sirkeci, İ. ve Yüceşahin, M.M. (2014). Türkiye’de Göç Çalışmaları, Göç Dergisi, 1(1):1.
Südaş, İ. Mutluer, M. (2008). Ekonomik Etkileri Açısından Türkiye’nin Turizm Merkezlerine Yönelik Avrupalı Göçleri, Ege Coğrafya Dergisi, 17 (1-2):51-59.
Tandoğan, A. (1998). Türkiye’de 1975-1980 Döneminde İllerarası Göçler. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Basımevi.
Tanoğlu, A. (1952). Bulgaristan Türklerinin Son Göç Hareketi (1950- 1951), İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuası, Ekim 1952-Temmuz 1953, 14 (1-4):129-161.
Yüceşahin, M.M ve Özgür, E.M. (2006). Türkiye’nin Güneydoğusunda Nüfusun Zorunlu Yerinden Oluşu: Süreçler ve Mekânsal Örüntü, Coğrafi Bilimler Dergisi, 4 (2): 15-35.
Yakar, M. (2013). Türkiye’de Yurtdışı Doğumlu Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı, International Journal of Human Sciences, 10 (1): 494-523.
Yakar, M. ve Temurçin, K. (2013). Yurtdışından Türkiye’ye Kim, Nereye Göç Ediyor?, ZfWT. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 5 (1): 217-231.
Zafer, Z. (2010). Bulgaristan Türklerinin 1984-1989 Eritme Politikasına Karşı Direnişi, Akademik Bakış, 3 (6): 27-44.