ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK İHTİYAÇ ÖRÜNTÜLERİ VE BAŞVURDUKLARI YARDIM KAYNAKLARI
Bu araştırma ile üniversite öğrencilerinin psikolojik danışma ve rehberlik konusundaki ihtiyaç örüntülerinin, yardım arama davranışlarının ve üniversitenin psikolojik danışma merkezine gitmeme nedenlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim- öğretim yılında, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde okuyan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak için, ‘Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri İhtiyaç Örüntüsü Anketi; ‘Öğrencilerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezine Gitmeme Nedenleri Anketi’ ve ‘Öğrencilerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik İhtiyaçlarında Paylaşımda Bulundukları Kişiler Anketi’ kullanılmıştır. SPSS 15.0 istatistik programının kullanıldığı verilerin analizi sonucunda, üniversite öğrencilerinin psikolojik danışma ve rehberliğe ihtiyaç hissettikleri konuların başında sırasıyla, mesleki kariyer gelişimi, gelecek kaygısı, sınavda başarılı olma stratejileri, zamanı iyi kullanabilme, verimli ders çalışma, doğru ve çabuk karar verme, duygusal sorunlar, öfkeyle başa çıkma yöntemlerini öğrenme ve kendini daha fazla tanıma gibi konular gelmektedir. Öğrencilerin rehberlik ve psikolojik danışma merkezine gitmeme nedenleri arasında çalışmalarla ilgili duyuruları görmemek, sorunlarla kendi kendine baş edebileceğini düşünmek, merkezin kampus içindeki yerini bilmemek, katılacak zamanın olmaması, merkezin sadece sorunu olanlara hizmet verdiğini düşünmek, psikolojik danışma ve rehberlik merkezinin varlığından haberdar olmamak, verilen hizmete ihtiyacın olmaması gibi konuların öncelikli olduğu görülmektedir. Diğer yandan öğrencilerin psikolojik yardım arayışlarında daha çok yakın arkadaşlarına başvurdukları daha sonra, anne, kendi cinsinden kardeşler ve babayı tercih ettikleri, psikolog/psikolojik danışma ve psikiyatrisin ise yardım aldıkları kaynaklar arasında son sıralarda yer aldığı görülmektedir.
UNIVERSITY STUDENTS’ NEED PATTERNS REGARDING PSYCHOLOGICAL COUNSELING AND GUIDANCE SERVICES AND SOURCES OF HELP THEY APPLY
This research aims to explore the need patterns of university students related to psychological counseling and guidance, and their behaviors towards help-seeking as well as the reasons for not preferring the psychological counseling center of the university. The research is a descriptive study in the survey model. The sample of the research consists of the students who study at KahramanmaraşSütçü İmam University during the spring term of 2016-2017 academic year. To collect data in the research, 'Psychological Counseling and Guidance Services Needs Pattern Survey; 'Survey of Reasons for Not Going to the Psychological Counseling and Guidance Center for Students' and 'Questionnaire for the students who have shared in the Psychological Counseling and Guidance Requirement' were used. The SPSS 15 statistical program was used in the study. Research results have revealed that university students mostly need help in matters such as career development, future anxiety, strategies to besuccessful in the exam, using the time efficiently, efficient course work, correct and quick decision making, emotional problems, coping with anger and learning more about oneself. The major reasons for not preferring the psychological counseling centers are as follows: not recognizing the announcements about the studies, thinking that they can deal with problems on their own, and not knowing the center's location in the campus, not having time to attend, thinking that the center only serves for those who have problems, not being aware of the existence of psychological counseling and guidance center and not needing any service. Besides, students primarily prefer their close friends, mothers, siblings and fathers, while they rarely receive help from a psychologist / psychological counselor and a psychiatristin the search for psychological help.
___
- Al-Darmaki, F. (2003). Attitudes towards seeking Professional psychological help: What really
countsfor United Arab Emirates university students?. Social Behavior and Personality: An
international journal, 31, 497-508.
- Andoh–A., J., Asante,K. O., Osafo , J.(2015), Determinants of psychologicalhelp-seekingintentions
of universitystudents in Ghana, International Journal forth Advancement of Counselling, 37
(4), 330-345.
- Atik, G. (2011). Help-seeking attitudes of university students: the role of personality traitsand
demographic factors, South African Journal of Psychology, 41(3), 328-338.
- Bozgün, K.,Pekdoğan, S., (2017). Öğretmen adaylarının çocukluk çağı örselenmeleri ile psikolojik
iyi olmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi, TurkishStudies-International Periodical for the
Languages, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic, Volume 12/4 Winter 2017, p. 111-
126,ISSN:1308-2140,www.turkishstudies.net,
DOINumber:http://dx.doi.org/10.7827/
TurkishStudies. 11224,Ankara-Turkey.
- Çebi, E. (2009). University students’ attitudes toward seeking psychological help: effects of
perceived social support, psychological distress, priorhelp-seekingexperienceandgender
Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Anabilim Dalı, Ankara.
- D'Avanzo,B., Barbato,A., Erzegovesi,S., Lampertico,L., Rapisarda,F., Valsecchi, L. (2012)
Formalandin formalhelp-seeking for mental health problems. A survey of preferences of
italian students. Clin Pract Epidemiol Ment Health.8, 47–51. Publishedonline 2012 May
31. doi:10.2174/1745017901208010047.
- Deniz, M. E., Avşaroğlu S., Hamarta, E. (2003). Psikolojik danışma servisine başvuran üniversite
öğrencilerinin psikolojik belirti düzeyleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 1-12.
- Dilek, C. (2010). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarının bazı
değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi,
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Egan, G. (1975). Psikolojik danışmaya giriş. (Ed.Füsun Akkoyun), Monterey/California:
Brooks/Cole Publishing Company.
- Erkan, S. (1997). İlköğretim ögrencilerin rehberlik ihtiyaçlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma,
Eğitim Yönetimi Dergisi, 3(3), 333-406.
- Erkan, S., Çankaya, Z. C., Terzi, Ş., Özbay,Y. (2011). "Üniversite psikolojik danışma ve rehberlik
merkezlerinin incelenmesi". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi.11(22): 174-198.
- Erkan, S.,Özbay, Y., Çankaya, Z. C.,Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları
problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri, Eğitim ve Bilim,37(164), 94-107.
- Gizir, C. A. (2010). Üniversite psikolojik danışma ve rehberlik merkezleri’nin rol ve işlevleri:
Gelişmeler ve ınırlılıklar, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2),11-25.
- Güler, A., Eren A. ve Karabacak, K. (2005). Psikolojik danışma ve rehberlik, Ankara: Detay
Yayıncılık.
- Kalkan, M. & Odacı, H. (2005). Cinsiyet ve cinsiyet rolünün psikolojik yardım almaya ilişkin
tutumlarla ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (23), 57-64.
- Karadağ, N. (2016). “Yükseköğretimde uluslararasılaşma bağlamında Türkiye’de eğitim gören
Suriyeli öğrenciler üzerine bir araştırma / A research on the Syrian students educated in
Turkey in the context of internationalization in higher education”, Turkısh Studies-
International Periodical for the Languages, Literature and History of TurkishorTurkic Volume 11/19 Fall 2016, p. 477-490, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI
Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11155, Ankara-Turkey.
- Karahan, T. F. ve Sardoğan, M. E. (2004). Psikolojik danışma ve psikoterapide kuramlar.
Samsun:Deniz Kültür Yayınları.
- Koç, M. (2008). Psikolojik danışma ve rehberlikte başlıca hizmet türleri. (Ed. Mehmet Güven)
Psikolojik danışma ve rehberlik içinde, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Koydemir, S., Demir, A. (2015). ODTÜ öğrencilerinde yardım arama davranışı. M.Ü. Atatürk Eğitim
Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 211-218.
- Kurtdaş, E. M. (2017). Toplumsal değişme bağlamında gençlik Sorunları, TurkishStudies-
International Periodical forthe Languages, Literatur and History of TurkishorTurkic,
Volume 12/25 Summer 2017, p.513-534, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI
Number: http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.12412, Ankara-Turkey.
- Kuzgun, Y. (2002). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
- Miville, M.L.,&Constantine, M.G. (2006). Socio cultural predictors of psychological help-seeking
attitudes and behavior among Mexican American college students. Cultural
Diversity&EthnicMinority Psychology, 12(3), 420-432.
- Nam, S.K., Chu, H.J., Lee, M.K., Lee, J.H., Kim, N., Lee, S.M. (2010). A meta-analysis of gender
differences in attitudes toward seeking Professional psychological help, Journal of American
CoollegeHealth,59(2), 110-116.
- Özgüven, İ. E. (1992). Üniversite öğrencilerinin sorunları ve başetme yolları.H. Ü. Eğitim Fakültesi
Dergisi, 7, 5- 13.
- Özgüven, İ. E. (2001). Çağdaş eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik, 3. Baskı. Ankara: PDREM
Yayınları.
- Salim, S. (2010). Psychological help seeking attitudes among Malaysian college and university
students, Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 301–305.
- Sezer, S. &Gülleroğlu, D. (2016). Psikolojik yardım arama tutumlarını yordayan değişkenler:
Kendini damgalama, özsaygı, psikolojik yardım almış olma, Eğitim Fakültesi Dergisi, 29
(1), 75-93.
- Tan, H. (1995). Psikolojik danışma ve rehberlik. İstanbul: MEB Yayınları.
- Topkaya, N.Meydan,B. (2013). Üniversite öğrencilerinin problem yaşadıkları alanlar, yardım
kaynakları ve psikolojik yardım alma niyetleri / Universitystudents’ problem areas, sources
of help, and intentions to seek psychological help. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 3 (1), 25-37.
- Topkaya, N.(2014). Gender, self-stigma, and public stigma in predicting attitudes toward
psychologica lhelp-seeking, educational sciences: Theory&Practice ,14(2), 480-487.
- Türküm, S. (2001). Stresle başaçıkma biçimi, iyimserlik, bilişsel çarpıtma düzeyleri ve psikolojik
yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki ilişkiler: Üniversite öğrencileri üzerinde bir
araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 (2), 1-16.
- Türküm, A.S., Kızıltaş, A. & Sarıyer, A. (2004). Anadolu Üniversitesi Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Merkezi hedef kitlesinin psikolojik ihtiyaçlarına ilişkin ön çalışma. Türk
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(21), 15-27.
- Türküm, A. S. (2005).Who seeks help? Examining the differences in attitude of Turkish üniversity
students toward seeking psychological help by gender, gender roles, and help-seeking
experiences, TheJournal of Men’s Studies,13 (3), 389-401.
- Uzman, E. veTelef, B. B. (2015). Öğretmen adaylarının ruh sağlığı ve yardım arama davranışları,
Düsünen Adam. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences,28, 242-254. DOI:
10.5350/DAJPN2015280307
- Yiğit, R. (2012). Konya ilinde öğrenim gören yabancı uyruklu üniversite öğrencilerinin temel
psikolojik ihtiyaçlarının bir kısım değişkenler bakımından incelenmesi, Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 317-326.
- mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/24/.../2014.../17123806_htyaanalz.docx. Erişim tarihi:
21.03.2017.