19997

ÜNİVERSİTELERDE KELİME GRUPLARININ ÖĞRETİMİ VE KELİME GRUPLARININ ÖĞRETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLAR ÜZERİNE BİR İNCELEME

Söz dizimi kelimelerin bir grup veya cümle oluşturacak biçimde bir araya gelmesinin kurallarını, bir cümleyi meydana getiren öğeleri ve kurallar arasındaki ilişkileri inceleyen dil bilgisi dalıdır. Dolayısıyla hem cümle bilgisi hem de kelime grubu incelemelerini kapsar. Bu çalışmada kelime grupları üzerinde durulacaktır. Kelime grupları; yapı ve anlam bakımından bir bütünlük gösteren, belli kurallara göre yan yana gelen kelime topluluklarıdır. Başlıca kelime grupları; Tekrar Grubu (Aynen Tekrarlar, Eş Manalı Tekrarlar, Zıt Manalı Tekrarlar, İlaveli Tekrarlar), Bağlama Grubu, Sıfat Tamlaması, İyelik Grubu, İsim Tamlaması, Birleşik İsim Grubu, Birleşik Fiil Grubu, İsim- fiil Grubu, Sıfat-fiil Grubu, Zarf-fiil Grubu, Ünvan Grubu, Ünlem Grubu, Sayı Grubu, Edat Grubu, Kısaltma Gruplarından Datif Grubu, Lokatif Grubu, Ablatif Grubu, İlgi Grubu, Eşitlik Grubu, Akkuzatif Grubu”. Dilbilgisi öğretiminde, gerek kurallar ve konu anlatımı gerek kullanılan terimler bakımından birlik olmadığı açıktır. Dilbilgisi konularımız genel olarak iki farklı yaklaşımla ele alınmaktadır. Üniversite öğretimi ve okul-dershane öğretimi karşımıza çıkmaktadır. Üniversite öğrencilerimiz mezun olduktan sonra ortaöğretim kurumlarında göreve başladıklarında öğrendikleri ile öğretecekleri arasında tereddüt yaşamaktadır. Kelime grupları konusu da bütün olarak ele alınıp öğretilmeyen konular arasında yer almaktadır. Dilbilgisi kitaplarının birçoğunda yer alan bir konu olmasına rağmen ortaöğretime yönelik kitaplarda kelime grupları konusu bütün olarak pek yer almaz. Bugüne kadar kelime gruplarının ele alınışında farklı tasnifler dikkati çekmiştir. Kelime gruplarının genel özellikleri, kuruluşu, işleyişi ve kullanılışları hakkında kısa bilgi verildikten sonra, başlıklar halinde bu gruplar incelenecek ve üniversitelerde ne şekilde ele alınıp incelendiği ve öğrencilere öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri dile getirilecektir.

TEACHING VOCABULARY GROUPS AT UNIVERSITIES A REVIEW ON THE PROBLEMS ENCOUNTERED IN TEACHING WORD GROUPS

Syntax is a linguistic knowledge that delves into the rules of the convergence of phrases in such a way as to form a group or a sentence, the relations between the rules and the rules that bring a phrase to a word. It therefore includes both sentence information and vocabulary examinations. This study will focus on word groups. Word groups; are groups of words which are side by side according to certain rules, showing an integrity in structure and meaning. The main word groups are; Repeat Group (Exactly Repetitions, Co-Operative Repetitions, Opposite Repetitions, Successive Repetitions), Binding Group, Adjective Completion, Ownership Group, Noun Phrase, Combined Name Group, Compound Verb Group, Noun-verb Group, Adjective-verb Group, Envelope-verb Group, Title Group, Exclamation Group. In teaching grammar, it is clear that there is no unity in terms of both the rules and the terms used. Our grammatical issues are generally addressed by two different approaches. University teaching and school- classroom teaching are antagonistic. After graduating from university, our university students hesitate between what they have learned in secondary education institutions and what they will teach. Vocabulary groups are also among the topics that are taught as a whole. Despite the fact that most of the grammar books are a topic, word groups do not take place as a whole in the books for secondary education. Until today, different classifications have been noticed in the handling of word groups. After brief information about general characteristics, organization, function and usage of word groups, these groups will be examined in titles and the problems encountered in the teaching and learning of the students and the solutions to these problems will be expressed.

PDF

___

Aktan, Bilal (2016). Türkiye Türkçesinin Söz Dizimi, Konya: Eğitim Yayınevi.
Atabay, N. -Özel, S.- Çam, A. (1981). Türkiye Türkçesi Sözdizimi, Ankara: TDK Yayınları.
Banguoğlu, Tahsin (1986). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.
Bilgegil, Kaya (1982). Türkçe Dilbilgisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Bozkurt, Fuat (1995). Türkiye Türkçesi. İstanbul: Cem Yayınları.
Cemiloğlu, İsmet (1994). 14. Yüzyıla Ait Kısas-ı Enbiya Nüshası Üzerinde Sentaks İncelemesi. Ankara: TDK Yayınları.
Delice, İbrahim (2003). Türkçe Sözdizimi. Ankara: Kitabevi Yayınları.
Dizdaroğlu, Hikmet (1976).Tümcebilgisi. Ankara: Kalite Basımevi.
Ediskun, Haydar (1988). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Efendioğlu, Süleyman (2010) . “Zarf Tamlaması”, Türk Dili Araştırmaları Yııllığı Belleten, s.76, Ankara.
Eker, Süer (2003). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
Ergin, Muharrem (1963). Dede Korkut Kitabı II ( İndeks-Gramer). Ankara: TDK Yayınları.
Ergin, Muharrem (1992). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları, 19. Baskı.
Ergin, Muharrem (1998). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
Gacsi, Serap (2011). Ahmed-i Daî’nin Vesiletü’l-Müluk Adlı Eseri (60a-115b), (Metin-Kelime Grupları İncelemesi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
Gacsi, Serap (2012) .Türkçe Dilbilgisinde Görüş Farklılıkları, Bunların Orta ve Yüksek Öğretimdeki Yansımaları, İstanbul Üniversitesi Türk Dil Kurumu Vefatının 30. Yılında Prof. Dr. Faruk Kadri Timurtaş Hatırasına Uluslararası Yaşayan Türkçe Bilgi Şöleni, Ankara: TDK yayınları.
Gemalmaz, Efrasiyap (1989). “Uyum ve Standart Türkiye Türkçesinde Uyumlar” Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bilimleri Araştırma Dergisi, Sayı 17, s. 23-24.
Hatipoğlu, Vecihe (1972). Türkçenin Söz Dizimi. Ankara: TDK Yayınları.
Hatipoğlu, Vecihe (1982). Türkçenin Sözdizimi. Ankara: DTCF Yayınları.
Kahraman, Tahir (2015). “Öbek, Takım (Tamlama) ve Belirteç Takımı (Zarf Tamlaması)”, Turkısh Studies, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5 / 2 Spring 2010, p.1159-1172, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1371, ANKARA-TURKEY.
Karaağaç, Günay (2011). Türkçenin Söz Dizimi. İstanbul: Kesit Yayınları.
Karahan, Leyla (2012). “Türkçede “-DAn biri” Yapılı Kelime Grupları Üzerine”, Dil Araştırmaları.
Karahan, Leyla (1995).Türkçede Söz Dizimi -Cümle Tahlilleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
Karahan, Leyla (1999). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Kerimoğlu, Caner (1996). “Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Söz Dizimi İle İlgili Kabuller Üzerine I (Kelime Grupları)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 20, 106-118.
Koç, Nurettin (1996). Yeni Dilbilgisi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
Korkmaz, Zeynep (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
Korkmaz, Zeynep (2003).Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: TDK Yayınları.
Özkan, Abdurrahman- Toker, Mustafa - Aşçı Ufuk Deniz (2016). Türkiye Türkçesi Söz Dizimi. Palet Yayınları.
Özkan, Abdurrahman (2004). “Türkiye Türkçesinde Kısaltma Grupları”. Arayışlar-İnsan Bilimleri Araştırmaları, Sayı 11.
Özmen, Mehmet (2013). Türkçenin Sözdizimi. Adana: Karahan Kitabevi.
Sezgin, Funda (1997). 14. Yüzyıla Ait bir Yâsin Sūresi Tefsiri Üzerinde Sentaks Çalışması”. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
Şimşek, Rasim (1987). Türkçe Söz Dizimi. Trabzon
Topaloğlu, Ahmet (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Ötüken Yayınları, İstanbul.
Tören, Hatice (2012) .“Sona Gelen Edatlarla Teşkil Edilen Bir Kelime Grubu: Kuvvetlendirme Grubu” . İlmî Araştırmalar 13,175-182.
Usta, Halil İbrahim (2007). Eski Anadolu Türkçesi Söz Diziminde Sintagmatik Yapılar. Ankara: Bizim Büro Yayınları.
Üstünova, Kerime (2005).“Ad Tamlaması-İyelik Öbeği Ayrımı”. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, S.641, 418-425.